“เปรียญสิบ” เห็นข่าววันก่อนมีพระภิกษุสงฆ์และชาวพุทธมายื่นหนังสือกับสำนักนายกรัฐมนตรี เพื่อหารือแผนฟื้นฟูชาวพุทธชายแดนใต้ ตามเนื้อข่าวระว่า ตอนนี้ชาวพุทธ 4 จังหวัดชายแดนใต้จากหลายแสนคน เหลือ “หลักหมื่น” แล้ว พร้อมทั้งระบุต่อว่า วัดร้างเพิ่มขึ้น และพระภิกษุสงฆ์ถูกทำร้ายมรณภาพไปแล้วกว่า 200 รูป
“เปรียญสิบ” เคยลงไปในชายแดนใต้ “พื้นที่สีแดง” โดยมีทหารและ อส.คุ้มกันหลายครั้ง แอบถาม “ชาวพุทธ” บ้าง “คนมุสลิม” บ้างในเชิงความสัมพันธ์ร่วมกิจกรรมระหว่างชุมชนและครัวเรือน หลายคนบอกว่า..ยังปกติ
แต่หลายครอบครัวก็ยอมรับว่า..มีบางครอบครัวหนีออกจากพื้นที่จริง ทำให้วัดหลายวัดร้าง เพราะพระไม่มีอาหารจะฉันและพระเอง เมื่อขาดชาวพุทธดูแล..ก็อยู่ไม่ได้ ปัญหาชาวพุทธย้ายถิ่น-วัดร้าง และพระถูกฆ่า เป็นปัญหาเชิงโครงสร้าง
“เปรียญสิบ” มองว่า ปัญหานี้มันต้องแก้เชิงโครงสร้างโดยใช้มิติ “ทหาร” หรือ “ความมั่นคง” อย่างเดียว ไปไม่รอด และรวมทั้งชาวพุทธ “ยิ้มสู้” ยังเดียวก็ไม่รอดเช่นกัน
ปัญหาภาคใต้ต้องยอมรับว่า มี “กลุ่มคนมุสลิม” บางกลุ่ม ต้องการกอบกู้ “อัตลักษณ์” และความเป็น “ท้องถิ่น” โดยมีเป้าหมาย “ดูแลกันเอง” มีอยู่จริง??
แต่ขอบเขตนิยามคำว่า “ดูแลกันเอง” มีขอบเขตแค่ไหนไม่ทราบ ไม่รู้ว่าต้องการ “ดินแดน” หรือ “เขตปกครองตนเอง” เรื่องนี้คนที่รู้เรื่องดีที่สุดอยู่ที่ “ฝ่ายความมั่นคง”
“เปรียญสิบ” เคยคุยกับรัฐมนตรีที่ดูแลความมั่นคงท่านหนึ่ง บอกว่าโดย “กายภาพ” ชาวพุทธสู้คนมุสลิมไม่ได้ หมายถึงว่า คนมุสลิมเพิ่มขึ้นทุกวัน เพราะหลักศาสนาของพี่น้องมุสลิม..ห้ามคุมกำเนิด ห้ามทำแท้ง
“เปรียญสิบ” มีเพื่อนที่เป็นคนมุสลิมหลายคน เมื่อถาม “หลักศาสนา” คำตอบเหมือน “รัฐมนตรีท่านนี้”
“เปรียญสิบ” มองว่าปัญหาที่รัฐบาลและองค์กรชาวพุทธที่จะต้องร่วมกันหาทางออก คือ ชาวพุทธจะคืนถิ่นได้ จะต้องทำอย่างไร ,ทำอย่างไรวัดจึงจะไม่ร้าง และทำอย่างไร พระจะไม่ถูกลอบทำร้าย
“เปรียญสิบ” มีโอกาสประชุมกับองค์กรพุทธบางองค์กร “บางคน” พูดแต่ “ปัญหาศาสนา” แต่ไม่มีทางออก และหลายคน “ยกอดีต” มาเล่า อวดอ้างทำโน้นนี้นั่น แต่…หาทางออกไม่เจอ
บางคนเสนอทางออก..แต่ไม่รู้จัก “ประมาณตนเอง”
“เปรียญสิบ” เคยเสนอว่า เรื่องภาคใต้หากจะแก้ มันต้องมี คณะกรรมการเฉพาะกิจที่ดูแลพุทธใต้ และมัน ต้องแก้เชิงระบบให้ได้ ทำอย่างไร คนพุทธกับคนมุสลิม จึงจะอยู่ร่วมกันได้อย่าง “สันติ” ในฐานะพลเมืองของชาติร่วมกันและทั้งในฐานะ “พสกนิกร” ของพระเจ้าแผ่นดินองค์เดียวกัน
การจะให้ชาวพุทธคืนถิ่นได้..มันต้องสร้างความรู้สึก “ปลอดภัย” และรู้สึกปลอดภัยยังเดียวไม่พอ มันต้องเอื้อประโยชน์ด้วย เช่น มอบทุนการศึกษาให้เด็กและเยาวชน เมื่อจบแล้วต้องกลับ “คืนถิ่น” มีจิตสำนึกรักบ้านเกิด และรัฐบาลควรจะบรรจุเด็กเหล่านี้ กลับไปเป็นข้าราชการรับใช้ “บ้านเกิด” ดูแลพี่น้องชาวพุทธต่อไป รวมทั้งสิ่ง “ล่อใจ” อื่นๆ
ส่วน “พระสงฆ์” นอกจากปลอดภัยที่ “ฝ่ายความมั่นคง” ปัจจุบันทำอยู่แล้ว “มหาเถรสมาคม” ต้องพิจารณาเรื่อง “นิตยภัต” และ “สมณศักดิ์” ให้ “พิเศษ” กว่าภาคอื่นๆ
หลายสิบปีมานี้ ปัญหาชาวพุทธทิ้งบ้านทิ้งถิ่น วัดร้าง และ พระถูกฆ่า เป็นปัญหา “ดินพอกหางหมู”
“เปรียญสิบ” เชื่อว่า..หากภาครัฐและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง หากยังเดินอยู่แบบนี้
สุดท้าย..ชาวพุทธในพื้นที่จะไม่มีเหลือ เมื่อหมู่บ้านพุทธไม่มี ชาวบ้านทิ้งบ้าน วัดและพระ ก็ต้อง “ทิ้งวัด” และ “หมดไป” จากพื้นที่โดยอัตโนมัติ
หลายปีก่อนจึงมีภาพ..วัดกลายเป็นสถานที่..เลี้ยงแพะ
…………..
คอลัมน์ : ริ้วผ้าเหลือง
โดย… “เปรียญสิบ”: [email protected]