เราอาจจะคุ้นเคยกับ “ลักษณะต้องห้าม” ที่บังคับใช้กับ “นักการเมือง” แต่ล่าสุดมี การร่างกฎหมายกำหนดคุณสมบัติ ลักษณะต้องห้าม บังคับใช้กับกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน แพทย์ประจำตำบล แล้ว
ส่วนหนึ่งอาจเป็นผลพวงมาจาก “คดีกำนันนก” คดีดังที่เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 6 ก.ย.66 โดยคดีนี้มีการตรวจสอบทรัพย์สิน รายได้บริษัทของ “กำนันนก” ที่ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อว่ามีธุรกิจรับประมูลงานกับภาครัฐ มีตัวเลขรายรับรวม ระดับ 5 พันล้านบาท
นอกจากนี้ “กำนันนก” ยังสะสมรถหรู อาวุธปืน รวมทั้งมีบริวาร เป็นกลุ่มคน “สีกากีบางกลุ่ม” ที่เต็มใจมาสมัครรับใช้ จนกระทั่งเกิดคดีสังหารโหด “สารวัตรศิว” ขึ้นมา จึงมีการทลาย “เครือข่ายกำนันนก” และตำรวจที่อยู่ร่วมในงานแบบทั้งยวง จนต้องมีการ “สังคายนาปฏิรูปกฎหมาย” กันครั้งใหญ่
โดยเมื่อเร็วๆ นี้ สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา มีการพิจารณาร่างกฎหมายสำคัญ คือ “ร่างพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่” ที่มีการกำหนดคุณสมบัติ และลักษณะต้องห้ามของ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านด้วย แพทย์ประจำตำบล
ทั้งนี้ สาระสำคัญของร่างพระราชบัญญัติ มีการเสนอแก้ไขคุณสมบัติ และลักษณะต้องห้ามของผู้ที่จะได้รับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้าน ดังนี้
1.ไม่เคยต้องคำพิพากษาถึงที่สุด ว่ากระทำความผิดตามกฎหมาย และฐานความผิดที่ไม่มีการกำหนดระยะเวลาพ้นโทษหรือเวลารอการลงโทษ หรือรอการกำหนดโทษ ดังนี้
1.1 ประมวลกฎหมายยาเสพติด ฐานความผิดร้ายแรงเกี่ยวกับยาเสพติด เฉพาะในความผิดฐานเป็นผู้ผลิต นำเข้า ส่งออกหรือจำหน่าย
1.2 ทุจริตในการเลือกตั้ง ตามกฎหมายว่าด้วยการเลือกตั้งทุกระดับ
1.3 กฎหมายว่าด้วยการพนัน ฐานความผิดเป็นเจ้ามือหรือเจ้าสำนัก
1.4 กฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการค้ามนุษย์ ฐานความผิดค้ามนุษย์ทุกรูปแบบ
1.5 กฎหมายว่าด้วยการกู้ยืมเงินที่เป็นการฉ้อโกงประชาชน ความผิดฐานกู้ยืมเงินที่เป็นการฉ้อโกงประชาชน
2.ไม่เคยต้องคำพิพากษาถึงที่สุดว่ากระทำผิดตามกฎหมายและฐานความผิด และยังไม่พ้นกำหนดเวลา 10 ปี นับแต่วันพ้นโทษ หรือวันพ้นระยะเวลารอการลงโทษ หรือรอการกำหนดโทษ ในความผิดดังต่อไปนี้
2.1 กฎหมายเกี่ยวกับที่ดิน ฐานความผิดฐานที่เกี่ยวกับที่สาธารณประโยชน์
2.2 กฎหมายว่าด้วยป่าไม้ ฐานความผิดฐานทำไม้ หรือทำอันตรายไม้หวงห้าม ก่อสร้าง แผ้วถาง เผาป่า หรืออื่นๆ ที่เป็นการทำลายป่า เข้ายึดถือหรือครอบครองป่า และความผิดฐานครอบครองไม้หวงห้ามที่ยังไม่ได้แปรรูป โดยไม่มีรอยตราค่าภาคหลวง หรือรอยตรารัฐบาลขาย
2.3 กฎหมายว่าด้วยป่าสงวนแห่งชาติ ฐานความผิดฐานยึดถือครอบครอง ทำประโยชน์ หรืออยู่อาศัยในที่ดิน ก่อสร้างแผ้วถาง เผาป่า หรือทำไม้ อันเป็นการเสื่อมเสียแก่สภาพป่าสงวนแห่งชาติ
2.4 กฎหมายว่าด้วยการสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า ฐานความผิดฐานมีไว้ในครอบครอง ค้า นำเข้า หรือส่งออกสัตว์ป่าสงวน สัตว์ป่าคุ้มครอง สัตว์ป่าควบคุม สัตว์ป่าอันตราย รวมทั้งความผิดฐานล่าสัตว์ป่าสงวนหรือสัตว์ป่าคุ้มครอง เว้นแต่เป็นความผิดที่ไม่ต้องรับโทษ
2.5 กฎหมายว่าด้วยอุทยานแห่งชาติ ฐานความผิดฐานยึดถืดถือหรือครอบครองที่ดิน ก่อสร้าง แผ้วถาง เผาป่า หรืออื่นใด ที่ทำให้ป่าเสื่อมสภาพหรือเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมในในอุทยานแห่งชาติ วนอุทยาน สวนพฤกษศาสตร์ หรือสวนรุกขชาติ
2.6 กฎหมายว่าด้วยการทวงถามหนี้ ฐานความผิดฐานทวงถามหนี้ในลักษณะข่มขู่ ใช้ความรุนแรง หรือทำให้เกิดความเสียหายแก่ร่างกาย ชื่อเสียง หรือทรัพย์สินของลูกหนี้หรือผู้อื่น
รวมทั้งการแสดง ใช้ข้อความ เครื่องหมาย สัญลักษณ์หรือเครื่องแบบที่ทำให้เข้าใจว่าเป็นการกระทำของศาล เจ้าหน้าที่ของรัฐ หรือหน่วยงานของรัฐ
2.7 กฎหมายว่าด้วยอาวุธปืน ฐานความผิดที่เกี่ยวกับอาวุธปืน เครื่องกระสุนปืน หรือวัตถุระเบิดที่นายทะเบียนไม่อาจออกใบอนุญาตให้ได้
ทั้งนี้ การกำหนดคุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามนี้ให้นำไปใช้กับกำนัน แพทย์ประจำตำบล และผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านด้วย
สำหรับประโยชน์ที่ประชาชนจะได้รับ
1.เป็นการกลั่นกรองและตรวจสอบบุคคล เพื่อให้ให้ได้ผู้ที่เหมาะสม มีความประพฤติ และมีคุณสมบัติเป็นที่ยอมรับนับถือของราษฎรในหมู่บ้าน เข้ามาดำรงตำแหน่ง
2.ป้องกันไม่ให้ผู้ที่มีประวัติเสื่อมเสียหรือมีพฤติกรรมที่ไม่สมควรเข้ามาดำรงตำแหน่งนั้นๆ ซึ่งจะเป็นหลักประกันประการหนึ่งว่า ผู้ที่จะเป็นผู้ใหญ่บ้าน กำนัน แพทย์ประจำตำบล และผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน จะปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริตเพื่อประโยชน์ของราษฎรในพื้นที่ และขับเคลื่อนการพัฒนาหมู่บ้านให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพต่อไปด้วยนั่นเอง
……………………………….
รายงานพิเศษ : ฟ้าคำราม
