ปัจจุบัน กองทัพอากาศ มีเครื่องบินขับไลโจมตี 5 ฝูงบิน แต่ด้วยอายุของอากาศยาน การยกเลิกสายพานการผลิตด้านอะไหล่ จำเป็นต้องทยอยปลดประจำการเหลือ 2 ฝูงบิน ในปี พ.ศ.2575
ทั้งนี้ กองทัพอากาศได้วางเผนดำเนินการจัดหาเครื่องบินขับไลโจมตี 1 ฝูงบิน เพื่อมาทดแทน 3 ฝูงบินที่ได้วางแผนทยอยปลดประจำการ เพื่อให้สามารถดำรงขีดความสามารถ ในการปฏิบัติการบินรบในอากาศ และการโจมตีทางอากาศต่อไปเป็นเวลาอย่างน้อยอีก 4 ปี
สำหรับประเทศเพื่อนบ้าน เช่น เมียนมา, มาเลเซีย และเวียดนาม มีการจัดหาเครื่องบินขับไล่สมรรถนะสูงจากรัสเซีย เช่น เครื่องบินแบบ ซู-27 และ ซู-30 ซึ่งอันดับของกำลังทางอากาศของไทยในปัจจุบัน อยู่ในอันดับที่ 5 ในอาเซียน
ดังนั้นกองทัพอากาศจึงจำเป็นต้องจัดเตรียมกำลังให้มีขีดความสามารถและ “ศักย์กำลังรบ” ทัดเทียมกับประเทศรอบบ้าน เพื่อเป็นการป้องปรามและเตรียมพร้อมรับภัยคุกคามที่อาจเกิดขึ้น
ที่ผ่านมา กองทัพอากาศ เตรียมจัดหาเครื่องบินขับไลโจมตีทดแทนสมรรถะสูงยุคที่ 5 คือ เครื่องบิน F-35 ที่สามารถปฏิบัติภารกิจทดแทนทดแทนเครื่องบินขับไล่โจมตียุคที่ 4.5 ได้ในอัตรา 1:3 และแทนเครื่องบินขับไล่โจมตียุคที่ 3-4 ได้ในอัตราส่วน 1:6
โดยเครื่องบินแบบ F-35 A มีขีดความสามารถและคุณสมบัติตามที่กองทัพได้กำหนดไว้ มีขีดความสามารถในการใช้ระบบอาวุธที่มีประจำการ อยู่ในกองทัพอากาศอยู่แล้ว ได้แก่
- GP Bomb Mk 80 Series
- GBU-10 Series
- GBU-12 Series
- AIM-120 Series
การดำเนินการที่ผ่านมาของโครงการจัดหาเครื่องบินขับไล่โจมตีทดแทน กองทัพอากาศได้ส่งหนังสือแจ้งเจตจำนงค์ กับ คณะที่ปรึกษาทางการทหารสหรัฐฯ ประจำประเทศไทย หรือ “จัสแมกไทย” ตั้งแต่ปลายธันวาคม 2564 เพื่อให้เข้ากระบวนการ ผ่านขั้นตอนการขออนุมัติจากหน่วยงานต่างๆ ของสหรัฐ
และคาดการณ์ว่าจะได้รับคำตอบกลับมาภายในเดือนม.ค.66 ถ้าหากได้รับการอนุมัติการขาย พร้อมทั้งทราบระยะเวลาการจัดหา รวมถึงราคายุทโธปกรณ์ กองทัพอากาศจะสามารถดำเนินการในเรื่องสัญญา หรือ LOA กับทางการสหรัฐฯ แล้วเสร็จใน มิ.ย.2566
จะส่งผลให้กองทัพอากาศจะสามารถลงนามในหนังสือ และสามารถผูกพันงบประมาณได้เรียบร้อยในช่วงเดือน ส.ค.2566 แต่จากรายงานข่าวที่ออกมาครั้งนี้ เป็นที่แน่ชัดว่าแผนการซื้อยุทโธปกรณ์ของกองทัพอากาศ จะต้องเลื่อนออกไปอย่างไม่มีกำหนดก่อน
ทั้งนี้ หากกองทัพอากาศเสนอความต้องการเครื่องบิน F-35 ในปี 2567 จะทำให้ต้องรอคิวการพิจารณาสายการผลิตไปอีกอย่างน้อย 2 ปี และความพร้อมปฏิบัติการของเครื่องบิน F-35 ครบฝูง จะเลื่อนออกไปเป็นปี 2577
ทำให้ในห้วงเวลา ระหว่างปี 2575-2577 ส่งผลให้ประเทศไทยจะขาดขีดความสามารถในการป้องกันภัยทางอากาศ เนื่องจากการปลดประจำการเครื่องบินขับไล่โจมตีแบบเดิม ที่มีอายุการใช้งานจำนวนมากนั่นเอง
……………
รายงานพิเศษ : ฟ้าคำราม