Microbial Renewable Plastics พลาสติกจากจุลินทรีย์

Microbial Platform for Producing Biodegradable Polylactide Modifiers

“….พลาสติกหมุนเวียนจุลินทรีย์ย่อยสลายได้ คือผลิตภัณฑ์พลาสติกชีวภาพจากพืช จุลินทรีย์ หรือสิ่งมีชีวิตคล้ายพืช ซึ่งผลิตภัณฑ์พลาสติกชีวภาพเหล่านี้นั้น เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่าพลาสติกรูปแบบดั้งเดิมเป็นอย่างมาก และส่วนใหญ่สามารถย่อยสลายทางชีวภาพในธรรมชาติ หรือในสภาวะที่เหมาะสมได้…”

พลาสติก Plastics คือ สิ่งที่ขาดไม่ได้ในชีวิตประจำวัน และในภาคอุตสาหกรรม Everyday Life & in the Industry Sector แต่ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมของขยะพลาสติก Environmental Impact of Plastic Waste ที่มีต่อระบบนิเวศ Ecosystems และสุขภาพของมนุษย์ Human Health ถือเป็นข้อกังวลอย่างมาก .. เทคโนโลยีชีวภาพด้านจุลินทรีย์ Microbial Biotechnology นำเสนอเส้นทางที่ยั่งยืนในการผลิตพลาสติก Plastic Production และการจัดการของเสีย Waste Management ด้วยพลาสติกหมุนเวียนจุลินทรีย์ย่อยสลายได้ Degradable Microbial Renewable Plastics ..

แบคทีเรีย Bacteria และเชื้อรา Fungi สามารถผลิตพลาสติกชีวภาพ Bioplastics ได้ เช่นเดียวกับโมโนเมอร์ Monomers ที่เป็นส่วนประกอบของพวกมัน จากชีวมวลหมุนเวียน Renewable Biomass เช่น พืชผล Crops, ของเหลือทิ้งทางการเกษตร Agricultural Residues, ไม้ Wood และขยะอินทรีย์ Organic Waste .. แบคทีเรีย Bacteria และเชื้อรา Fungi ก็สามารถย่อยสลายพลาสติกได้เช่นกัน .. ทั้งนี้คาดหมายได้ว่า เทคโนโลยีจุลินทรีย์ที่ล้ำสมัย State-of-the-Art Microbial Technologies เพื่อการผลิตที่ยั่งยืน และการย่อยสลายพลาสติกชีวภาพ Sustainable Production & Degradation of Bio-Based Plastics รวมทั้งเน้นย้ำถึงการมีส่วนร่วมที่เป็นไปได้ของจุลินทรีย์ต่อเศรษฐกิจหมุนเวียนสำหรับพลาสติก Contribution of Microorganisms to the Circular Economy for Plastics กำลังได้รับความสนใจมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งนี้เพื่อให้การแทนที่ผลิตภัณฑ์พลาสติกจากปิโตรเลียม Petroleum-Based Plastics ทั้งหมดได้ด้วยพลาสติกชีวภาพ Bioplastics อย่างไร้รอยต่อบนโลกใบนี้นั้น เป็นไปได้ ..

แบคทีเรียที่ได้รับการออกแบบทางวิศวกรรม Engineered Bacteria สามารถผลิตตัวดัดแปลงพลาสติก Plastic Modifier ที่ทำให้พลาสติกจากแหล่งหมุนเวียน Renewably Sourced Plastics สามารถแปรรูปได้มากขึ้น ทนทานต่อการแตกหักมากขึ้น และย่อยสลายทางชีวภาพได้สูงแม้ในน้ำทะเล .. การพัฒนาของมหาวิทยาลัยโกเบ Kobe University คือก้าวกระโดดสำคัญสำหรับการผลิตวัสดุที่ปรับแต่งได้เหล่านี้ในระดับอุตสาหกรรม Industrial-Scale, Tunable Production of a Materials ซึ่งมีศักยภาพที่ดีในการเปลี่ยนอุตสาหกรรมพลาสติกให้เป็นสีเขียว Great Potential for Turning the Plastic Industry Green ..

พลาสติก Plastics คือ สัญลักษณ์ของสังคมสมัยนี้ พวกมันเป็นกลุ่มของวัสดุที่สามารถขึ้นรูปได้สูง จึงเป็นที่มาของชื่อ นอกจากนั้นพวกมันใช้งานได้หลากหลาย และมีอายุยาวนาน ซึ่งส่วนใหญ่ยังคงทนดำรงอยู่ในธรรมชาติ Persistent in Nature และด้วยเหตุนี้จึงมีส่วนทำให้เกิดมลภาวะอย่างมาก Contribute Significantly to Pollution .. พลาสติก Plastics หลายชนิด ผลิตขึ้นมาจากน้ำมันดิบ Crude Oil ซึ่งเป็นทรัพยากรที่ไม่หมุนเวียน Nonrenewable Resource ..

วิศวกร และนักวิจัยทั่วโลก กำลังมองหาทางเลือกอื่น อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีการค้นพบทางเลือกอื่นที่ให้ประโยชน์เช่นเดียวกับพลาสติกแบบดั้งเดิมโดยหลีกเลี่ยงข้อเสียของมัน หนึ่งในตัวเลือกที่มีแนวโน้มมากที่สุด คือกรดโพลีแลกติก Polylactic Acid ซึ่งอาจทำจากพืช Made from Plants .. อย่างไรก็ตาม พวกมัน เปราะและสลายตัวได้ไม่ดีอย่างที่คาดหวัง ..

เพื่อเอาชนะความท้าทายเหล่านี้ ทีมวิศวกรชีวภาพของมหาวิทยาลัยโกเบ Kobe University นำทีมโดย นาย Seiichi Taguchi ร่วมมือ Kaneka Corporation บริษัทผู้ผลิตโพลีเมอร์ย่อยสลายได้ทางชีวภาพ Biodegradable Polymer Manufacturing Company เพื่อผนวกรวมกรดโพลีแลกติก Polylactic Acid เข้ากับพลาสติกชีวภาพ Bioplastics อีกชนิดหนึ่งที่เรียกว่า LAHB or Ultrahigh-Molecular-Weight Lactate-Based Polyester ซึ่งก็คือ วัสดุโพลีเมอร์ชีวภาพ Bio-Based Polymeric Material ที่มีความโปร่งใสสูง Highly Transparent และมีความยืดหยุ่นสูง Highly Flexible และมีคุณสมบัติที่ต้องการหลายประการ รวมทั้งสามารถย่อยสลายทางชีวภาพได้ โดยผสมได้ดีกับกรด Polylactic Acid ..

อย่างไรก็ตาม พวกเขาต้องจงใจจัดการจีโนมของสิ่งมีชีวิต Deliberately Manipulate the Organism’s Genome ด้วยการเพิ่มยีนใหม่ และลบยีนที่รบกวนออกไป Adding New Genes & Deleting Ones เพื่อพัฒนาสายพันธุ์แบคทีเรีย Develop a Strain of Bacteria ที่สร้างสารตั้งต้นตามธรรมชาติ Naturally Generates a Precursor ในการผลิต LAHB .. หมายถึงเพื่อที่จะผลิต LAHB พวกเขาจำเป็นต้องออกแบบสายพันธุ์แบคทีเรีย Engineer a Strain of Bacteria ที่สร้างสารตั้งต้นตามธรรมชาติ โดยการจัดการจีโนมของสิ่งมีชีวิตอย่างเป็นระบบ ผ่านการเติมยีนใหม่ๆ และการลบยีนที่รบกวนออกไป นั่นเอง ..

ทีมงานรายงานว่า พวกเขาสามารถจัดตั้งโรงงานผลิตพลาสติกจากแบคทีเรีย Bacterial Plastic Factory ที่สร้างห่วงโซ่ LAHB Chains จำนวนมาก โดยใช้เพียงกลูโคส Glucose เป็นวัตถุดิบ ซึ่งเทคนิคนี้ ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิทยาศาสตร์ ACS Sustainable Chemistry & Engineering ..

พวกเขายังแสดงให้เห็นว่า ด้วยการเปลี่ยนแปลงจีโนม Altering the Genome นั้น ส่งผลให้ทีมงานสามารถควบคุมความยาวของสายโซ่ LAHB Chains ได้ และด้วยเหตุนี้ การกำหนดคุณลักษณะเฉพาะที่ต้องการของพลาสติกที่จะผลิตขึ้น จึงไม่ใช่เรื่องยากเย็นแต่อย่างไร .. ดังนั้นพวกเขาสามารถผลิตโซ่ LAHB Chains ได้ยาวกว่ากระบวนการแบบเดิมถึง 10 เท่า ซึ่งเรียกว่า “LAHB ที่มีน้ำหนักโมเลกุลสูงเป็นพิเศษ หรือ Ultra-High Molecular Weight LAHB” ..

สิ่งสำคัญที่สุดคือ ด้วยการเติม LAHB ที่มีความยาวอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อนนี้ลงในกรดพอลิแลกติก Polylactic Acid นักวิจัยจึงสามารถสร้างวัสดุพลาสติกชีวภาพ Bioplastics ที่มีคุณสมบัติตามที่ต้องการได้ทั้งหมด .. ผลลัพธ์ที่ได้ คือ พลาสติกที่โปร่งใสอย่างยิ่ง Extremely Transparent Plastics หรือพลาสติกสีเขียวคุณภาพสูง High-Quality Green Plastics ซึ่งสามารถขึ้นรูปได้ง่าย และทนทานต่อความเครียด Moldable & Stress-Resistant ได้ดีกว่ากรดโพลิแลกติกบริสุทธิ์ Pure Polylactic Acid รวมทั้ง พวกมันจะละลายในน้ำทะเล Dissolves in Seawater ได้ภายในหนึ่งสัปดาห์ ..

นาย Seiichi Taguchi นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยโกเบ Researcher, Kobe University ชี้ให้เห็นว่า “ด้วยการผสมกรด Polylactic Acid กับ LAHB พบว่า ปัญหาต่างๆ ก่อนหน้านี้ของกรด Polylactic Acid สามารถเอาชนะได้ในคราวเดียว และวัสดุที่ได้รับการปรับเปลี่ยนดังกล่าว คาดว่าจะกลายเป็นพลาสติกชีวภาพที่ยั่งยืนต่อสิ่งแวดล้อม Environmentally Sustainable Bioplastics ซึ่งตอบสนองความต้องการที่ขัดแย้งกันของความทนทานทางกายภาพ Physical Robustness และการย่อยสลายทางชีวภาพ Biodegradability” ..

อย่างไรก็ตาม นักชีววิศวกร Bioengineers ที่มหาวิทยาลัยโกเบ Kobe University มีความฝันที่ยิ่งใหญ่กว่า .. แบคทีเรียสายพันธุ์เฉพาะ Particular Strain of Bacteria ที่ใช้ในการศึกษานี้ สามารถใช้คาร์บอนไดออกไซด์ Carbon Dioxide : CO₂ เป็นวัตถุดิบ Raw Material ได้ .. ดังนั้นจึงเป็นไปได้ที่จะสามารถผลิตพลาสติกที่มีประโยชน์ได้โดยตรงจากก๊าซเรือนกระจก  Produce Useful Plastics Directly from Greenhouse Gases: GHGs ..

นาย Taguchi กล่าวเสริมอีกด้วยว่า “ด้วยการทำงานร่วมกันของหลายโครงการ Synergy of Multiple Projectsเรามุ่งมั่น และตระหนักถึงเทคโนโลยีการผลิตทางชีวภาพ Realize a Biomanufacturing Technology ที่เชื่อมโยงการผลิตจุลินทรีย์ Microbial Production และการพัฒนาวัสดุอย่างมีประสิทธิภาพ Material Development ทั้งนี้ เพื่อให้การเปลี่ยนอุตสาหกรรมพลาสติกให้เป็นสีเขียว Turning the Plastic Industry Green บรรลุความสำเร็จโดยเร็วได้ในที่สุด” ..

จุลินทรีย์ที่กินสาหร่ายทะเล Seaweed-Eating Microbe สามารถช่วยผลิตพลาสติก และต่อสู้กับมลพิษจากพลาสติก Fight Plastic Pollution ได้อย่างไร ..

เทคโนโลยีชีวภาพด้านจุลินทรีย์ Microbial Biotechnology นำเสนอเส้นทางที่ยั่งยืน Sustainable Routes ในการผลิตพลาสติก Plastic Production และการจัดการของเสีย Waste Management .. แบคทีเรีย Bacteria และเชื้อรา Fungi สามารถผลิตพลาสติก Plastics ได้ เช่นเดียวกับโมโนเมอร์ Monomers ที่เป็นส่วนประกอบของพวกมัน จากชีวมวลหมุนเวียน Renewable Biomass เช่น พืชผล Crops, เศษเหลือทางการเกษตร Agricultural Residues, สาหร่ายทะเล Seaweed, ไม้ Wood และขยะอินทรีย์ Organic Waste .. ในขณะเดียวกัน แบคทีเรีย และเชื้อรา Bacteria & Fungi ก็สามารถย่อยสลายพลาสติก Degrade Plastics มาพร้อมด้วยได้เช่นกัน ..

ในแต่ละปีมีพลาสติก Plastics ประมาณ 8 ล้านเมตริกตัน Metric Tons ไหลลงสู่มหาสมุทร แต่มหาสมุทรสามารถแก้ปัญหามลพิษจากพลาสติกได้ ในการศึกษาใหม่ที่ตีพิมพ์ใน Bioresource Technology นักวิทยาศาสตร์รายงานว่า จุลินทรีย์ที่ชอบเกลือบางชนิดสามารถกินสาหร่ายทะเล และผลิตพลาสติกที่ย่อยสลายทางชีวภาพ Produce Biodegradable Plastics ได้อย่างยั่งยืน ..

แม้ว่า พลาสติกรูปแบบดั้งเดิม Traditional Plastics จะได้มาจากปิโตรเลียม Petroleum แต่ในอนาคตจากนี้ไป พลาสติกชีวภาพ Bioplastics คือ ทางเลือกที่ยั่งยืน Sustainable Alternative ซึ่งทำขึ้นได้จากพืชเป็นวัตถุดิบ ..  แต่การปลูกพืชต้องใช้ที่ดิน น้ำจืด และปุ๋ยในปริมาณมาก .. ดังนั้น พลาสติกชีวภาพ Bioplastics ที่ผลิตจากสาหร่ายในแหล่งน้ำ และทะเล หรือวัสดุเหลือใช้ราคาถูกซึ่งเหมาะที่จะเป็นขยะ Low-Cost, Ideally Waste Materials รวมทั้งผ่านการหมักน้ำตาล หรือไขมันด้วยแบคทีเรีย Bacterial Fermentation of Sugars or Lipids นั้น จึงมีความยั่งยืนมากกว่ามาก หมายถึงพลาสติกที่ย่อยสลายได้จากสาหร่ายชนิดใหม่ New Seaweed-Based Degradable Plastics สามารถตอบโจทย์ความต้องการได้ .. นักพัฒนาของมหาวิทยาลัยเทลอาวีฟ Tel Aviv University กล่าวว่า พวกเขาสามารถผลิตพลาสติกชีวภาพ Bioplastics ได้อย่างยั่งยืนในปริมาณมากนอกชายฝั่งจากแหล่งที่ไม่ใช่อาหาร ..

อย่างไรก็ตาม พลาสติกชีวภาพที่มีจำหน่ายในท้องตลาด Commercially Available Bioplastics นั้น ทำจากโพลีเมอร์ที่สามารถย่อยสลายได้อย่างสมบูรณ์ Fully Degradable Polymer ที่เรียกว่า โพลีไฮดรอกซีอัลคาโนเอต Polyhydroxyalkanoates : PHAs ซึ่งผลิตขึ้นตามธรรมชาติโดยแบคทีเรีย หรือจุลินทรีย์อื่นๆ โดยการหมักน้ำตาล หรือไขมัน .. จุลินทรีย์ Microbes เหล่านี้ มักจะได้รับการบำรุงเลี้ยงจากน้ำมันพืช Vegetable Oil หรือแหล่งคาร์บอนบริสุทธิ์ Pure Carbon Sources เช่น กลูโคส Glucose ซึ่งได้มาจากข้าวโพด Corn หรืออ้อย Sugarcane ..

กรณีตัวอย่างที่โดดเด่น ได้แก่ นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเทลอาวีฟ Researchers from Tel Aviv University ใช้จุลินทรีย์เซลล์เดียวที่เรียกว่า Haloferax Mediterranei แทน .. สิ่งเหล่านี้แสดงให้เห็นว่า สามารถผลิตโพลีไฮดรอกซีอัลคาโนเอต Polyhydroxyalkanoates: PHAs ในน้ำเค็มได้ .. แต่ก่อนหน้านี้ นักวิจัยได้เพาะเลี้ยงจุลินทรีย์จากแหล่งชีวมวลแบบดั้งเดิม Microbes on Traditional Biomass Sources ..

ทีมงานวิจัยอิสราเอล ใช้สาหร่ายทะเลเป็นวัตถุดิบ Seaweed as a Feedstock แทนพืชผลการเกษตรบนบก .. พวกเขา เลี้ยงสาหร่ายทะเล 7 สายพันธุ์ให้กับจุลินทรีย์ .. นักวิจัยพบว่า จุลินทรีย์ Microbes สามารถผลิตโพลีไฮดรอกซีอัลคาโนเอต Polyhydroxyalkanoates : PHAs ได้มากที่สุด ส่วนหนึ่งเมื่อบำรุงเพาะเลี้ยงพวกมันด้วย Ulva Lactuca หรือที่เรียกว่า ผักกาดทะเล Sea Lettuce ..

ทั้งนี้ ผลลัพธ์ที่ได้อาจนำไปสู่วิธีการที่ยั่งยืน และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม Sustainable & Environmentally Friendly Method ในการผลิตพลาสติกชีวภาพ Bioplastics และพลังงานชีวภาพ Bioenergy จากชีวมวลที่ปลูกนอกชายฝั่ง Offshore Grown Biomass ที่ยอดเยี่ยมสำหรับอนาคตพลาสติก Future Plastics ในระบบเศรษฐกิจ และสังคมของมนุษยชาติจากนี้ไป ..

ดังนั้น ดำเนินการวิจัยขั้นพื้นฐานเพื่อค้นหาแบคทีเรีย และสาหร่าย Bacteria & Algae ที่ดีที่สุด เหมาะสมที่สุดในการผลิตโพลีเมอร์สำหรับพลาสติกชีวภาพ Polymers for Bioplastics ที่มีคุณสมบัติแตกต่างกัน คือความจำเป็นที่ขาดไม่ได้ ซึ่งมิใช่เพียงเพื่อความสะดวกสบายในชีวิตประจำวันของผู้คนเท่านั้น แต่หมายถึง การต่อสู้เอาชนะต่อปัญหามลพิษจากขยะพลาสติก Fight for Win the Waste Plastic Pollution Problems เพื่อความยั่งยืนไปพร้อมด้วย นั่นเอง ..

ไบโอโพลิเมอร์ Biopolymers หรือพลาสติกชีวภาพ Bioplastics คือพลาสติกที่สามารถผลิตได้จากวัสดุหมุนเวียน Renewable Materials และแบคทีเรีย Bacteria, เชื้อรา Fungi หรือสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ..

การวิจัยทางวิชาการด้านเทคโนโลยีชีวภาพที่ใช้จุลินทรีย์ Microbe-Based Biotechnologies Academic Research มุ่งเน้นไปที่วิศวกรรมชีวภาพของเอนไซม์ Bioengineering of Enzymes .. งานศึกษาวิจัยในหลายสถาบันทั่วโลก ได้รับการปรับกรอบการทำงานให้เข้ากับการแก้ปัญหาหลักในการบำบัดทางชีวภาพของจุลินทรีย์ในเชิงพาณิชย์ได้อย่างสมบูรณ์แบบ ซึ่งรวมถึงวิธีจัดการกับจุลินทรีย์ในห้องปฏิบัติการ Manipulate Microbes in the Lab เพื่อพัฒนารูปแบบต่างๆ ที่สลายของเสียโดยใช้เวลาเพียงเล็กน้อย และใช้ปัจจัยการผลิตน้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ ..

การกำหนดให้จุลินทรีย์ทำงานเพื่อทำลายไมโครพลาสติก Microbes to Work on Breaking Down Microplastics นั้น คล้ายคลึงกับขั้นตอนที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีชีวภาพที่ใช้จุลินทรีย์อื่นๆ Other Microbe-Based Biotechnologies ตั้งแต่เทคนิคการหมักอาหารแบบดั้งเดิม Traditional Fermentation Food techniques ที่เรียบง่าย ไปจนถึงเชื้อเพลิงชีวภาพจากจุลินทรีย์ Microbial Biofuels และการผลิตพลาสติกชีวภาพ Bioplastic Production ที่ดูเหมือนเป็นเรื่องค่อนข้างใหม่ ..

ไบโอโพลิเมอร์ Biopolymers และพลาสติกหมุนเวียนจุลินทรีย์ย่อยสลายได้ Degradable Microbial Renewable Plastics คือหนึ่งในผลิตภัณฑ์กลุ่มที่กำลังเติบโตเร็วที่สุดในตลาดพลาสติกทั่วโลก เนื่องจากปัญหามลพิษจากพลาสติกที่เพิ่มขึ้นทั่วโลก .. จนถึงขณะนี้ในกว่า 60 ประเทศ ได้มีการนำมาตรการการแบน และการจัดเก็บภาษีเพิ่มเพื่อจำกัดการใช้พลาสติกดั้งเดิมแบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง .. พลาสติกดั้งเดิมเหล่านี้ หมายถึงพลาสติกใช้แล้วทิ้ง Disposable Plastics ซึ่งมักใช้สำหรับบรรจุภัณฑ์พลาสติก และรวมถึงสิ่งของที่ตั้งใจให้ใช้เพียงครั้งเดียว ..

การพิจารณาแนวทางดำเนินการในวงกว้างเพื่อจำกัดการใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวนั้น ในแผนงานภาครัฐส่วนใหญ่จะวางกรอบนโยบาย และการกำกับดูแลด้วยมาตรการต่าง ๆ ซึ่งประเด็นหลักของมาตรการประการหนึ่ง ได้แก่ การเปลี่ยนไปใช้พลาสติกที่ทำขึ้นจากวัสดุที่ย่อยสลายได้ทางชีวภาพ .. ข้อจำกัดและแนวทางหลีกเลี่ยงการใช้พลาสติกดั้งเดิมแบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง ได้ทำให้ความสนใจในการใช้ วัสดุหมุนเวียน และวัสดุทางเลือกเพิ่มขึ้น เช่น ผลิตภัณฑ์ชีวภาพ Bio-Based Products ..

แม้ว่าคำว่า “ไบโอโพลิเมอร์ Biopolymers” สามารถใช้เพื่ออ้างถึงโมเลกุลสายโซ่ยาวที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ เช่น เซลลูโลสโพลีแซ็กคาไรด์โปรตีน Cellulose Polysaccharide และดีเอ็นเอ DNA หรือ LAHB Chain เป็นต้น แต่คำจำกัดความของคำนี้ได้ขยายให้รวมถึงวัสดุชีวภาพที่ผลิตขึ้น หรือที่ได้มาจากธรรมชาติ .. ไบโอโพลีเมอร์ Biopolymer และวัสดุชีวภาพบางชนิดนั้น แตกต่างไปจากโพลีเมอร์สังเคราะห์ Synthetic Polymers เนื่องจากสามารถย่อยสลายผ่านการหมักโดยจุลินทรีย์ Microbe เช่น แบคทีเรีย Bacteria, เชื้อรา Fungi หรือสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ให้เป็นผลิตภัณฑ์เมตาบอลิซึมตามธรรมชาติ Natural Metabolic Products ได้ และสามารถผลิตตัวดัดแปลงพลาสติก Plastic Modifier ที่ทำให้พลาสติกจากแหล่งหมุนเวียน Renewably Sourced Plastics เหล่านี้ สามารถแปรรูปได้มากขึ้น ทนทานต่อการแตกหักมากขึ้น และย่อยสลายทางชีวภาพได้สูงแม้ในน้ำทะเล ..

อย่างไรก็ตาม ทั้งหมดที่กล่าวถึงนั้น อาจดูซับซ้อน แต่สิ่งที่แน่นอน ได้แก่ พลาสติกหมุนเวียนจุลินทรีย์ย่อยสลายได้ Degradable Microbial Renewable Plastics คือ ผลิตภัณฑ์พลาสติกชีวภาพจากพืช จุลินทรีย์ หรือสิ่งมีชีวิตคล้ายพืช Production of Plant – Based Microbial Renewable Bioplastics ซึ่งผลิตภัณฑ์พลาสติกชีวภาพเหล่านี้นั้น เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่าพลาสติกรูปแบบดั้งเดิมเป็นอย่างมาก และส่วนใหญ่สามารถย่อยสลายทางชีวภาพในธรรมชาติ หรือในสภาวะที่เหมาะสมได้ .. ดังนั้นการเปลี่ยนพฤติกรรมทางสังคมของผู้คนมาใช้ผลิตภัณฑ์พลาสติกชีวภาพ, มาตรการการใช้พลาสติกรีไซเคิล, การคัดแยกขยะพลาสติกที่มีประสิทธิภาพ รวมทั้งนำขยะเหลือใช้ไปผลิตเป็นเชื้อเพลิงชีวมวล จะกลายเป็นมาตรการหลักในการต่อสู้กับปัญหาสิ่งแวดล้อมโลกในอนาคตได้ในที่สุด ..

ทั้งนี้ มาตรการต่างๆ จะยิ่งมีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้นอีก หากโรงงานพลาสติกชีวภาพเหล่านี้ เน้นการใช้พลังงานสะอาดหลักจากแหล่งพลังงานทางเลือก พลังงานทดแทน และพลังงานหมุนเวียน Renewable Energy Sources แทนที่การใช้แหล่งพลังงานจากน้ำมันเชื้อเพลิง ถ่านหิน และก๊าซธรรมชาติ ในกระบวนการผลิตพลาสติกชีวภาพ หรือผลิตภัณฑ์ชีวภาพอื่นๆ ซึ่งหมายถึงการลดการพึ่งพาน้ำมันเชื้อเพลิงฟอสซิล Fossil Fuels ได้ลงทั่วทั้งระบบอย่างครบวงจรนั่นเอง ..

นอกจากนี้ กรดโพลีแลกติก Polylactic Acid หรือที่รู้จักในชื่อ โพลีแลคไทด์ Polylactide ได้รับความสนใจอย่างสูงในฐานะวัสดุทางเลือกแทนพลาสติกที่ทำจากปิโตรเลียม Alternative Material to Petroleum-Based Plastics แต่วัสดุดังกล่าวเปราะ และยากต่อการขึ้นรูป และละลายได้ยาก ..

โพลีแลคไทด์ Polylactide ชนิดหนึ่งที่มีความสามารถในการย่อยสลายขั้นสูงที่เรียกว่า LAHB ได้รับการพัฒนาแล้ว แต่ก่อนหน้านี้ ยากที่จะผลิตในปริมาณมาก .. ดังนั้น ปัจจุบันเพื่อแก้ไขข้อบกพร่องดังกล่าว ทีมวิศวกรชีวภาพของมหาวิทยาลัยโกเบ Kobe University ได้ใช้แบคทีเรีย Bacteria ที่เรียกว่า แลคเตตดีไฮโดรจีเนส Lactate Dehydrogenase ที่สามารถผลิตพลาสติกได้ และด้วยการดัดแปลงพันธุกรรม ทีมงาน จึงสามารถผลิต LAHB ในปริมาณมากได้สำเร็จอย่างยอดเยี่ยม ..

LAHB โดยตัวมันเองจะมีสีขาวขุ่น แต่ทีมงานได้รูปลักษณ์ที่โปร่งใสโดยทั่วไปโดยการเติม LAHB ในปริมาณเล็กน้อยลงในกรดพอลิแลกติกทั่วไป Conventional Polylactic Acid ..

ผลงานที่ปรากฏ ได้ทำให้รัฐบาลญี่ปุ่น Japanese Government ดำเนินแผนงานภาครัฐ และคาดหวังว่าจะเพิ่มการใช้พลาสติกชีวภาพ Bioplastics ในประเทศเป็นประมาณอย่างน้อย 2 ล้านตัน ภายในปี 2573 .. ทั้งนี้ Seiichi Taguchi ศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยโกเบ Kobe University กล่าวเสริมว่า “การพัฒนาพลาสติกชีวภาพชนิดใหม่ New Bioplastic’s Development จะช่วยยับยั้งภาวะโลกร้อน และได้นำความคิดริเริ่มด้านการผลิตชีวภาพ Biomanufacturing Initiative ของญี่ปุ่นไปสู่ระดับอุตสาหกรรม Industrial Level แพร่กระจายออกไปทั่วโลกอย่างแน่นอน ไม่มีข้อสงสัย” ..

คาดการณ์ตลาดพลาสติกชีวภาพทั่วโลก Global Bioplastics Market ..

ขนาดธุรกิจในตลาดพลาสติกชีวภาพทั่วโลก Global Bioplastics Market มีมูลค่า 6.3 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ ในปี 2564 และคาดว่าจะสูงถึง 18.7 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ ภายในปี 2574 ด้วยอัตราการเติบโตเฉลี่ยต่อปี Compound Annual Growth Rate : CAGR หมายถึง อัตราผลตอบแทนสำหรับการลงทุนในตลาดพลาสติกชีวภาพทั่วโลก Global Bioplastics Market ที่เติบโตจากยอดดุลเริ่มต้นไปถึงยังยอดดุลสิ้นสุด รวมสมมติฐานว่ากำไรจะถูกนำกลับมาลงทุนหมุนเวียนใหม่ทุกสิ้นปีของช่วงอายุการลงทุน อยู่ที่ค่า CAGR 11.7% ในช่วงระยะเวลาที่คาดการณ์ ปี 2565-2574 ..

พลาสติกชีวภาพ Bioplastics มีศักยภาพในการลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ Potential to Reduce Carbon Dioxide : CO₂ Emission .. การปล่อยก๊าซเรือนกระจก Greenhouse Gas Emission มีน้อยมากในช่วงเวลาของการย่อยสลาย Time of Degradation .. คุณสมบัติ และฟังก์ชันการทำงานที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมขั้นสูงเหล่านี้ คาดว่าจะช่วยขับเคลื่อนการเติบโตของตลาด ปัจจัยต่างๆ เช่น คุณสมบัติที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม Eco-Friendly Properties, การรับรู้ของผู้บริโภคที่เพิ่มขึ้น Increase in Consumer Awareness, การเติบโตของความกังวลด้านสิ่งแวดล้อม Growth in Environmental Concerns และนโยบายของภาครัฐที่เอื้ออำนวย Favorable Government Policies คือ ตัวขับเคลื่อนการเติบโตของตลาดพลาสติกชีวภาพ Growth of the Bioplastics Market .. อย่างไรก็ตาม ต้นทุนการผลิตที่สูง High Production Cost และมาตรฐานประสิทธิภาพที่อาจต่ำกว่าพลาสติกสังเคราะห์รูปแบบดั้งเดิมอยู่บ้างนั้น คาดว่าจะขัดขวางการเติบโตของตลาดได้ในระดับหนึ่ง ..

อย่างไรก็ตาม พลาสติกชีวภาพ Bioplastics คือหนึ่งในคำตอบที่สามารถชี้นำสังคมไปสู่อนาคตที่ยั่งยืน Sustainable Future ได้อย่างยอดเยี่ยม .. ภายใต้สมมติฐานนี้ การผลิตไปโอโพลีเมอร์ Biopolymers ที่มีคุณสมบัติแข่งขันได้โดยใช้วัสดุตั้งต้นที่มีต้นทุนต่ำ และแบคทีเรีย Bacteria ที่เรียกว่า แลคเตตดีไฮโดรจีเนส Lactate Dehydrogenase ที่สามารถผลิตพลาสติกได้ และด้วยการดัดแปลงพันธุกรรมเพื่อผลิต LAHB ในปริมาณมากราคาถูกนั้น ถือเป็นปัจจัยที่ต้องการอย่างมากในภาคอุตสาหกรรม ..

ดังนั้น ด้วยความตั้งใจในการประยุกต์ใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ของจุลินทรีย์ในการผลิตโพลีเมอร์ Science of Microbes to Produce Polymers ส่งผลให้พลาสติกชีวภาพ Bioplastics มีความสำคัญมากขึ้นเรื่อยๆ .. ทั้งนี้ วิธีการผลิตด้วยแบคทีเรีย Bacteria บนเส้นทางทางชีวเคมีในการสังเคราะห์ไบโอโพลีเมอร์ Biochemical Routes for the Synthesis of Biopolymers พร้อมทั้งข้อดี และข้อเสีย คือประเด็นในอนาคตของตลาดพลาสติกชีวภาพทั่วโลก Global Bioplastics Market รวมทั้ง หมายถึงความท้าทายหลักของตลาดในการประยุกต์ใช้จุลินทรีย์ในวงกว้าง Wide Application of Microorganisms สำหรับเตรียมพลาสติกชีวภาพ Preparation of Bioplastics เพื่อความยั่งยืนที่สะอาด และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในอนาคต Clean & Green Sustain Future จากนี้ไป ..

สรุปส่งท้าย ..

การทำพลาสติกทดแทน Plastic Alternatives จากพืช Plant, จุลินทรีย์ Microbe เช่น แบคทีเรีย Bacteria หรือสิ่งมีชีวิตคล้ายพืช เช่น Algae Seaweed สร้างประโยชน์ต่อสิ่งแวดล้อมมากมาย ..

ด้วยความจริงซึ่งไม่อาจปฏิเสธได้สำหรับอนาคตที่ใกล้จะมาถึงนั้น คาดหมายได้ว่า ปิโตรเลียม Petroleum กำลังจะกลายเป็นอดีต ผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมทั้งหมดในตลาดกำลังจะหายไปในที่สุด ..

ปัจจุบัน นานาประเทศ เตรียมแผนงานยกเลิกการพึ่งพาแหล่งพลังงานเชื้อเพลิงฟอสซิล Fossil Fuels ที่เป็นน้ำมันเชื้อเพลิง, ก๊าซธรรมชาติ, Shale Gas & Oil และถ่านหิน ในระบบเศรษฐกิจ และสังคมของพวกเขาด้วยความมุ่งมั่น ซึ่งส่งผลให้ผลิตภัณฑ์พลาสติก Plastics ที่ให้ความสะดวกสบายในชีวิตประจำวันของมนุษยชาติมาอย่างยาวนาน จะหายออกไปจากตลาดในพริบตา เนื่องด้วยพวกมันคือ Byproduct ของกระบวนผลิตน้ำมัน ด้วยความจริงที่ว่า พลาสติกธรรมดาทั่วไป Conventional Plastics นั้น ผลิตขึ้นจากเชื้อเพลิงฟอสซิล และเป็นผลิตภัณฑ์สำคัญอันหนึ่งในอุตสาหกรรมน้ำมัน และก๊าซธรรมชาติ ..

อย่างไรก็ตาม หากปิโตรเลียม Petroleum กำลังถูกแทนที่ด้วยแหล่งพลังงานทางเลือก พลังงานทดแทน และ พลังงานหมุนเวียน Renewable Energy หรือแม้แต่พลังงานนิวเคลียร์ Nuclear Energy กลายเป็นจริง .. ปิโตรเคมี Petrochemical ก็กำลังถูกแทนที่ด้วยผลิตภัณฑ์จากชีวมวล Biomass Products ที่เป็นพลาสติกชีวภาพ Bioplastics ซึ่งย่อยสลายทางชีวภาพได้ง่ายกว่าด้วยเช่นกัน ..

สำหรับในประเทศไทยนั้น บริษัท PTT Global Chemical : GC มีการลงทุนในเขตเศรษฐกิจ EEC ไปแล้วกว่า 1 แสนล้านบาท ซึ่งเป็นการลงทุนในกลุ่มธุรกิจผลิตภัณฑ์ชีวภาพ เพื่อสิ่งแวดล้อมกว่า 1,800 ล้านบาท สอดคล้องกับแผนยุทธศาสตร์การขับเคลื่อนประเทศไทย ด้วยโมเดลเศรษฐกิจสีเขียว Bio-Circular-Green Economy หรือ BCG Economy และยังร่วมสนับสนุนการพัฒนานวัตกรรมล้ำสมัยของประเทศ ผ่านโรงเรียนกำเนิดวิทย์ KVIS และสถาบันวิทยสิริเมธี VISTEC เพื่อมุ่งหวังที่จะบ่มเพาะบุคลากรด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม ให้เป็นกำลังสำคัญในการขับเคลื่อนความมั่นคงทางพลังงานของประเทศไทยอย่างยั่งยืนในอนาคต ..

นอกจากนี้ GC ยังคงให้ความสำคัญกับพลาสติกชีวภาพ Bioplastics ที่ใช้ผลิตบรรจุภัณฑ์ในรูปแบบต่างๆ .. GC เป็นผู้ถือหุ้นรายใหญ่ใน NatureWorks ซึ่งเป็นบริษัทผู้ผลิต PLA : Polylactic Acid ที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีสำนักงานใหญ่อยู่ในสหรัฐฯ .. ทั้งนี้ บริษัท GC มีส่วนแบ่ง 50% ในบริษัท PTTMCC Biochem ซึ่งเป็นผู้นำด้าน BioPBS : Bio Polybutylene Succinate ไปพร้อมด้วย และ PLA และ BioPBS ถือว่าเป็นพลาสติกชีวภาพ Bioplastics ที่ใช้กันอย่างแพร่หลายมากที่สุดในปัจจุบันสำหรับผลิตภัณฑ์ที่ยั่งยืนทั่วโลก และมีแนวโน้มเติบโตต่อเนื่องอย่างมั่นคงในอนาคต ..

ปัจจุบัน ประเทศไทย คือหนึ่งในประเทศผู้ส่งออกเม็ดพลาสติกชีวภาพรายใหญ่ของโลก .. เม็ดพลาสติกชีวภาพ Bioplastics ที่กำลังเป็นที่ต้องการของตลาดทั่วโลก คือ เม็ดพลาสติกชนิดพอลิแลคติคแอซิด Polylactic Acid : PLA โดยคาดว่า มูลค่าการส่งออกของไทยจะมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นด้วยอัตราการเติบโตต่อปี อยู่ที่ 14-16.6% สามารถสร้างรายได้เข้าประเทศในแต่ละปีได้มากกว่า 4,000 ล้านบาท ซึ่งไทยถือเป็นผู้ส่งออกรายใหญ่เป็นอันดับที่ 3 ของโลก เป็นรองเพียงแค่จีน และอินเดียเท่านั้น และคาดหมายได้ว่า ตลาดพลาสติกชีวภาพทั่วโลก Global Bioplastic Market จะเติบโตต่อเนื่องต่อไปอย่างมั่นคง โดยเป็นที่แน่นอนว่า พลาสติกชีวภาพ Bioplastics จะเข้าไปทดแทนพลาสติกจากปิโตรเคมี Petroleum-Based Plastics จากนี้ไปได้อย่างน้อย อยู่ที่ประมาณ 30% ภายในปี 2573 โดยเฉพาะในตลาดเอเชีย Asia Market ..

การส่งเสริมผลักดันอุตสาหกรรมพลาสติกชีวภาพให้เติบโตขึ้นในประเทศไทย เป็นเรื่องสำคัญยิ่ง .. “พลาสติกชีวภาพ Bioplastics” กลายเป็นนวัตกรรมด้านพลาสติกที่ตอบโจทย์การผลิตสีเขียว Green Manufacturing อย่างแท้จริง .. ทั้งนี้ พลาสติกชีวภาพ Bioplastics จะมีลักษณะพิเศษที่โดดเด่น ไม่เพียงทางด้านการผลิต และการบริโภคเท่านั้น แต่ไม่ว่าจะเป็นเทคโนโลยีการขึ้นรูปผลิตภัณฑ์ คุณสมบัติของผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป ต้นทุนราคา หรือแม้แต่ความพร้อมในการยอมรับของผู้บริโภค รวมทั้งการบริหารจัดการขยะเหลือใช้ หรือขยะใช้แล้วในขั้นตอนสุดท้ายนั้น พลาสติกชีวภาพ Bioplastics ได้แสดงให้เห็นชัดเจนแล้วว่า พวกมันสะดวกกว่า ง่ายกว่า และรักษ์โลกมากกว่า ..

แต่ประเด็นทั้งหมดนี้ ก็ยังคงมีอุปสรรคในการเติบโตของตลาดพลาสติกชีวภาพอยู่ในปัจจุบันด้วยเช่นกัน โดยเฉพาะในประเด็น ราคาต้นทุนของเม็ดพลาสติกชีวภาพ มีราคาสูงกว่าเม็ดพลาสติกทั่วไป ส่งผลให้สินค้าจากพลาสติกชีวภาพมีราคาสูงตามไปด้วย จึงเป็นสาเหตุให้ผู้ประกอบการไม่สามารถแข่งขันด้านราคาได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในตลาดต่างประเทศ ซึ่งทางออกของเรื่องนี้ คือการที่ไทยต้องพัฒนาอุตสาหกรรมพลาสติกชีวภาพใช้เองภายในประเทศ ซึ่งจะเป็นแนวทางออกในระยะยาว เพราะเทรนด์แนวโน้มการใส่ใจสิ่งแวดล้อมโลกจะเข้มข้นขึ้นเรื่อยๆ อย่างแน่นอน ..

อย่างไรก็ตาม การบุกตลาดธุรกิจ และอุตสาหกรรมพลาสติกชีวภาพ Bioplastics & Bio-Based Industry ของบริษัท PTT Global Chemical : GC และอีกหลายบริษัทฯ ของไทย ถือเป็นการมองการณ์ไกลที่ยอดเยี่ยมเหนือชั้น .. ประเทศไทย คือ ชาติเกษตรกรรมขนาดใหญ่ที่อุดมไปด้วยทรัพยากร พืชพันธุ์ และวัสดุชีวมวลหลากหลายจำนวนมาก จึงมีความเหมาะสมอย่างยิ่งที่จะใช้ประโยชน์จากชีวมวล Biomass รวมทั้งการผลิตไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าพลังงานชีวมวล ขยะแห้ง ขยะเปียก มูลสัตว์ หรือแม้แต่ขยะพลาสติก .. การลงทุนก่อสร้างโรงไฟฟ้าพลังงานชีวมวล-ขยะ ของ บริษัท พลังงานบริสุทธิ์ Energy Absolute : EA เพื่อบุกธุรกิจพลังงานสะอาด รวมถึงโรงงานผลิตเชื้อเพลิงชีวภาพ Biofuels จากขยะพลาสติก และขยะเหลือทิ้งภาคการเกษตร เป็นอีกตัวอย่างหนึ่งที่น่าตื่นเต้นเช่นกัน .. พวกมัน สามารถลดการจัดการขยะด้วยการฝังกลบได้ในระดับหนึ่ง และจะลดลงมากกว่านี้อีกหากเรามุ่งใช้พลาสติกรีไซเคิล และพลาสติกชีวภาพ ..

ปัจจุบัน ประเทศไทย กำลังก้าวสู่การเป็นศูนย์กลางพลาสติกชีวภาพ .. ประเทศกลุ่มเอเชียแปซิฟิก รวมทั้งไทยเป็นแหล่งความต้องการหลักจากปริมาณโรงงาน และวัตถุดิบที่มีอยู่จำนวนมาก ในขณะที่ยุโรปก็ขาดแคลนแหล่งน้ำมันสำรอง และต้องใช้วัสดุทางเลือกแทนการใช้พลาสติกแบบดั้งเดิม การผลิต และการใช้พลาสติกชีวภาพ จึงถูกมองว่าเป็นทางออกที่มีความยั่งยืน เนื่องจากการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่ต่ำ และมีปัจจัยช่วยกระตุ้นตลาดจากความสนใจของผู้บริโภค ความกังวลเรื่องผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และนโยบายภาครัฐของแต่ละประเทศ ..

แนวโน้มการเติบโตของขนาดธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับพลาสติกชีวภาพ ได้รับการคาดหมายว่าจะขยายตัวอย่างน้อย 4 เท่าขึ้นไป ภายในระยะเวลาเพียง 6-8 ปีเท่านั้น โดยหากราคาต้นทุนของพลาสติกชีวภาพลดลงอีก ผนวกกับการหดตัวของปิโตรเคมี ซึ่งกำลังเริ่มมีการชะลอตัวลงแล้ว เชื่อได้ว่า การเติบโตของอุตสาหกรรมพลาสติกชีวภาพ และตลาดของพวกมันในอนาคตจะขยายตัวต่อเนื่องด้วยความเร่งอย่างไม่มีข้อสงสัย ..

ประเทศไทย อยู่ในตำแหน่งที่ดีในการเป็นศูนย์กลางพลาสติกชีวภาพระดับโลก และกำลังจะกลายเป็นผู้ผลิตชั้นนำทั้งผลิตภัณฑ์พลาสติกชีวภาพ และเป็นแหล่งวัตถุดิบที่จำเป็น เพียบพร้อมไปด้วยเทคโนโลยีขั้นสูง และความเชี่ยวชาญทางเทคนิคในทุกขั้นตอนของห่วงโซ่อุปทาน สถานที่ตั้งของประเทศที่อยู่ใจกลางเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สร้างการเข้าถึงตลาดให้กับผู้บริโภคทั่วทุกภูมิภาค พื้นที่เกษตรกรรมกว้างใหญ่ไพศาล ไม่มีปัญหาเรื่องความขัดแย้งการจัดสรรทรัพยากร รวมทั้งมีการนำนโยบายสนับสนุนจากภาครัฐที่เข้มแข็งมาใช้ เพื่อกระตุ้นการเติบโตในภาคส่วนนี้ ..

ปัจจัยเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงความพร้อมของประเทศไทยที่จะก้าวขึ้นเป็นศูนย์กลางพลาสติกชีวภาพระดับโลก ซึ่งหมายถึงโอกาสทางธุรกิจ และการเติบโตของขนาดธุรกิจที่เกี่ยวเนื่อง และตลาดพลาสติกชีวภาพในอนาคตที่มั่นคงยั่งยืนได้ต่อไป ..

…………………………………….

คอลัมน์ : Energy Key

By โลกสีฟ้า ..

สนับสนุนคอลัมน์ โดย E@ บริษัท พลังงานบริสุทธิ์ จำกัด (มหาชน)

ขอบคุณเอกสารอ้างอิง :-

Microbial Platform for Producing Biodegradable Polylactide Modifiers | AZO :-

https://www.azom.com/news.aspx?newsID=62834

Microbial Biotechnology | BBT :-

http://www.bbtech.sc.chula.ac.th/?page_id=3329#:~:text=Examples%20of%20microbial%20biotechnology%20applications,decompose%20organic%20matter%20in%20landfills

A Microbial Plastic Factory for High – Quality Green Plastic | ScienceDaily :-

https://www.sciencedaily.com/releases/2024/04/240409205601.htm

A Microbial Platform for Recyclable Plastics with Customizable Properties | ResearchGate GmbH :-

https://www.researchgate.net/publication/372693607_A_microbial_platform_for_recyclable_plastics_with_customizable_properties

Microbial Magic: Genetic Tweaks Unlock Superior Bioplastics | Scitechdaily :-

Microbial Magic: Genetic Tweaks Unlock Superior Bioplastics

Reprogrammed Bacteria Turn CO₂ Waste into Valuable Products | Cordis Europa :-

https://cordis.europa.eu/article/id/444084-reprogrammed-bacteria-turn-co2-waste-into-valuable-products

The Global Bioplastics Market | Globe New Wire / Allied Market Research :-

https://www.globenewswire.com/en/news-release/2022/08/17/2499925/0/en/Bioplastics-Market-Size-Worth-18-7-Billion-by-2031-CAGR-11-7-AMR.html

Bioplastics | Biodegradable & Compostable Plastic :-

https://photos.app.goo.gl/9zM2SG4vkEAPsrae6