”พลาสติกชีวภาพ (Bioplasics)” เป็นอีกทางเลือกหนึ่งจะช่วยให้ทุกคนใช้พลาสติกควบคุู่กับการดูแลสิ่งแวดล้อมได้ เพราะขยะ ‘Bioplasics’ สามารถย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติ แนะรัฐบาลออกมาตรการจูงใจให้คนหันมาใช้มากขึ้น
นายวิบูลย์ พึงประเสริฐ นายกสมาคมอุตสาหกรรมพลาสติกชีวภาพไทย (TBIA) ให้ความรู้เกี่ยวกับ ”Bioplasics -พลาสติกชีวภาพ” ว่า พลาสติกชีวภาพ ผลิตได้จากพืช และน้ำมันปิโตรเลียมซึ่งพลาสติกชีวภาพ มีทั้งแบบย่อยสลายได้และย่อยสลายไม่ได้ โดยกลุ่มพลาสติกชีวภาพที่สามารถย่อยสลายได้ คือพลาสติก PLA PHA PBS PBAT PCL ส่วนกลุ่มพลาสติกชีวภาพที่ไม่สามารถย่อยสลายได้ คือ กลุ่ม Bio PP Bio PET PAและPTT
นายวิบูลย์ บอกด้วยว่า ตอนนี้มีหลายบริษัทได้เลือกพลาสติกชีวภาพ มาใช้งาน อย่าง มีการนำ PLA ซึ่งมีความแข็งแต่เปราะนำมาใช้เป็นแก้วกาแฟ ส่วน PBS มีความนุ่มใช้เคลือบกระดาษ ส่วน PLA กับ PBS และพลาสติกชนิดอื่นๆ มาผสมกันจะเป็น Biocompound ซึ่งใช้ทำช้อนส้อม จาน อาทิ แก้วกาแฟเย็น แก้วกาแฟร้อนของร้านอินทนิล คอฟฟี่ แก้วกาแฟร้านอะเมซอน การนำมาทำหลอด หรือจานพลาสติกในร้านฟาสต์ฟู้ดต่างๆ
สินค้าและผลิตภัณฑ์พลาสติกชีวภาพในประเทศไทยนั้น ส่วนหนึ่งจะเป็นพลาสติกชีวภาพเทียม เนื่องจากผู้ผลิตส่วนหนึ่งใช้พลาสติกธรรมดา แต่มีการผสมสารออกโซ่ OXO degradable เนื่องด้วยพลาสติกชีวภาพ มีราคาแพง ซึ่งมีราคาสูงประมาณ 2-3 เท่า หรือมากกว่า พลาสติกผสมสารออกโซ่ OXO degradable ทำให้ผู้ผลิตที่ไม่สามารถแบกรับต้นทุนที่สูงได้ และแข่งขันทางธุรกิจไม่ได้ จึงใช้วิธีการผสม และดัดแปลงคำให้เสมือนเป็นพลาสติกชีวภาพ ที่ช่วยดูแลสิ่งแวดล้อม รักษ์โลก
นายกสมาคม TBIA อธิบายต่อว่า Biodegradable และ Compostable หรือพลาสติกที่สลายตัวได้ตามธรรมชาติ นั้น เมื่อไปเจอปัจจัยในการย่อยสลายไม่ว่าจะเป็นแบคทีเรีย อุณหภูมิ ความชื่น เมื่อแตกสลายเป็นโมเลกุลเล็ก ๆ จุลินทรีย์จะย่อยเป็นปุ๋ย นำไปใช้ปลูกต้นไม้ได้ และบางส่วนกลายน้ำและเป็นคาร์บอนไดออกไซต์อีกด้วย ซึ่งใช้ระยะเวลาย่อยสลายได้ภายใน6 เดือน หรือมากกว่านั้น แต่ถ้าเป็น OXO degradable เป็นการนำพลาสติกทั่วไปมาผสม เมื่อเจอแสงแดด อุณหภูมิแตกสลายเป็นชิ้นเล็กๆ ทำให้ปนเปื้อนไปกับแหล่งน้ำ ดิน ดังนั้นพลาสติกชีวภาพสามารถย่อยสลายตามธรรมชาติได้จริงและมีมาตรฐานรองรับ
“Bioแท้ และBioปลอม มีความแตกต่างกัน คือ Bioแท้จะเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ย่อยสลายตัวได้ทางชีวภาพ ผู้บริโภคปลอดภัยจากสารเคมี ลดปัญหาไมโครพลาสติกตกค้างในธรรมชาติ สร้างรายได้ให้เกษตรกร เพราะผลิตจากพืชผลทางการเกษตร หรือน้ำตาลเป็นหลัก แต่ข้อเสีย คือราคาสูงกว่าพลาสติกทั่วไป ขณะที่ Bio ปลอมนั้น เปราะ บาง แตกสลายง่าย นำมารีไซเคิลไม่ได้ เกิดไมโครพลาสติกปกเปื้อน กำจัดยากเมื่อแตกสลาย และไม่สามารถย่อยสลายเองได้แต่มีข้อดีคือราคาถูก ดังนั้น ตอนนี้คนกำลังเลือกพลาสติกราคาถูก แต่กำลังสร้างภาระให้แก่สิ่งแวดล้อม” นายวิบูลย์กล่าว
สำหรับการเลือกซื้อผลิตภัณฑ์พลาสติกชีวภาพแท้นั้น สามารถดูได้ด้วยจากฉลากยืนยันวัตถุดิบ: Compostable และมีมาตรฐานรับรอง โดยปัจจุบันมาตรฐาน Compostabal มี ASTM D6400 EN 13432 ISO 17088 มอก 17088 และGC Compostable เป็นต้น
“จริงๆ ‘Bioplasics’อยู่รอบตัว ไม่ได้เป็นเรื่องไกลตัว มีการใช้อยู่ สินค้าและผลิตภัณฑ์ต่างๆ แต่ต้องยอมรับว่าตอนนี้มีการใช้‘Bioplasics’น้อยเพียง 1% เมื่อเทียบกับพลาสติกทั่วไปที่ใช้กันอยู่ ประมาณ 2,000 ตัน เพราะด้วยต้นทุนในการผลิตสูง’’
นายกสมาคม TBIA มองว่า หากจะทำให้ประเทศไทยมีการ ใช้พลาสติกชีวภาพอย่างจริงจัง ภาครัฐต้องมีนโยบายส่งเสริมเพื่อสร้างแรงจูงใจให้แก่ผู้ผลิต อย่างพระราชกฤษฎีกาให้สิทธิประโยชน์ภาษีให้กับบริษัทที่ซื้อบรรจุภัณฑ์พลาสติกที่ย่อยสลายทางเคมีชีวภาพที่ได้รับการรับรองจากอุตสาหกรรม สามารถนำรายจ่ายไปหักค่าลดหย่อนภาษีได้ 125% ซึ่งระเบียบดังกล่าวกำลังจะหมดในสิ้นปีนี้ อยากให้มีการขยายระเบียบนี้ต่อไป 3-5 ปี
