แยกให้ชัด! “กรดไหลย้อน” หรือ “มะเร็งลำไส้” หมอเจดเตือนเคสตัวอย่างกินยาลดกรดไม่หายจนน้ำหนักลด-ซีด เผย 5 สัญญาณเตือนภัยที่ห้ามมองข้าม พร้อมวิธีคัดกรองมะเร็งลำไส้เบื้องต้นด้วยตัวเองง่ายๆ ที่บ้าน
เมื่อวันที่ 19 ธ.ค.68 นพ.เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา โพสต์ภาพข้อความผ่านเพจเฟซบุ๊กชื่อ “หมอเจด” ระบุว่า วันนี้มีเคสหนึ่งที่ผมอยากเล่าให้ฟังครับ เป็นผู้ชายอายุเพียง 39 ปี มาด้วยอาการแสบท้อง แน่น จุกเสียด เรอเปรี้ยวหลังอาหาร เป็น ๆ หาย ๆ มานานหลายเดือน เจ้าตัวคิดว่าเป็นกรดไหลย้อนธรรมดา กินยาลดกรดเองตลอด อาการดีขึ้นบ้าง แต่ไม่เคยหายขาด จนช่วงหลังเริ่มเหนื่อยง่าย ซีดลง น้ำหนักลดโดยไม่ตั้งใจ ตรวจละเอียดขึ้นถึงรู้ว่า สิ่งที่คิดว่าเป็นกรดไหลย้อน แท้จริงคือ มะเร็งลำไส้ระยะเริ่มต้น ครับ
1) ปวดท้อง–แน่นท้อง แต่ไม่สัมพันธ์กับมื้ออาหาร
กรดไหลย้อนมักสัมพันธ์กับอาหารชัดเจน กินแล้วแสบท้อง เรอเปรี้ยว หรือแน่นช่วงบน แต่ในเคสมะเร็งลำไส้ อาการแน่นหรือปวดมักมาแบบไม่เป็นเวลา บางวันไม่กินก็แน่น บางครั้งปวดลึก ๆ ในท้อง ไม่ได้แสบแบบกรด อาการจะค่อย ๆ เป็นถี่ขึ้น และกินยาแก้กรดแล้วไม่ค่อยดีขึ้นเหมือนเดิมครับ
.
2) อาการดีขึ้นชั่วคราว แต่กลับมาเป็นซ้ำเร็วขึ้นเรื่อย ๆ
กรดไหลย้อนส่วนใหญ่มักตอบสนองต่อยาลดกรดหรือปรับพฤติกรรม แต่ถ้าเป็นมะเร็งลำไส้ ยาอาจช่วยบรรเทาอาการแน่นได้ชั่วคราว เพราะลดการระคายเคือง แต่ต้นเหตุยังอยู่ อาการจึงกลับมาใหม่ และมักเป็นถี่ขึ้น รุนแรงขึ้น หรือกินยาเดิมแล้ว “ไม่ค่อยเอาอยู่” แบบที่คนไข้เริ่มรู้สึกว่าร่างกายไม่เหมือนเดิมครับ
.
3) น้ำหนักลด เหนื่อยง่าย ซีด โดยไม่ได้ตั้งใจ
อาการนี้ไม่ใช่ลักษณะเด่นของกรดไหลย้อน แต่เป็นสัญญาณสำคัญของมะเร็งลำไส้ การเสียเลือดเล็ก ๆ เรื้อรังในลำไส้ทำให้ร่างกายซีด เหนื่อยง่าย ใจสั่น เดินขึ้นบันไดแล้วหอบ ทั้งที่ไม่ได้ลดอาหารหรือออกกำลังกายหนัก ถ้ามีอาการแน่นท้องร่วมกับน้ำหนักลด ควรตรวจให้ละเอียดทันทีครับ
.
4) ขับถ่ายเปลี่ยนไป โดยไม่รู้ตัว
กรดไหลย้อนมักไม่กระทบลักษณะอุจจาระ แต่ในมะเร็งลำไส้จะเริ่มมีการเปลี่ยนแปลง เช่น ถ่ายไม่สุด สลับท้องผูก–ท้องเสีย อุจจาระเล็กลง หรือสีเข้มผิดปกติ หลายคนไม่สังเกต เพราะยังถ่ายได้ทุกวัน แต่ความ “ไม่เหมือนเดิม” เหล่านี้คือสัญญาณที่ไม่ควรมองข้ามครับ
.
5) ไม่มีอาการแสบร้อนหน้าอกชัด แต่แน่นลึกในท้อง
กรดไหลย้อนมักมีอาการแสบร้อนหน้าอก เรอเปรี้ยวขึ้นคอ แต่ในมะเร็งลำไส้ คนไข้จำนวนมากจะบอกว่า “ไม่แสบ แต่แน่นลึก ๆ อึดอัด กินแล้วไม่สบายท้อง” บางคนรู้สึกเหมือนอาหารไม่เคลื่อน อาการแบบนี้มักทำให้เข้าใจผิดว่าเป็นกระเพาะหรือกรดไหลย้อน ทั้งที่ต้นเหตุอยู่ลำไส้ครับ
.
วิธีตรวจเช็กตัวเองด้วย FIT test
FIT test คือการตรวจหาเลือดแฝงในอุจจาระ ซึ่งเป็นสัญญาณเริ่มต้นของมะเร็งลำไส้ ใช้ง่าย ตรวจได้เองที่บ้าน ไม่ต้องงดอาหาร และไม่ต้องเตรียมตัวซับซ้อน เหมาะมากสำหรับคนอายุน้อยที่มีอาการผิดปกติ แต่ยังไม่อยากส่องกล้อง หากผลเป็นบวก จะช่วยให้แพทย์วางแผนตรวจต่อได้เร็ว ลดความเสี่ยงเจอโรคในระยะลุกลามครับ
อาการแน่นท้อง แสบท้อง หรือจุกเสียด ไม่ได้แปลว่าเป็นกรดไหลย้อนเสมอไป โดยเฉพาะถ้าอาการไม่สัมพันธ์กับอาหาร ดีขึ้นชั่วคราว น้ำหนักลด เหนื่อยง่าย หรือขับถ่ายเปลี่ยนไป สิ่งที่ดูเหมือนเรื่องเล็ก อาจเป็นสัญญาณแรกของมะเร็งลำไส้ การตรวจคัดกรองอย่าง FIT test ตั้งแต่เนิ่น ๆ คือโอกาสสำคัญในการจับโรคให้ทันก่อนสายครับ
๖
