“Carbon Markets” กลไกการกำหนดราคาคาร์บอน

Carbon Markets : Carbon Pricing Mechanisms for Climate Actions Cost Effectively

“….การค้าและซื้อขายการปล่อยคาร์บอน Carbon Emissions Trading ได้รับการคาดหมายว่า พวกมันจะกลายเป็นหนึ่งในกลไกสำคัญที่ช่วยเร่งการลงทุนในพลังงานหมุนเวียน…”

ตลาดคาร์บอน Carbon Markets คือ กลไกการกำหนดราคาคาร์บอนสำคัญ Significant Carbon Pricing Mechanisms ที่ช่วยให้ตัวแสดงที่เป็นรัฐบาล และหน่วยงานที่ไม่ใช่รัฐ Governments & Non-State Actors สามารถแลกเปลี่ยนเครดิตการปล่อยก๊าซเรือนกระจก Trade Greenhouse Gas Emission Credits ได้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อบรรลุเป้าหมายด้านสภาพภูมิอากาศ Achieve Climate Targets และดำเนินงานด้านสภาพภูมิอากาศอย่างคุ้มค่าต่อการลงทุน Implement Climate Actions Cost Effectively ..

ตลาดคาร์บอน Carbon Markets มีอยู่ 2 ประเภท ได้แก่ ตลาดที่ปฏิบัติตามข้อกำหนด Compliance และตลาดสมัครใจ Voluntary .. ในตลาดที่ปฏิบัติตามข้อกำหนด Compliance Markets เช่น แผนการค้า และซื้อขายการปล่อยก๊าซเรือนกระจกระดับประเทศ หรือระดับภูมิภาค ผู้เข้าร่วมจะดำเนินการเพื่อตอบสนองต่อข้อผูกพันที่กำหนดโดยหน่วยงานกำกับดูแล .. ในขณะที่ตลาดคาร์บอนแบบสมัครใจ Voluntary Carbon Markets นั้น ผู้เข้าร่วมไม่มีข้อผูกพันอย่างเป็นทางการในการบรรลุเป้าหมายเฉพาะเจาะจง .. อย่างไรก็ตาม ในทางกลับกัน หน่วยงานที่ไม่ใช่รัฐ เช่น บริษัทฯ ชุมชน เมือง หรือภูมิภาค จะพยายามชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกโดยสมัครใจ เช่น เพื่อบรรลุเป้าหมายการบรรเทาผลกระทบ เช่น การปล่อยก๊าซเป็นศูนย์สุทธิที่เป็นกลางทางสภาพภูมิอากาศ Climate Neutral, Net Zero Emissions ..

รายงานช่องว่างการปล่อยก๊าซ Emissions Gap Report เมื่อปี 2564 ได้ประเมินความสำคัญของตลาดคาร์บอน Importance of Carbon Markets และพบว่า การใช้กลไกตลาดอย่างเต็มรูปแบบ Full Use of Market Mechanisms สามารถช่วยประหยัดต้นทุนได้ประมาณ 40-60% ในปี 2573 ..

โครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ United Nations Environment Programme : UNEP ทำงานร่วมกับประเทศต่างๆ และองค์กรที่ไม่ใช่รัฐ โดยสนับสนุนพวกเขาด้วยการสร้างขีดความสามารถ Capacity Building และการพัฒนานโยบายสำหรับการดำเนินงานของตลาดคาร์บอน Policy Development for Implementation of Carbon Markets ผ่านความร่วมมือ และความคิดริเริ่มที่สนับสนุนการแบ่งปันความรู้ในระดับภูมิภาค และระดับโลกด้วยแนวทางการเรียนรู้อิงวิทยาศาสตร์ Science-Based Approach to Learning ..

ในตลาดคาร์บอนระหว่างประเทศ International Carbon Markets ภายใต้มาตรา 6 ของข้อตกลงปารีส Article 6 of the Paris Agreement ระบุว่า เป้าหมายของตลาดคาร์บอนระหว่างประเทศ Aim of International Carbon Markets ตามมาตรา 6 คือ การเปิดโอกาสให้มีการเพิ่มความทะเยอทะยานในการดำเนินการด้านสภาพภูมิอากาศสำหรับการดำเนินมาตรการสนับสนุนที่กำหนดโดยชาติ หรือ Nationally Determined Contributions: NDCs และเพื่อส่งเสริมการพัฒนาอย่างยั่งยืน Sustainable Development และความอุดมสมบูรณ์ของสิ่งแวดล้อม Environmental Integrity ..

ภาคีที่บรรลุเป้าหมายการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของตนเองได้สำเร็จ Parties that have Successfully Met Their Own Emissions Reduction Targets สามารถขายเครดิตการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเพิ่มเติม Sell Their Extra Reduction Credits เพื่อระดมทุนสำหรับการดำเนินการด้านสภาพภูมิอากาศเพิ่มเติม ซึ่งสามารถย้ายการลงทุนไปยังพื้นที่ และภาคส่วนต่างๆ ที่สามารถบรรลุเป้าหมายการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้อย่างมีประสิทธิภาพที่สุด ..

มาตรา 6 จัดตั้งตลาดคาร์บอนระหว่างประเทศที่มีการกำกับดูแลแบบพหุภาคี International Carbon Market with Multilateral Governance ภายใต้กรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ United Nations Framework Convention on Climate Change : UNFCCC โดยกำหนดมาตรฐานระดับโลกร่วมกัน และแนวทางสำหรับการพัฒนา ซึ่งหมายถึง การซื้อขายการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก Trading in Emission Reductions และผลลัพธ์การบรรเทาผลกระทบที่ถ่ายโอนระหว่างประเทศ Internationally Transferred Mitigation Outcomes นั่นเอง ..

ความคาดหวังสำหรับการใช้ตลาดคาร์บอนระหว่างประเทศ Use of International Carbon Markets นั้น สูงมาก .. ในปี 2565 ภาคี 143 ภาคีจากทั้งหมด 154 ภาคี ระบุในมาตรการสนับสนุนที่กำหนดโดยชาติ หรือ Nationally Determined Contributions : NDCs ว่ามีแผน หรืออาจใช้คาร์บอนเครดิต Carbon Credits จากแนวทางความร่วมมือภายใต้มาตรา 6 เป็นวิธีการระดมทุนสำหรับการดำเนินการด้านสภาพภูมิอากาศ เพื่อให้บรรลุเป้าหมายในระดับชาติ ..

การค้า การซื้อขายการปล่อยคาร์บอน Carbon Emission Trading จะช่วยเร่งการลงทุนในพลังงานหมุนเวียน และเทคโนโลยีสีเขียว Renewable Energy & Green Technology Investments ..

การซื้อขายการปล่อยคาร์บอน Carbon Emission Trading เรียกอีกอย่างว่า ตลาดคาร์บอน Carbon Markets, โครงการซื้อขายการปล่อยคาร์บอน Emission Trading Scheme : ETS หรือระบบกำหนดเพดาน และการค้า Cap and Trade คือ โครงการค้า การซื้อขายการปล่อยประเภทหนึ่งที่ออกแบบมาสำหรับคาร์บอนไดออกไซด์ Carbon Dioxide : CO₂ และก๊าซเรือนกระจก Greenhouse Gases : GHG อื่นๆ .. รูปแบบของการกำหนดราคาคาร์บอน Form of Carbon Pricing นี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อจำกัดการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ Limit Climate Change ด้วยการสร้างตลาดที่มีการกำหนดเพดานการปล่อยคาร์บอนอย่างจำกัด Creating a Market with Limited Allowances for Emissions .. การซื้อขายการปล่อยคาร์บอน Carbon Emissions Trading คือ วิธีการทั่วไปที่ประเทศต่างๆ ใช้เพื่อพยายามบรรลุคำมั่นสัญญาภายใต้ข้อตกลงปารีส โดยมีโครงการดังกล่าวดำเนินการ เช่นในประเทศจีน สหภาพยุโรป และประเทศอื่นๆ เป็นต้น ..

การซื้อขายการปล่อยคาร์บอน Emissions Trading กำหนดขีดจำกัดปริมาณการปล่อยคาร์บอนทั้งหมดที่ผู้ปล่อยมลพิษที่เข้าร่วมทั้งหมดผลิตขึ้น ซึ่งจะกำหนดราคาของการปล่อยคาร์บอน Determines the Prices of Emissions ตามไปด้วย .. ภายใต้การค้า และการซื้อขายการปล่อยมลพิษ Under Emission Trading นั้น ผู้ก่อมลพิษที่มีการปล่อยมลพิษมากกว่าโควตา จะต้องซื้อสิทธิ์ในการปล่อยมลพิษจากผู้ปล่อยมลพิษที่มีการปล่อยมลพิษน้อยกว่า .. หากเปรียบเทียบกับภาษีคาร์บอนแบบคงที่ Fixed Carbon Tax แล้ว พบว่า ข้อได้เปรียบทางทฤษฎีของแนวทางตามตลาดนี้ Theoretical Advantage of This Market คือ ผู้ปล่อยคาร์บอนจะใช้การลดคาร์บอนที่คุ้มทุนที่สุด Most Cost-Effective Carbon Reduction Methods ก่อน ซึ่งสามารถลดความสามารถในการแข่งขันของเชื้อเพลิงฟอสซิล Reduce the Competitiveness of Fossil Fuels ซึ่งเป็นตัวขับเคลื่อนหลักของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศได้ .. ในทางกลับกัน การค้า และซื้อขายการปล่อยคาร์บอน Carbon Emissions Trading ได้รับการคาดหมายว่า พวกมันจะกลายเป็นหนึ่งในกลไกสำคัญที่ช่วยเร่งการลงทุนในพลังงานหมุนเวียน Accelerate Investments into Renewable Energy เช่น พลังงานลม Wind Energy และพลังงานแสงอาทิตย์ Solar Energy รวมทั้งผลักดันให้เกิดการลงทุนในเทคโนโลยีสีเขียว Green Technology Investments อื่นๆ อีกมากมายไปพร้อมด้วย ..

อย่างไรก็ตาม แผนดำเนินงานดังกล่าว มักอาจไม่สอดคล้องกับงบประมาณคาร์บอน Carbon Budget ที่กำหนดไว้ ซึ่งจำเป็นสำหรับการรักษาภาวะโลกร้อนให้อยู่ต่ำกว่าเกณฑ์วิกฤตที่จุดเล็ง 1.5^oC หรือต่ำกว่า 2^oC อย่างมาก โดยอุปทานส่วนเกิน ทำให้ราคาใบอนุญาตต่ำลงจนแทบไม่มีผลกระทบต่อการเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล .. ใบอนุญาตการซื้อขายการปล่อยคาร์บอน Emission Trade Allowances ในปัจจุบัน ครอบคลุมราคาตั้งแต่ 7 ยูโรต่อตันของ CO₂ ในโครงการซื้อขายคาร์บอนแห่งชาติของจีนไปจนถึง 63 ยูโรต่อตันของ CO₂ ใน EU-ETS ณ เดือนกันยายน 2564 ..

แบบจำลองล่าสุดของต้นทุนทางสังคมของคาร์บอน Latest Models of the Social Cost of Carbon คำนวณความเสียหายไว้ มากกว่า 3,000 เหรียญสหรัฐฯ ต่อตันของ CO₂ ในขณะที่ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย มีตั้งแต่ประมาณ 50-200 เหรียญสหรัฐฯ ขณะเดียวกัน แผนงานที่มีอยู่โดยทั่วไปครอบคลุมเฉพาะขอบเขตการปล่อยก๊าซที่จำกัด โดยเฉพาะการปล่อยก๊าซคาร์บอนจากอุตสาหกรรม และการผลิตกำลังไฟฟ้าขนาดใหญ่ เท่านั้น ไม่รวมการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่มีศักยภาพอื่น ๆ เช่น มีเทน Methane : CH₄ หรือไนตรัสออกไซด์  Nitrous Oxide : N₂O จากภาคเกษตรกรรม และไม่รวมถึงการปล่อยก๊าซจากการขนส่ง และการบริโภคส่วนบุคคล Emissions from Transport & Private Consumption ทำให้ยังมีช่องว่างที่ยังมิได้คำนึงถึงอีกมากในหลายประเด็น ซึ่งจะต้องมีการพิจารณาปรับปรุงให้เหมาะสมยิ่งขึ้นต่อไป ..

ทั้งนี้ ก๊าซเรือนกระจกอื่น ๆ สามารถซื้อขายได้เช่นกัน แต่จะถูกระบุเป็นค่ามาตรฐานของคาร์บอนไดออกไซด์ Standard Multiples of Carbon Dioxide : CO₂ ตามศักยภาพในการทำให้โลกร้อนขึ้น ..

โดยทั่วไป ประเด็นปัญหาทางเศรษฐกิจที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ Economic Problem with Climate Change ก็คือ ผู้ปล่อยก๊าซเรือนกระจก Greenhouse Gas Emissions : GHGs ไม่ต้องเผชิญกับต้นทุนภายนอกจากการกระทำของตน ซึ่งรวมถึงสวัสดิการในปัจจุบัน และอนาคตของผู้คน Present & Future Welfare of People, สิ่งแวดล้อมธรรมชาติ Natural Environment และต้นทุนทางสังคมของคาร์บอน Social Cost of Carbon .. ซึ่งสามารถแก้ไขปัญหาเหล่านี้ได้ด้วยแบบจำลองราคาแบบไดนามิกของการซื้อขายการปล่อยก๊าซเรือนกระจก Dynamic Price Model of Emissions Trading ..

แผนการซื้อขายการปล่อยก๊าซเรือนกระจก Emissions Trading Scheme for Greenhouse Gas Emissions : GHGs ทำงานโดยการกำหนดสิทธิสำหรับทรัพย์สินในบรรยากาศ .. บรรยากาศ Atmosphere คือ สินค้าสาธารณะระดับโลก Global Public Good และการปล่อยก๊าซเรือนกระจก GHG Emissions คือ ผลกระทบภายนอกระหว่างประเทศ International Externality .. ในการซื้อขายการปล่อยก๊าซเรือนกระจกแบบจำกัด Cap-and-Trade Variant of Emissions Trading จะมีการกำหนดขีดจำกัดการเข้าถึงทรัพยากร จากนั้นจึงจัดสรรให้กับผู้ใช้ในรูปแบบของใบอนุญาต การปฏิบัติตามจะกำหนดโดยการเปรียบเทียบการปล่อยก๊าซที่เกิดขึ้นจริงกับใบอนุญาตที่มอบให้ .. การกำหนดขีดจำกัด Setting of the Cap จะส่งผลต่อความสมบูรณ์ของสิ่งแวดล้อมจากการซื้อขายคาร์บอน Environmental Integrity of Carbon Trading และอาจส่งผลทั้งทางบวก และทางลบต่อสิ่งแวดล้อม Both Positive & Negative Environmental Effects ..

โครงการซื้อขายการปล่อยมลพิษ Emissions Trading Programs เช่น ระบบการซื้อขายการปล่อยมลพิษของสหภาพยุโรป EU-ETS เป็นส่วนเสริมของการซื้อขายระหว่างประเทศตามที่กำหนดไว้ในพิธีสารเกียวโต Kyoto Protocol โดยอนุญาตให้มีการซื้อขายใบอนุญาตโดยเอกชน Private Trading of Permits ซึ่งจะต้องสอดคล้องกับเป้าหมายการปล่อยมลพิษของประเทศที่กำหนดไว้ในพิธีสารเกียวโต Kyoto Protocol .. ภายใต้โครงการดังกล่าว หน่วยงานระดับชาติ หรือระดับนานาชาติ National or International Authority จะจัดสรรใบอนุญาตให้กับบริษัทฯ แต่ละแห่งตามเกณฑ์ที่กำหนด โดยคำนึงถึงการบรรลุเป้าหมายด้วยต้นทุนทางเศรษฐกิจโดยรวมที่ต่ำที่สุด Lowest Overall Economic Cost ..

ตามข้อตกลงในพิธีสารเกียวโต Kyoto Protocol ได้กำหนดกลไกต่าง ๆ ให้ประเทศพัฒนาแล้ว ต้องลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก Greenhouse Gases: GHGs Reduction ประเภทต่างๆ ซึ่งก๊าซเหล่านี้ เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะโลกร้อน Global Warming และวิกฤติสภาพอากาศ Climate Crisis .. หนึ่งในกลไก คือ การซื้อขายมลพิษ หรือ คาร์บอนเครดิต Carbon Credits กับประเทศที่กำลังพัฒนา เพราะประเทศที่พัฒนาแล้วกำลังอยู่ในภาวะที่ไม่สามารถลดก๊าซเรือนกระจกลงตามที่กำหนดไว้ได้ นั่นเอง .. ยิ่งกว่านั้น ยังคาดหวังได้อีกว่า การค้า การซื้อขายการปล่อยคาร์บอน Carbon Emission Trading และตลาดคาร์บอน Carbon Markets จะช่วยเร่งการลงทุนในพลังงานหมุนเวียน และเทคโนโลยีสีเขียว Renewable Energy & Green Technology Investments มาพร้อมด้วย ..

สำหรับประเทศไทย ได้เข้าร่วมให้สัตยาบันในพิธีสารเกียวโต Kyoto Protocol เมื่อวันที่ 28 ส.ค.2545 โดยอยู่ในกลุ่มประเทศกำลังพัฒนาที่ไม่ถูกบังคับให้มีพันธกรณีในการลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก แต่สามารถร่วมดำเนินโครงการได้ในฐานะผู้ผลิตคาร์บอนเครดิต Carbon Credit Maker จากการดำเนินโครงการ และในปี 2550 คณะรัฐมนตรี ได้มีการประกาศพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งองค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก องค์การมหาชน หรือ อบก. หรือ Thailand Greenhouse Gas Management Organization : TGO Public Organization ภายใต้การกำกับของกระทรวงทรัพยากร ธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม มีวัตถุประสงค์หลักในการวิเคราะห์ กลั่นกรอง และทำความเห็นเกี่ยวกับการให้คำรับรองโครงการที่ลดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกตามกลไกการพัฒนาที่สะอาด รวมทั้งติดตามประเมินผลโครงการที่ได้รับคำรับรอง ส่งเสริมการพัฒนาโครงการ และการตลาดซื้อขายปริมาณก๊าซเรือนกระจก ซึ่งหมายถึง คาร์บอนเครดิต Carbon Credits ที่ได้รับการรับรอง เป็นศูนย์กลางข้อมูลที่เกี่ยวกับสถานการณ์ดำเนินงานด้านก๊าซเรือนกระจก Greenhouse Gases : GHGs, จัดทำฐานข้อมูลเกี่ยวกับโครงการที่ได้รับคำรับรอง และการขายปริมาณก๊าซเรือนกระจก หรือคาร์บอนเครดิต ที่ได้รับการรับรอง ส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพ ตลอดจนให้คำแนะนำแก่หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคมเกี่ยวกับการบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก โดยจะเป็นศูนย์กลางในการประสานความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม และองค์การระหว่างประเทศไปพร้อมด้วย ..

คาร์บอนเครดิต Carbon Credit สำคัญอย่างไร ทำไมถึงต้องเร่งสร้างคาร์บอนเครดิตในตลาดคาร์บอน Carbon Markets กับการดำเนินการของไทย ..

ปัจจุบัน ทั่วโลกให้ความสำคัญกับปัญหาสิ่งแวดล้อม Environmental Issues และการเติบโตอย่างยั่งยืน Sustainable Growth เป็นอย่างมาก เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ Climate Change ที่ส่งผลกระทบไปทั่วโลก .. หลายๆ ประเทศเริ่มกล่าวถึงประเด็นการเรียกเก็บภาษีคาร์บอน Carbon Tax มากขึ้น ซึ่งนับเป็นความท้าทายใหม่ของภาคส่งออกไทยที่ต้องตระหนักรู้ และจำต้องเร่งปรับตัว โดยล่าสุด เมื่อกันยายน 2565 ที่ผ่านมา กรมสรรพสามิต เตรียมศึกษาแนวทางในการจัดเก็บภาษีคาร์บอน Carbon Tax และกำหนดให้มีความชัดเจนในแนวทาง และอัตราภาษีให้ชัดเจน .. ภายในปี 2567 นี้ คาดหมายว่า ไทยจะเริ่มดำเนินมาตรการจัดเก็บภาษีคาร์บอน Carbon Tax จากสินค้าที่มีการปล่อยคาร์บอนสูง 5 ประเภท ได้แก่ ปูนซีเมนต์ เหล็ก อะลูมิเนียม ปุ๋ยเคมี และการผลิตกำลังไฟฟ้า เพื่อผลักดันให้ไทยสามารถบรรลุเป้าหมายในการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเป็นศูนย์สุทธิ ให้สำเร็จตามแผนงานลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของไทยได้ ภายในปี 2608 ..

การปฏิวัติอุตสาหกรรมในอดีตที่ผ่านมา ส่งผลให้เกิดการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างไร้ขีดจำกัด และการค้าแบบทุนนิยมส่งผลให้เกิดภาวะโลกร้อน จนทำให้ทั่วโลกต่างแสดงความกังวล และหันมาให้ความสำคัญกับเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศเพิ่มมากขึ้น ดังจะเห็นได้จาก การที่หลายประเทศทั่วโลกได้เข้าร่วมพิธีสารเกียวโต Kyoto Protocol เพื่อพิจารณาหาแนวทางการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งพิธีสารเกียวโตเองก็ได้มีการออกกฎหมายเพื่อบังคับใช้สำหรับการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก นอกจากนี้ ความตกลงปารีส Paris Agreement 2015 ก็เป็นอีกหนึ่งความตกลงที่มีเป้าหมายในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก โดยความตกลงดังกล่าวได้มีการกำหนดหลักการซื้อขายก๊าชเรือนกระจก Emission Trading System : ETS และอนุญาตให้ผู้ที่ลดการปล่อยก๊าชเรือนกระจกจนอยู่ในระดับที่ต่ำกว่าเป้าหมาย สามารถขายสิทธิ์การปล่อยก๊าชเรือนกระจกที่เหลือให้แก่ผู้อื่นได้ หรือที่เรียกกันว่า “คาร์บอนเครดิต Carbon Credit” ..

คาร์บอนเครดิต Carbon Credits หมายถึง ปริมาณก๊าซเรือนกระจก Greenhouse Gases : GHGs ที่ลดลง หรือจัดเก็บไว้ได้จากการดำเนินโครงการลดก๊าซเรือนกระจกผ่านกลไกต่าง ๆ เช่น การปลูกป่า การเพิ่มพื้นที่สีเขียว การดักจับ และจัดเก็บก๊าซคาร์บอน เป็นต้น มีหน่วยวัดเป็นตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า Tons of Carbon Dioxide-Equivalent : CO₂e .. ทั้งนี้ ก๊าซเรือนกระจก Greenhouse Gases : GHGs ที่ถูกควบคุมภายใต้พิธีสารเกียวโต Kyoto Protocol มี 7 ชนิด ได้แก่ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ Carbon Dioxide : CO₂, ก๊าซมีเทน Methane : CH₄, ก๊าซไนตรัสออกไซด์ Nitrous Oxide : N₂O, ก๊าซไฮโดรฟลูออโรคาร์บอน Hydrofluorocarbons : HFCs, ก๊าซเพอร์ฟลูออโรคาร์บอน Perfluorocarbons : PFCs, ก๊าซซัลเฟอร์เฮกซะฟลูออไรด์ Sulfur Hexafluoride : SF₆ และก๊าซไนโตรเจนไตรฟลูออไรด์ Nitrogen Trifluoride : NF₃ ..

สำหรับประเทศที่มีการควบคุมการปล่อยก๊าซเรือนกระจกนั้น หากองค์กรใดที่ปล่อยก๊าซเรือนกระจกต่ำกว่าเกณฑ์ที่กำหนด สามารถนำก๊าซเรือนกระจกที่สามารถลด หรือจัดเก็บไว้ได้ไปขายเป็นเครดิตให้กับองค์กรอื่นๆ ขณะเดียวกันหากองค์กรใดที่ต้องการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเกินปริมาณที่กำหนด ก็สามารถซื้อคาร์บอนเครดิตจากผู้ที่ขายคาร์บอนเครดิต เพื่อเพิ่มปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกให้กับองค์กรตัวเองได้อีกด้วย ..

อย่างไรก็ตาม ประเทศไทยได้เข้าไปเกี่ยวข้อง และร่วมลงนามให้สัตยาบันในพิธีสารเกียวโต Kyoto Protocol ในสนธิสัญญาการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก มาตั้งแต่ปี 2545 โดยไทยจัดอยู่ในกลุ่มประเทศที่กำลังพัฒนา ซึ่งจะไม่ถูกบังคับให้มีพันธกรณีในการลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ..

เมื่อปี 2550 ประเทศไทย ได้จัดตั้งองค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (องค์การมหาชน) หรือ อบก. Thailand Greenhouse Gas Management Organization : TGO ขึ้น มีวัตถุประสงค์หลักในการวิเคราะห์ กลั่นกรอง และทำความเห็นเกี่ยวกับการให้คำรับรองโครงการที่ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกตามกลไกการพัฒนาที่สะอาด รวมทั้งติดตามประเมินผลโครงการที่ได้รับคำรับรอง ส่งเสริมการพัฒนาโครงการ และตลาดซื้อขายปริมาณก๊าซเรือนกระจก และคาร์บอนเครดิต Carbon Credits ที่ได้รับการรับรอง ..

นอกจากนั้น ในปี 2559 ประเทศไทยได้เข้าร่วมให้สัตยาบันในความตกลงปารีส Paris Agreement 2015 โดยมีเป้าหมายในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งตั้งเป้าหมายควบคุมการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิเฉลี่ยของโลกให้ต่ำกว่า 2^oC และได้กำหนดเป้าหมายที่สูงขึ้นไว้ควบคู่กันว่า จะพยายามควบคุมการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิเฉลี่ยของโลกให้น้อยลงไปอีกจนถึงต่ำกว่าจุดเล็งที่ 1.5^oC ..

ทั้งนี้ ประเทศไทย ได้เข้าร่วมการประชุมสมัชชาประเทศภาคีอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ 26^th United Nations Climate Change Conference: COP26 เมื่อปี 2564 โดยไทยได้ตั้งเป้าหมายการปล่อยคาร์บอนเป็นศูนย์สุทธิ Net Zero Carbon Emission ภายในปี 2593 และปล่อยก๊าซเรือนกระจกเป็นศูนย์สุทธิ Net Zero GHGs Emission ภายในปี 2608 โดยใช้กรอบนโยบายพัฒนาเศรษฐกิจแบบองค์รวมในรูปแบบโมเดลเศรษฐกิจ Bio – Circular-Green Economic Mode : BCG ที่มุ่งเน้นการพัฒนาเศรษฐกิจที่ยั่งยืน และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ..

การซื้อขายคาร์บอนเครดิต Carbon Credits ในประเทศไทยนั้น โดยทั่วไป ตลาดการซื้อขายคาร์บอน สามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ ตลาดคาร์บอนภาคบังคับ Mandatory Carbon Market ซึ่งหน่วยงานภาครัฐ เป็นผู้กำหนดบังคับ และกำกับดูแลด้วยการใช้กฎหมาย เพื่อไม่ให้ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสูงเกินกว่าเกณฑ์ที่กำหนด Legally Binding Target กับ ตลาดคาร์บอนแบบภาคสมัครใจ Voluntary Carbon Market ซึ่งหมายถึง ตลาดที่จัดตั้งขึ้นจากความร่วมมือกันของผู้ประกอบการ หรือองค์กร รวมทั้งภาคประชาสังคม เพื่อเข้าร่วมซื้อขายคาร์บอนเครดิตในตลาดด้วยความสมัครใจ .. คาร์บอนเครดิต Carbon Credits ที่ได้จากโครงการดังกล่าว สามารถนำมาซื้อขายในตลาดคาร์บอนเครดิตภาคสมัครใจได้ และองค์กรที่ปล่อยก๊าซเรือนกระจกสู่สิ่งแวดล้อมเกินกว่าปริมาณที่กำหนด สามารถซื้อคาร์บอนเครดิตดังกล่าว เพื่อทำให้ตนเองได้รับสิทธิในการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสู่สิ่งแวดล้อมอีกครั้งในปริมาณที่ไม่เกินกว่าปริมาณที่กำหนด เป็นต้น ..

ทั้งนี้ จากที่กล่าวไปข้างต้น ตลาดการซื้อขายคาร์บอน Carbon Markets โดยทั่วไป มี 2 ระบบ โดยหนึ่งในระบบตลาดการซื้อขายคาร์บอนนั้น คือ ระบบ Emission Trading Scheme : ETS หรือระบบ Cap & Trade ซึ่งจัดเป็นตลาดคาร์บอนภาคบังคับ Mandatory Carbon Market โดยระบบการซื้อขายคาร์บอนของประเทศไทย มีการริเริ่มมาตั้งแต่ปี 2552 ในลักษณะคล้ายระบบ Emission Trading Scheme: ETS เช่นกัน แต่เป็นภาคสมัครใจ Voluntary Carbon Market ภายใต้การพัฒนาโดยองค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก องค์การมหาชน Thailand Greenhouse Gas Management Organization : TGO หรือ อบก. ที่เรียกว่า ระบบการซื้อขายสิทธิในการปล่อยก๊าซเรือนกระจกภาคสมัครใจของประเทศไทย Thailand Voluntary Emission Trading Scheme : Thailand V-ETS ซึ่งจะมีการจัดวางระบบการตรวจวัดรายงาน และระบบสอบทาน Measurement, Reporting & Verification System : MRV มาพร้อมด้วย ..

อย่างไรก็ตาม ระบบการซื้อขายสิทธิในการปล่อยก๊าซเรือนกระจกภาคสมัครใจของประเทศไทย Thailand Voluntary Emission Trading Scheme : Thailand V-ETS นี้ ถือว่ายังเป็นเพียงโครงการนำร่องเพื่อเตรียมความพร้อมในการพัฒนากฎ ระเบียบ และการดำเนินงาน รวมทั้งรูปแบบการซื้อขายสิทธิ .. การทดสอบระบบสอบทาน Measurement, Reporting & Verification System : MRV ก็เช่นกัน ซึ่งการให้ความรู้แก่ผู้ประกอบการในภาคอุตสาหกรรม โดยในช่วงที่ผ่านมา ยังเป็นเพียงการดำเนินโครงการนำร่องครอบคลุมอุตสาหกรรมที่มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสูง เช่น อุตสาหกรรมเหล็ก โรงกลั่นน้ำมัน ปูนซีเมนต์ เยื่อกระดาษ แก้ว และพลาสติก เท่านั้น ..

นอกจากนี้ ประเทศไทย ยังมีโครงการลดก๊าซเรือนกระจกภาคสมัครใจตามมาตรฐานของชาติอีกโครงการหนึ่งที่มีชื่อว่า Thailand Voluntary Emission Reduction Program : T-VER ซึ่งเป็นโครงการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่ อบก.หรือ Thailand Greenhouse Gas Management Organization : TGO พัฒนาขึ้นตั้งแต่ปี 2557 เพื่อส่งเสริม และสนับสนุนให้ทุกภาคส่วน มีส่วนร่วมในการลดก๊าซเรือนกระจกในประเทศโดยความสมัครใจ และสามารถนำปริมาณการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเป็นคาร์บอนเครดิต Carbon Credits ที่เกิดขึ้น ซึ่งภายใต้โครงการ T-VER นี้เรียกกันง่ายๆ ว่า “TVERs Credit” ไปใช้ในการรายงานผลการดำเนินงาน แลกเปลี่ยน หรือซื้อขายคาร์บอนเครดิต Carbon Credits ภายในประเทศ .. ทั้งนี้ อบก. หรือ Thailand Greenhouse Gas Management Organization : TGO จะเป็นผู้กำหนดหลักเกณฑ์ และขั้นตอนในการพัฒนาโครงการ ระเบียบวิธีลดก๊าซเรือนกระจกภาคสมัครใจ รวมถึงขั้นตอนการขึ้นทะเบียน และการรับรองปริมาณก๊าซเรือนกระจกให้เป็นมาตรฐานของประเทศต่อไป ..

สำหรับในประเด็นราคาซื้อขายคาร์บอนเครดิต Carbon Credit Price ของไทยนั้น พบว่า การซื้อขายคาร์บอนเครดิต เพื่อชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกภายใต้โครงการ T-VER ตั้งแต่ปี 2559 จนถึงปัจจุบัน สะท้อนให้เห็นว่า การซื้อขายคาร์บอนเครดิตมีมูลค่าเพิ่มขึ้นทุกปี โดยในปี 2559 มีมูลค่าการซื้อขายเพียง 846,000.-บาท เพิ่มขึ้นเป็น 124,762,420.-บาท ในปี 2565 หรือเพิ่มขึ้นกว่า 147 เท่า ในช่วงที่ผ่านมา โดยราคาคาร์บอนเฉลี่ยต่อตัน มีราคาเฉลี่ยสูงสุดประมาณ 149.97 บาทต่อตัน .. ทั้งนี้ ได้รับการเปิดเผยจาก อบก.หรือ Thailand Greenhouse Gas Management Organization : TGO ว่า ปริมาณ และมูลค่าการซื้อขายคาร์บอนเครดิตCarbon Credit Trading ของประเทศไทยในช่วง 2 เดือนแรกของปี 2566 เติบโตมากกว่า 5 เท่า เมื่อเทียบกับปี 2565 โดยเฉลี่ยราคาอยู่ที่ 2-218 บาทต่อตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า Tons of Carbon Dioxide-Equivalent : CO₂e ..

อย่างไรก็ตาม เมื่อพิจารณาราคาคาร์บอนเครดิต Price Mechanism of Carbon Credits ของต่างประเทศ พบว่า ราคาคาร์บอนเครดิตของต่างประเทศ มีราคาสูงกว่าราคาคาร์บอนเครดิตของไทยมาก ตัวอย่างเช่น ระบบ EU ETS : Emissions Trading System ของสหภาพยุโรป มีราคาอยู่ที่ 73.27 ยูโรต่อตัน เท่ากับประมาณ 2,707.07 บาทต่อตัน เป็นต้น .. แม้ว่าปัจจุบันราคาคาร์บอนเครดิตของไทยจะต่ำกว่าราคาคาร์บอนเครดิตของต่างประเทศ แต่ในอนาคตคาดหมายได้ว่า ราคาคาร์บอนเครดิตของไทย Price of Carbon Credits in Thailand มีแนวโน้มที่จะเติบโตขึ้นอย่างแน่นอน เนื่องจากกรมสรรพสามิต เริ่มศึกษาแนวทางในการจัดเก็บภาษีคาร์บอน และคาดว่าจะเริ่มเก็บภาษีคาร์บอนได้ ภายในปี 2567 นี้ ..

คาดการณ์ตลาด ..

มูลค่าตลาดคาร์บอนโลก Global Carbon Markets พุ่งแตะระดับสูงสุดเป็นประวัติการณ์ 949 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ เมื่อปี 2566 ที่ผ่านมา เพิ่มขึ้น 2% จากปีก่อนหน้านี้ ..

หลายประเทศ และภูมิภาค ได้เปิดตัวระบบการซื้อขายการปล่อยก๊าซ Emissions Trading Systems : ETS เพื่อกำหนดราคาการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ Carbon Dioxide : CO₂ และจูงใจให้บริษัทต่างๆ ลงทุนในเทคโนโลยีคาร์บอนต่ำ และช่วยบรรลุเป้าหมายด้านสภาพภูมิอากาศ ..

ตามรายงาน LSEG Carbon Market Year in Review 2023 นั้น พบว่า ใบอนุญาตการปล่อยก๊าซคาร์บอนประมาณ 12,500 ล้านเมตริกตัน Billion Metric Tons of Carbon เปลี่ยนมือในตลาดการปล่อยก๊าซของโลก ซึ่งใกล้เคียงกับปี 2565 แต่ราคาที่สูงเป็นประวัติการณ์ในตลาดหลายแห่ง เช่น ยุโรป และอเมริกาเหนือ ทำให้มูลค่าโดยรวมสูงขึ้นอย่างมาก ..

ตลาดคาร์บอนที่มีมูลค่ามากที่สุดในโลก ได้แก่ ETS ของสหภาพยุโรป มีมูลค่าราว 770,000 ล้านยูโรในปีที่แล้ว เพิ่มขึ้น 2% จากปีก่อน และคิดเป็น 87% ของมูลค่ารวมทั่วโลก ..

ราคาใบอนุญาตการปล่อยก๊าซคาร์บอนในระบบ EU ETS ของสหภาพยุโรป พุ่งสูงเป็นประวัติการณ์ที่มากกว่า 100 ยูโร Euros ในเดือนกุมภาพันธ์ของปีที่ผ่านมา แต่ลดลงในช่วงปลายปี 2566 ท่ามกลางความต้องการที่อ่อนแอจากผู้ซื้อในภาคอุตสาหกรรม และภาคพลังงาน แนวโน้มขาลงนี้ ยังคงดำเนินต่อไปในปี 2567 นี้ โดยสัญญาอ้างอิง ลดลงต่ำกว่า 60 ยูโร/ตัน Euros/Ton ..

รายงาน ระบุว่า มูลค่าของ Emissions Trading System : ETS ของสหภาพยุโรป ลดลง 22% เหลือ 36,400 ล้านยูโร โดยราคาเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 65 ยูโรต่อตัน ลดลงประมาณ 34% จากค่าเฉลี่ยในปี 2565 ..

ตลาดคาร์บอนในอเมริกาเหนือ North America ราคาพุ่งแตะระดับสูงสุดเป็นประวัติการณ์เมื่อปี 2565 ในตลาดที่ปฏิบัติตามกฎระเบียบหลัก Main Compliance Markets โดยแตะระดับ 39 เหรียญสหรัฐฯ ต่อตันในโครงการ Western Climate Initiative และสูงกว่า 15 เหรียญสหรัฐฯ ต่อตันในโครงการ Regional Greenhouse Gas Initiative ..

รายงานยังระบุว่า ราคาในระบบ Emissions Trading System : ETS แห่งชาติของจีน แตะระดับสูงสุดเป็นประวัติการณ์ ในปี 2565 เช่นกัน อยู่ที่ 80.51 หยวน หรือ 11.19 เหรียญสหรัฐฯ ในเดือนตุลาคม 2565 .. ทั้งนี้ ตลาดอเมริกาเหนือ North American Markets มีมูลค่ารวมกัน 71,400 ล้านยูโร ในขณะที่ตลาดจีนมีมูลค่า 2,300 ล้านยูโร ..

อ้างอิงข้อมูลการสำรวจตลาดของ Precedence Research พบว่า ขนาดธุรกิจในตลาดคาร์บอนเครดิตทั่วโลก Global Carbon Credit Market มีมูลค่า 480.11 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ ในปี 2566 และคาดว่าจะไปถึงประมาณ 13,322.68 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ ภายในปี 2576 .. ทั้งนี้ อัตราเติบโตเฉลี่ยต่อปี Compound Annual Growth Rate : CAGR หมายถึง อัตราผลตอบแทนสำหรับตลาดคาร์บอนเครดิตทั่วโลก Global Carbon Credit Market ที่เติบโตจากยอดดุลเริ่มต้นไปถึงยังยอดดุลสิ้นสุด รวมสมมติฐานว่ากำไรจะถูกนำกลับมาลงทุนหมุนเวียนใหม่ทุกสิ้นปีของช่วงอายุการลงทุน อยู่ที่ค่า CAGR 39.42% ในช่วงระยะเวลาที่คาดการณ์ ปี 2567-2576 .. การตระหนักรู้เกี่ยวกับการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก Awareness about Reduction of Greenhouse Gas Emissions โดยผู้เล่นหลักควบคู่ไปกับนโยบายและข้อบังคับที่เข้มงวดของรัฐบาลของนานาประเทศทั่วโลกในการค้าแลกเปลี่ยนเครดิตคาร์บอน Trade the Carbon Credit คือปัจจัยขับเคลื่อนหลักของตลาดในระดับที่กว้างขึ้น ..

ประเด็นสำคัญในตลาดคาร์บอนเครดิตโลก Global Carbon Credit Market ในปี 2566 ที่ผ่านมา พบอีกด้วยว่า ยุโรป Europe มีส่วนแบ่งรายได้ในตลาดสูงสุด อยู่ที่ 90% ในปี 2566 และคาดว่า ภูมิภาคอเมริกาเหนือ North America จะมีอัตราการเติบโตเร็วที่สุดด้วย CAGR ที่เพิ่มขึ้นในภูมิภาคในช่วงเวลาที่คาดการณ์จนถึงปี 2576 ได้ .. ทั้งนี้ เมื่อจำแนกตามประเภท ส่วนการปฏิบัติตามกฎระเบียบ Compliance Segment มีส่วนสนับสนุนส่วนแบ่งรายได้มากกว่า 98% .. ในขณะที่กรณีเมื่อจำแนกตามประเภทโครงการ ส่วนการหลีกเลี่ยง และการลดการสร้าง Avoidance/Reduction Segment มีส่วนแบ่งรายได้มากกว่า 67% และเมื่อจำแนกตามการใช้งานปลายทาง End Use นั้น ภาคส่วนกำลังไฟฟ้า Power Segment  มีส่วนแบ่งรายได้หลักอยู่ที่ 32% ในปี 2566 ..

โอกาสสำคัญสำหรับการเร่งการเติบโตในตลาดคาร์บอนเครดิต Acceleration of Carbon Credit Market คือ บันทึกการซื้อขายคาร์บอนเครดิต Trading Record of Carbon Credit โดยใช้ระบบเทคโนโลยีขั้นสูง Highly Advanced Technological Systems เช่น บล็อคเชน Blockchain .. แม้ว่า คาร์บอนเครดิต Carbon Credits จะมีประโยชน์มากมาย แต่จำเป็นต้องรักษามาตรฐานความซื่อสัตย์ และความโปร่งใสขณะซื้อขาย ดังนั้น เทคโนโลยีบล็อคเชน Blockchain Technology จะเป็นโอกาสในอนาคตในการขยายตลาดคาร์บอนเครดิต Future Opportunity to Expand the Carbon Credit Market เนื่องจากช่วยให้บรรลุความโปร่งใสดังกล่าวในขณะที่เก็บบันทึกการซื้อขายทุกฉบับรวมถึงรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ ซึ่งจะช่วยขจัดกิจกรรมฉ้อโกงโดยสร้างบันทึกที่ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ หรือไม่เปลี่ยนแปลงได้ ด้วยความช่วยเหลือของการวิเคราะห์ข้อมูลด้วย .. ดังนั้น บล็อคเชน Blockchain และการวิเคราะห์ข้อมูล Data Analytics จึงเป็นเทคโนโลยีที่มีศักยภาพในการเพิ่มการเติบโตของตลาดคาร์บอนเครดิตทั่วโลก Carbon Credit Market’s Growth Globally ขณะเดียวกันก็สร้างโอกาสในการทำงาน และในโดเมนของการวิเคราะห์ข้อมูลมาพร้อมด้วย ..

ยิ่งไปกว่านั้น แนวโน้มที่เพิ่มขึ้นต่อโซลูชันข้อไขตามธรรมชาติ Nature-Based Solutions เช่น การปลูกป่าทดแทน Reforestation, การปลูกป่าใหม่ Afforestation รวมถึงโปรแกรมการจัดการที่ดินอย่างยั่งยืน Sustainable Land Management Programs กำลังได้รับความนิยม เนื่องจากให้การรับประกันต่อการอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพ และสิ่งแวดล้อมที่มีสุขภาพดี .. ขณะเดียวกันก็ดักจับการปล่อยคาร์บอนที่มากเกินไปโดยอัตโนมัติโดยไม่ต้องมีโครงสร้างยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยีใดๆ เพื่อบรรเทาสภาพภูมิอากาศที่ไม่เอื้ออำนวยต่อโลก Mitigate the Adverse Climatic Conditions on the Earth ..

ทั้งนี้ เพื่อลดก๊าซเรือนกระจก Reduce the Greenhouse Gases : GHGs นั้น รัฐบาลทั่วโลก ต้องบังคับใช้นโยบายภาครัฐ และกฎเกณฑ์ต่าง ๆ เพื่อต่อสู้กับสภาพภูมิอากาศ  Fight against Climatic Conditions .. ดังนั้น บริษัทต่าง ๆ จึงได้รับแรงจูงใจจากการซื้อขายคาร์บอนเครดิตด้วยเทคโนโลยี และโครงการคาร์บอนต่ำ Low Carbon Technologies & Projects .. บริษัทต่างๆ สามารถลดภาษีคาร์บอน Reduce Taxes on Carbons  และค่าใช้จ่ายพิเศษอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องได้ ซึ่งจะช่วยกระตุ้นการเติบโตของตลาดคาร์บอนทั่วโลก Global Carbon Markets เนื่องมาจากความต้องการเครดิตการปฏิบัติตามกฎระเบียบที่เพิ่มขึ้น Increasing Demand for Compliance Credit ..

สรุปส่งท้าย ..

ในตลาดคาร์บอน Carbon Markets นั้น คาร์บอนเครดิต Carbon Credits คือ สิทธิประโยชน์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นจากกิจกรรมการลดปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ Carbon Dioxide : CO₂ หรือก๊าซเรือนกระจก Green House Gases: GHGs ออกสู่สิ่งแวดล้อม ด้วยการที่บุคคล หน่วยงาน หรือองค์การ ได้ดำเนินโครงการ GHG Reduction Projects หรือมาตรการใดๆ ที่มีเป้าหมาย เพื่อลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือก๊าซเรือนกระจกสู่บรรยากาศนั่นเอง ซึ่งสิทธิประโยชน์เหล่านี้ สามารถวัดเป็นปริมาณ และสามารถนำไปซื้อขายในตลาดคาร์บอนเครดิต Carbon Credit Market ได้ .. ในขณะที่ การชดเชยคาร์บอน Carbon Offset นั้นคล้ายคลึงกัน หมายถึง การลด หรือกำจัดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือก๊าซเรือนกระจกประเภทต่างๆ เพื่อชดเชยการปล่อยก๊าซเหล่านี้จากแหล่งอื่นๆ .. ทั้งนี้ หากจะให้เข้าใจง่ายๆ ก็คือ ก๊าซต่างๆ ที่เป็นก๊าซเรือนกระจก Greenhouse Gases : GHGs และจำนวนคาร์บอนที่แต่ละองค์กรสามารถทำให้ลดลงได้ต่อปีนั้น มีมูลค่าทางเศรษฐกิจ และหากการปล่อยคาร์บอนนั้นน้อยกว่าเกณฑ์กำหนด ก็จะถูกตีราคาเป็นค่าเงิน ก่อนจะถูกขายเป็นเครดิตให้กับองค์กรอื่นได้ ..

ปัจจุบัน คาร์บอนเครดิต Carbon Credit หรือเครดิตออฟเซ็ต Offset Credit เป็นเครื่องมือที่สามารถถ่ายโอนกันได้ซึ่งได้รับการรับรองโดยภาครัฐ หรือหน่วยงานรับรองอิสระ เพื่อแสดงถึงการลดการปล่อยก๊าซที่สามารถซื้อหรือขายกันได้ ทั้งที่เป็นค่าชดเชย และค่าเครดิต โดยจะถูกวัดเป็นตันเทียบเท่าคาร์บอนไดออกไซด์ Tons of Carbon Dioxide-Equivalent : CO₂e .. การชดเชยคาร์บอน Carbon Offset หรือคาร์บอนเครดิต Carbon Credit ปริมาณ 1 ตัน แสดงถึงการลด หรือกำจัดคาร์บอนไดออกไซด์ Carbon Dioxide : CO₂ ปริมาณ 1 ตัน หรือเทียบเท่าในก๊าซเรือนกระจกอื่นๆ ..

ทั้งนี้ คาร์บอนเครดิต Carbon Credits คือส่วนหนึ่งของความพยายามระดับชาติ และระดับนานาชาติทั่วโลก ในการลดความเข้มข้นที่เพิ่มขึ้นของก๊าซเรือนกระจก Greenhouse Gases : GHGs ในบรรยากาศ .. ในโปรแกรมเหล่านี้ การปล่อยก๊าซเรือนกระจกจะถูกจำกัด จากนั้นตลาดจะถูกใช้เพื่อจัดสรรการปล่อยก๊าซระหว่างกลุ่มของแหล่งที่มาที่ได้รับการควบคุม .. เป้าหมาย คือเพื่อให้กลไกตลาดคาร์บอน Carbon Markets’ Mechanisms ขับเคลื่อนการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากแหล่งต่าง ๆ รวมทั้งเป็นกลไกกระตุ้นเร่งการลงทุน Accelerate Investments ในพลังงานหมุนเวียน Renewable Energy และเทคโนโลยีสะอาดสีเขียว Clean & Green Technologies อื่นๆ อีกมากมาย เนื่องจากโครงการเหล่านี้ สร้างเครดิตชดเชยด้วยมูลค่าสูง High Value Compensation Credits ที่น่าสนใจ .. แนวทางนี้ จึงสามารถนำมาใช้เป็นเงินทุนสำหรับแผนงานลดคาร์บอนระหว่างประเทศคู่ค้าทั่วโลกได้อย่างยอดเยี่ยมจากนี้ไป ..

ในสถานการณ์ปัจจุบันนั้น ประเทศที่มีการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ Carbon Dioxide : CO₂ ปริมาณมากที่สุดในโลก 5 อันดับแรก ได้แก่ จีน สหรัฐฯ อินเดีย รัสเซีย และญี่ปุ่น ขณะที่ไทยอยู่ในอันดับที่ 21 ของโลก โดยไทยมีปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ราว 277.1 ล้านตันต่อปี ซึ่งคิดเป็น 0.87% ของปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ของทั้งโลกที่ถูกปล่อยคายออกมา ..

เมื่อ 7 ปีครึ่งก่อนหน้านี้ ข้อตกลงด้านสภาพอากาศขององค์การสหประชาชาติในกรุงปารีส Paris Agreement 2015 หรือ COP21 ได้กำหนดเพดานสำหรับภาวะโลกร้อนที่ต่ำกว่า 2^oC ซึ่งควรจะเป็นจุดเล็งที่ 1.5^oC เมื่อเทียบกับระดับก่อนยุคอุตสาหกรรม .. บรรดาผู้นำโลกอย่างน้อย 55 ประเทศ ได้ตกลงพร้อมใจกันที่จะปรับสมดุลการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในช่วงครึ่งหลังของศตวรรษ เพื่อให้ผลรวมก๊าซเรือนกระจกทั้งหมดที่ปล่อยออกมาจากกิจกรรมของมนุษย์ชาติเป็นศูนย์สุทธิ ..

ทั้งนี้ คาร์บอนเครดิต Carbon Credits คือ ส่วนหนึ่งของความพยายามระดับชาติ และระดับนานาชาติในการลดความเข้มข้นที่เพิ่มขึ้นของก๊าซเรือนกระจก Greenhouse Gases : GHGs ในบรรยากาศ .. ในโปรแกรมเหล่านี้ การปล่อยก๊าซเรือนกระจกจะถูกจำกัด จากนั้นตลาดจะถูกใช้เพื่อจัดสรรการปล่อยก๊าซระหว่างกลุ่มของแหล่งที่มาที่ได้รับการควบคุม .. เป้าหมายคือเพื่อให้กลไกตลาดคาร์บอน Carbon Markets’ Mechanisms ขับเคลื่อนการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากแหล่งต่างๆ เนื่องจากโครงการเหล่านี้ สร้างเครดิตชดเชยด้วยมูลค่าที่น่าสนใจ ซึ่งจะส่งผลให้การเปลี่ยนผ่านระบบพลังงาน Energy Transition ทั่วโลกจากฐานการบริโภคพลังงานหลักด้วยเชื้อเพลิงฟอสซิล Fossil Fuels ไปสู่การใช้ฐานการบริโภคพลังงานหลักที่สะอาดกว่าที่เป็นพลังงานสีเขียว Green Energy จากแหล่งพลังงานทางเลือก พลังงานทดแทน และพลังงานหมุนเวียน Renewable Energy Sources เพื่อมุ่งสู่เศรษฐกิจสังคมคาร์บอนต่ำ หรือทำให้การปล่อยคาร์บอนเป็นศูนย์สุทธิ Net Zero Emission ประสบความสำเร็จได้ภายในครึ่งหลังของศตวรรษนี้ ..

คาดหมายได้ว่า ความต้องการคาร์บอนเครดิตในอนาคตนั้น มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างมากมาย จากกระแสความตื่นตัว และความมุ่งมั่นทั้งในระดับชาติ ระดับองค์กร และในประชาคมโลก ซึ่งความตื่นตัวนี้ จะเป็นแรงผลักดันสำคัญที่ทำให้ตลาดซื้อขายคาร์บอนเครดิตในประเทศไทยเติบโตขึ้นไปพร้อมด้วย .. ดังนั้นนอกจากภาคพลังงาน และภาคการเกษตรแล้ว ผู้ประกอบการอุตสาหกรรมไฟฟ้า และอิเล็กทรอนิกส์ รวมทั้งภาคประชาสังคม จำเป็นต้องหันมาให้ความสำคัญกับมาตรการด้านสิ่งแวดล้อม และเริ่มดำเนินโครงการสำหรับการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และซื้อขายคาร์บอนเครดิตกันอย่างจริงจังมากขึ้นจากนี้ไป ..

อย่างไรก็ตาม แม้ว่าในตลาดคาร์บอน Carbon Markets ปัจจุบัน ราคาคาร์บอนเครดิต Price Mechanism of Carbon Credits ในประเทศไทย จะยังคงไม่สูงมากนัก แต่ก็มีการประเมินไว้ว่า ราคาคาร์บอนเครดิต Price of Carbon Credits ในตลาดโลกมีแนวโน้มจะเพิ่มสูงขึ้นถึง 3.2-6 เท่า ซึ่งจะส่งผลให้คาร์บอนเครดิต Carbon Credits ในประเทศไทย มีราคาสูงขึ้นตามไปด้วยอีกอย่างน้อย 10 เท่า .. ดังนั้น หากผู้ประกอบการไทย สามารถปรับตัวได้เร็ว เช่น การทำธุรกิจคาร์บอนต่ำ Low Carbon Business หรือการซื้อขายคาร์บอนเครดิต Carbon Credit Trading เป็นต้น รวมทั้งการใช้กลยุทธ์ต่าง ๆ ด้านสิ่งแวดล้อมในการยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันกับต่างประเทศ โดยเฉพาะในกลุ่มประเทศที่มีความเข้มงวดต่อมาตรการด้านสิ่งแวดล้อมสูง เช่น สหภาพยุโรป European Union : EU ซึ่งเป็นคู่ค้าสำคัญของไทย จะทำให้ผู้ประกอบการสัญชาติไทยได้รับประโยชน์อย่างมากมาย อีกทั้งยังจะสามารถดึงดูดลูกค้าที่มีแนวโน้มเลือกสินค้า และบริการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมได้มากขึ้นอีกด้วย ทั้งนี้เพื่อให้บรรลุเป้าหมายคาร์บอนเป็นกลาง Carbon Neutrality, การปล่อยคาร์บอนเป็นศูนย์สุทธิ Net-Zero Carbon Emission หรือเป้าหมายการลดก๊าซเรือนกระจกอื่นๆ Other GHG Reduction Goals สำหรับอนาคตระบบเศรษฐกิจ และสังคมของมนุษยชาติที่เหนือชั้นกว่าให้สำเร็จได้ในที่สุด ..

………………………………….

คอลัมน์ : Energy Key

By โลกสีฟ้า ..

สนับสนุนคอลัมน์ โดย E@ บริษัท พลังงานบริสุทธิ์ จำกัด (มหาชน)

ขอบคุณเอกสารอ้างอิง :-

Carbon Emission Trading | Wikipedia :-

https://en.wikipedia.org/wiki/Carbon_emission_trading

Carbon Markets: What They Are and How They Work | Investopedia :-

https://www.investopedia.com/carbon-markets-7972128

International carbon market | European Commission :-

https://climate.ec.europa.eu/eu-action/eu-emissions-trading-system-eu-ets/international-carbon-market_en

Global Carbon Markets Value Hit Record $949 bln Last Year | LSEG and Reuters :-

https://www.reuters.com/markets/commodities/global-carbon-markets-value-hit-record-949-bln-last-year-lseg-2024-02-12

Global Carbon Market Outlook 2024 | BloombergNEF :-

https://about.bnef.com/blog/global-carbon-market-outlook-2024

Carbon Credit Market Size | Precedence Research :-

https://www.precedenceresearch.com/carbon-credit-market

Net Zero Emissions Electricity :-

https://photos.app.goo.gl/EEjMKeZqJegVMpb16

Energy Transition : A Significant Structural Change in an Energy System :-

https://photos.app.goo.gl/Qnj3eGJobkzRHx7a9

Carbon Capture and Storage | Industrial – Scale Capture of CO2 From Ambient Air :-

https://goo.gl/photos/8bLYuxubbgrKbR789

Carbon Markets : Carbon Pricing Mechanisms for Climate Actions Cost Effectively :-

https://photos.app.goo.gl/o7Dwm3pWtWxqQcHc8