ฝ่ายค้านโชว์บทชำแหละ“งบประมาณ” หวังสร้างศรัทธานำไปสู่เปิดศึกซักฟอก

ผ่านพ้นปีใหม่ไปไม่กี่วัน “รัฐบาลเศรษฐา ทวีสิน” ก็ต้องเผชิญบทสอบสำคัญครั้งสำคัญ เมื่อฝ่ายบริหารนำ ร่างพ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปี 2567 เข้าพิจารณาในสภาผู้แทนราษฎร ระหว่างวันที่ 3-5 ม.ค.67 ซึ่งถือเป็นกลไกสำคัญในฝ่ายบริหาร

ถ้าร่างกฎหมายฉบับดังกล่าว ต้องตกไป นั่นหมายความว่า รัฐบาลก็ต้องแสดงความรับผิดชอบ ด้วยการลาออกหรือยุบสภา

แต่ดูจากเสียงสนับสนุนรัฐบาล ที่มี พรรคเพื่อไทย (พท.) เป็นแกนนำ มีสูงถึง 314 เสียง คงไม่มีปัญหาใดๆ ทั้งสิ้น  เพราะฝ่ายบริหารเพิ่งเข้ามาทำงาน อีกทั้งพ.ร.บ.งบประมาณฯ ถือเป็นการจัดทำครั้งแรก ของรัฐบาลชุดปัจจุบัน ยังไม่มีปัญหาความขัดแย้งในพรรคร่วมรัฐบาล ทุกพรรคต่างก็ต้องการให้กฎหมายสำคัญผ่านความเห็นชอบ เพื่อนำเม็ดเงินที่ได้ไปผลักดันโครงการต่างๆ หวังสร้างผลงานนำไปใช้หาเสียงในอนาคต ดังนั้นในแง่ของรัฐบาล คงไม่มีปัญหาด้านเสียงสนับสนุน คงช่วยกันผลักดันให้ผ่านความเห็นชอบจากสภา

ที่น่าจับตามองมากที่สุด คงหนีไม่พ้น การทำหน้าที่ของพรรคฝ่ายค้าน ที่มี พรรคก้าวไกล (ก.ก.) เป็นแกนนำ  เนื่องจากที่ผ่านมา ถูกวิพากษ์วิจารณ์ และตรวจสอบมาโดยตลอด แม้ผลสำรวจของสื่อหลายสำนักจะระบุว่า พรรคสีส้มยังมีคะแนนนำมาเป็นอันดับหนึ่ง แต่อาจเพราะประชาชนจำนวนไม่น้อย รู้สึกเห็นใจและสงสาร มองว่าพรรคก้าวไกลถูกกระทำ ทั้งๆ ที่ได้คะแนนมาเป็นอันดับหนึ่ง แต่กลับไม่ได้เป็นแกนนำจัดตั้งรัฐบาล “พิธา ลิ้มเจริญรัตน์” ไม่ได้เป็นนายกรัฐมนตรี เนื่องจาก “พรรคเพื่อไทย” เล่นบทพลิกเกม ข้ามขั้วไปจับมือกับฝ่ายตรงข้าม จนส่งผลให้ “เศรษฐา” ได้เป็นนายกฯ

แต่นับจากนี้ไป ถ้าพรรคก้าวไกลทำงานไม่เต็มที่ เล่นบทฝ่ายค้านไม่สมศักดิ์ศรี คะแนนนิยมอาจจะลดลงก็ได้ เพราะทั้งแกนนำพรรคฝ่ายค้านและ พรรคประชาธิปัตย์ (ปชป.) ก็ถูกวิจารณ์ จากบทบาทในช่วงที่ผ่านมา ยังทำหน้าที่ได้ไม่เต็มที่ พรรคสีส้มไม่ค่อยออกมาวิจารณ์ กรณี “ทักษิณ ชินวัตร” อดีตนายกฯ ซึ่งอยู่ในสถานะ “นักโทษชาย” นอนพักรักษาตัวอยู่ในโรงพยาบาลตำรวจเกิน 120 วัน โดยยังไม่เคยถูกจองจำอยู่ในเรือนจำซักวันเดียว ท่ามกลางเสียงวิจารณ์ “คุกมีไว้ขังคนจน” กระบวนการยุติธรรมมีความเหลื่อมล้ำ

อีกทั้งก่อนหน้านี้ “ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ” ประธานคณะก้าวหน้า ซึ่งมีบทบาทสำคัญในพรรคก้าวไกล ก็ออกมายอมรับว่า ได้เดินทางไปพบกับนายทักษิณ ที่เกาะฮ่องกง ช่วงมีการจัดตั้งรัฐบาล พร้อมทั้งระบุว่า ในระบบการเมืองไทยต้องมี พรรคการเมืองอย่างก้าวไกล และเพื่อไทย จึงทำให้เชื่อว่า ทั้งสองพรรคยังมีเยื่อใยต่อกัน บางทีแกนนำพรรคก้าวไกล อาจหวังลึกๆ ว่า ในอนาคตอาจมีการล้างไพ่จัดตั้งรัฐบาลกันใหม่ โดยมีพรรคก้าวไกลเข้าไปมีส่วนรวมในฝ่ายบริหาร

ส่วน “ประชาธิปัตย์” อีกพรรคการเมืองหนึ่ง ที่ทำหน้าที่ฝ่านค้าน แม้จะมีสส.เพียง 25 คน แต่ก็ยังถือเป็นตัวแปรทางการเมือง ยิ่ง “เดชอิศม์ ขาวทอง” เลขาธิการพรรค เคยเดินทางไปพบ “นายทักษิณ” ที่เกาะฮ่องกง ในระหว่างการจัดตั้งรัฐบาล รวมทั้งระหว่างการโหวตให้ความเห็นชอบบุคคลที่จะเข้ามาดำรงตำแหน่งนายกฯ สส.พรรคปชป. 16 คน ก็แหวกมติยกมือสนับสนุน “เศรษฐา” จึงถูกมองว่า หลังมีการเปลี่ยนแปลงผู้บริหารพรรคชุดใหม่ ที่มี “เฉลิมชัย ศรีอ่อน” เป็นหัวหน้าพรรค มี “เดชอิศม์” เป็นเลขาธิการพรรค จะทำหน้าที่เป็นเพียง อะไหล่ทางการเมือง รอแค่เข้าร่วมรัฐบาลเท่านั้น จึงคาดหวังไม่ได้กับการทำหน้าที่ตรวจจสอบฝ่ายบริหาร ด้วยเกรงว่า อาจทำให้แกนนำพรรคเพื่อไทยไม่พอใจ

ถึงต้องบอกว่า การทำหน้าที่ตรวจสอบร่างพ.ร.บ.งบประมาณฯ จะเป็นบทพิสูจน์สำคัญของพรรคฝ่ายค้าน จะทำให้สังคมเห็นว่า สามารถ “ฝากผี-ฝากไข้” ไว้ได้หรือไม่ เพราะถือเป็นกฎหมายสำคัญ ที่มีการบรรจุรายละเอียดของโครงการต่างๆ ที่รัฐบาลจะผลักดันให้เป็นรูปธรรม หลายครั้งพบความผิดปกติเกิดขึ้น นำไปสู่การตรวจสอบจนทำให้รัฐมนตรีบางคน ต้องพ้นจากตำแหน่ง ข้าราชการบางคนต้องมีความผิด ยิ่งฝ่ายค้านตรวจสอบพบความผิดปกติมากขึ้นเท่าไหร่ ก็ถือเป็นเครดิตและความน่าเชื่อถือ เพราะช่วยรักษาผลประโยชน์ของชาติ ยิ่งการพิจารณาร่างพ.ร.บ.งบประมาณฯถือเป็นงานใหญ่งานแรกของพรรคฝ่ายค้าน ดังนั้นคนในสังคมที่สนใจติดตามการเมือง จึงจับตามองเรื่องนี้มากเป็นพิเศษ

ด้าน “ปกรณ์วุฒิ อุดมพิพัฒน์สกุล” ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล ในฐานะ ประธานคณะกรรมการประสานงานพรรคร่วมฝ่ายค้าน (วิปฝ่ายค้าน) ให้สัมภาษณ์ถึงกรณีการจัดสรรหน้าที่ในการอภิปรายร่างพ.ร.บ.งบประมาณฯว่า ได้พูดคุยกับพรรคร่วมฝ่ายค้าน ในการแบ่งเวลาอภิปรายเรียบร้อย ในช่วงการเปิดอภิปราย จะนำโดยนายชัยธวัช ตุลาธน หัวหน้าพรรคก้าวไกล ในฐานะผู้นำฝ่ายค้านฯ และตามด้วยตัวแทนของแต่ละพรรค อย่างพรรคประชาธิปัตย์ และพรรคไทยสร้างไทย (ทสท.)

จากนั้นจะแบ่งการอภิปรายเป็นหมวดหมู่ ให้สอดคล้องกัน เช่น หากพูดในเรื่องเศรษฐกิจปากท้อง ถ้าพรรคใดสนใจจะพูดประเด็นดังกล่าว ก็จะถูกจัดสรรให้มาพูดในช่วงเดียวกัน ไม่สะเปะสะปะ ซึ่งให้อิสระทุกพรรคในการอภิปรายตามความสนใจ

สำหรับเนื้อหาในการอภิปรายครั้งนี้ มีหลากหลายมาก ได้อภิปรายไปถึงหลายกระทรวง คิดว่าคงได้เห็นการอภิปรายเกือบทุกกระทรวงอยู่แล้ว ซึ่งเวลาพรรคก้าวไกลอภิปราย ไม่ได้เจาะเพียงกระทรวงใดกระทรวงหนึ่งเป็นพิเศษ แต่จะเจาะเป็นรายประเด็น ซึ่งแต่ละประเด็นก็จะคาบเกี่ยวหลายกระทรวง อย่างประเด็นเรื่องการศึกษา ก็ไม่ได้คาบเกี่ยวแค่กระทรวงศึกษาธิการ แต่คาบเกี่ยวไปยังกระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม และงบประมาณที่อาจแฝงอยู่ในกระทรวงอื่นร่วมด้วย

ประธานวิปฝ่ายค้าน กล่าวอีกว่า ร่างพ.ร.บ.งบประมาณฯ เป็นกฎหมายที่สำคัญมาก และเป็นกฎหมายที่ใช้เงินภาษีของประชาชนทุกคน ในการกำหนดชีวิตและประเทศของเรา ว่าจะสามารถทำให้ดีขึ้นอย่างไรบ้าง ร่างพ.ร.บ.งบประมาณฯ เป็นหมุดหมายสำคัญที่จะชี้ชัดว่า พรรคร่วมรัฐบาลแต่ละพรรค จะนำพาประเทศให้ดีขึ้น ตามที่เคยหาเสียงไว้หรือไม่ ซึ่งอาจจะไม่สำคัญแค่หนึ่งหรือสองกระทรวง แต่อยู่ที่ภาพรวมของกระทรวงทั้งหมด ที่ทั้งพรรคก้าวไกล และพรรคร่วมฝ่ายค้านอื่นๆ จะอภิปรายตลอดทั้ง 3 วัน

ขณะที่ “ไหม-ศิริกัญญา ตันสกุล” สส.บัญชีรายชื่อ และรองหัวหน้าพรรคก้าวไกล ซึ่งถือเป็นขุนพลสำคัญของพรรคฝ่ายค้าน ที่ดูแลเรื่องเศรษฐกิจ ให้ความเห็นถึงการจัดสรรงบประมาณภายใต้รัฐบาลเศรษฐา ทวีสิน ว่า น่าผิดหวังมาก เพราะเรารอเวลานี้มา 9 ปี เพื่อให้มีผู้นำที่มาจากการเลือกตั้ง และคาดหวังว่า การจัดสรรงบประมาณจะต้องเปลี่ยนไปโดยสิ้นเชิง แต่สิ่งที่เกิดขึ้นคือ การจัดงบประมาณแทบไม่แตกต่างจากรัฐบาลพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ไม่ว่าจะเรื่องการจัดงบในแผนยุทธศาสตร์ มีบางแผนงานที่เพิ่มขึ้น แต่สุดท้ายก็ซ้ำซ้อนกับแผนบูรณาการ เช่น ยุทธศาสตร์เรื่องถนนและโลจิสติกส์ ก็ซ้ำซ้อนกับแผนบูรณาการถนนและโลจิสติกส์ ยุทธศาสตร์บริหารจัดการน้ำ ก็ซ้ำกับแผนบูรณาการบริหารจัดการน้ำ

หากดูระดับโครงการ เราตกใจมาก ว่ามีโครงการใหม่เพียง 200 กว่าโครงการ ซึ่งน้อยมาก และเม็ดเงินมีเพียง 13,000 ล้านบาท ดังนั้นจึงคาดหวังได้ค่อนข้างยากมาก ว่าจะเกิดสิ่งใหม่ๆ หรือการขับเคลื่อนนโยบายที่มาจากการหาเสียง ในช่วงปีงบประมาณนี้ โครงการที่ออกมาใหม่ และชัดเจนที่สุด คือเรื่องของกองทุนต่างๆ กองทุนจะได้งบประมาณเพิ่มขึ้นมากที่สุด ที่เพิ่มขึ้นจากปีก่อนๆ คือ กองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน โดยงบเพิ่มขึ้นมาประมาณ 15,000 ล้านบาท ซึ่งกองทุนนี้ เคยได้งบประมาณครั้งสุดท้ายในปี 2561 เป็นเงิน 10,000 ล้านบาท เรื่อยมาจนถึงปี 2567 มีการใช้งบประมาณเบิกจ่ายไปเพียง 18 ล้านบาทเท่านั้น

ฟังความเห็นของ “ขุนพลหญิง” ดูแลเรื่องเศรษฐกิจของแกนนำพรรคฝ่ายค้าน เหมือนกับว่า การจัดทำร่างพ.ร.บ.งบประมาณฯของรัฐบาล มีปัญหามากเลยทีเดียว ดังนั้นคงอยู่ที่การสื่อสารของบรรดาสมาชิกพรรคก้าวไกล จะแสดงให้สังคมได้คล้อยตามข้อมูลได้มากแค่ไหน ซึ่งถ้าทำหน้าที่ได้ สังคมให้การตอบรับ ก็เชื่อมโยงถึงการตรวจสอบเรื่องต่างๆ ที่ฝ่ายค้านจะดำเนินการต่อไปในอนาคต โดยเฉพาะ การยื่นญัตติอภิปรายมาไว้วางใจ ถ้าสามารถสร้างความรู้สึก ให้เกิดความไม่วางไว้ใจรัฐบาลตั้งแต่แรก

การเปิดข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับความไม่โปร่งใส ในการบริหารงานของบางกระทรวง ที่ตรวจสอบพบ มีความผิดปกติ ยิ่งจะทำให้สังคมให้ความน่าเชื่อถือ จากนั้นสื่อมวลชนช่วยขุดคุ้ยและขยายผล 

นั่นหมายความว่า แกนนำพรรคฝ่ายค้านก็ประสบความสำเร็จ สร้างการยอมรับให้กับประชาชน เพราะคนในสังคมมักเอาใจช่วยการทำหน้าที่ฝ่ายค้าน เนื่องจากเห็นว่ารักษาผลประโยชนให้กับประเทศชาติ

อย่างไรก็ตาม แกนนำพรรคเพื่อไทย ก็ตีกันพรรคฝ่ายค้าน ไม่ให้นำเรื่องการรักษาตัวของ “ทักษิณ ชินวัตร” อดีตนายกฯ ซึ่งมีสถานะเป็น “นักโทษชาย” มาอภิปราย ในระหว่างการพิจารณาร่างพ.ร.บ.งบประมาณฯ โดย “วิสุทธิ์ ไชยณรุณ” สส.บัญชีรายชื่อ พรรคเพื่อไทย กล่าวถึงการรับมือฝ่ายค้านอภิปรายพ.ร.บ.งบประมาณฯว่า รัฐบาลมีความพร้อมชี้แจงร่างพ.ร.บ.งบประมาณฯ ติวเข้ม สส.มาเป็นอย่างดี เตรียมข้อมูลจากทุกกระทรวงมารองรับการอภิปรายไว้แล้ว ขณะนี้มี สส.เพื่อไทยลงชื่อ ขออภิปรายแล้ว 50 คน มั่นใจจะผ่านไปด้วยดี อย่างมีประสิทธิภาพ ไม่ต้องตั้งทีมองครักษ์มาประท้วงพร่ำเพรื่อ สส.รุ่นใหม่เข้าใจข้อบังคับดี ยึดข้อบังคับเป็นหลัก

“ถ้าไม่อภิปรายเลยเถิด-นอกเรื่อง ที่ไม่เกี่ยวกับงบประมาณ ก็จะประท้วงให้น้อยที่สุด จะไม่ประท้วงเรื่องไร้สาระแน่ ขอให้ฝ่ายค้านอย่าเอาเรื่องนอกเหนืองบประมาณมาพูด หรือพูดกระทบเสียดสีคนอื่นที่อยู่นอกสภา เพราะประชาชนเบื่อมิติการเมืองเดิมๆ ที่ใช้ความก้าวร้าว แต่รัฐบาลจะใช้ความอดทนจนถึงที่สุด” วิสุทธิ์ ระบุ

ส่วนกรณีที่ฝ่ายค้านอาจนำเรื่องการได้สิทธิพิเศษของนักโทษทักษิณ รักษาอาการป่วยอยู่ที่โรงพยาบาลตำรวจ โดยไม่ต้องถูกคุมขังในเรือนจำแม้แต่วันเดียว มาอภิปรายเชื่อมโยงกับการอภิปรายงบประมาณนั้น “วิสุทธิ์” กล่าวว่า กรณีนายทักษิณไม่เกี่ยวกับเรื่องงบประมาณ ไม่ควรนำมาอภิปราย เชื่อว่าพรรคก้าวไกลคงไม่กล้าเอามาเล่นเท่าไร แต่ถ้าหยิบมาเล่นจริง รัฐบาลต้องประท้วง

นั่นหมายความว่า พรรคแกนนำรัฐบาลคงไม่ยอมให้พรรคฝ่ายค้าน หยิบประเด็นที่เกี่ยวข้องกับ “นักโทษทักษิณ” มาอภิปราย โดยใช้วิธีประท้วงเพื่อตัดเกม ไม่ให้เกิดผลกะทบกับรัฐบาล โดยเฉพาะความน่าเชื่อถือและการตั้งคำถาม ในเรื่องการทำงานของกระทรวงยุติธรรม ซึ่งถือเป็นจุดอ่อนสำคัญของรัฐบาล ที่หลายคนมองว่ากระแสจุดติดแล้ว 

ขนาดในช่วงแรกพรรคก้าวไกล ไม่ยอมออกมาให้ความเห็นในเรื่องนี้ จนถูกวิจารณ์ว่า เป็นเพราะเกรงใจพรรคเพื่อไทย ในที่สุดก็ต้องออกมาแสดงบทบาท และเชื่อว่าในอนาคตต้องมีการนำเรื่องไปอภิปรายไม่ไว้วางใจแน่ๆ 

ส่วนท่าที พรรคประชาธิปัตย์ “ราเมศ รัตนะเชวง” โฆษกพรรค กล่าวถึงผลการประชุม สส.พรรคว่า เพื่อเตรียมความพร้อมการอภิปรายร่างพ.ร.บ.งบประมาณฯ โดยสส.ได้จัดเตรียมประเด็นและข้อมูลต่างๆ สำหรับการอภิปรายดังกล่าว ให้การอภิปรายเกิดประโยชน์ต่อการจัดงบประมาณและใช้งบประมาณแผ่นดินให้คุ้มค่า โปร่งใส สร้างประโยชน์ต่อประชาชนและประเทศมากที่สุด ทั้งนี้ พรรคจะทำหน้าที่ฝ่ายค้านอย่างเต็มที่ เราไม่เป็นพรรคอะไหล่ของใคร ส่วนฝ่ายรัฐบาลอย่าดิ้นกลัวจนเกินไป ถ้าคิดว่าการจัดสรรงบประมาณมีความเป็นธรรม โปร่งใส และทำเพื่อประโยชน์ของประชาชนและประเทศ และไม่ควรเตรียมผู้ประท้วงการอภิปรายไว้เยอะ เพราะไม่เกิดประโยชน์ แต่ควรรับฟังแล้วนำไปปรับปรุงในชั้นคณะกรรมาธิการ (กมธ.) วิสามัญ

จากนี้ต้องรอดู บทบาทพรรคฝ่ายค้าน ซึ่งจะสร้างเวทีที่ใช้ในการตรวจสอบ ให้เกิดประโยชน์กับตนเองได้มากแค่ไหน ถือเป็นจุดเริ่มในการสร้างความน่าเชื่อถือ เพราะในสมัยประชุมสภาฯครั้งนี้ ยังมีวาระที่สำคัญอีกหลายเรื่อง เช่น ร่างพ.ร.บ.เงินกู้ 500,000 ล้านบาท เพื่อนำมาใช้โครงการแจกเงินดิจิทัล ว็อลเลต 1 หมื่นบาท

แต่สำคัญกว่านั้นคือ การยื่นญัตติอภิปรายไม่วางใจ ซึ่งเป็นไฟท์บังคับ แม้ลึกๆ แล้วทั้ง “พรรคก้าวไกล” และ “พรรคประชาธิปัตย์” อาจไม่ต้องการเล่นบทนี้…ก็ตาม

………………………………

คอลัมน์ : ล้วง-ลับ-ลึก

โดย…“แมวสีขาว”