สำหรับ “ปัญหานอมินี” ให้ กลุ่มทุนชาวต่างชาติ ถือเป็นปัญหาใหญ่ ที่องค์กรตรวจสอบอย่าง “ผู้ตรวจการแผ่นดิน” ให้ความสำคัญ เกาะติดปัญหาเรื่องนี้ จากปมปัญหานอมินีต่างชาติ มาซื้ออสังหาริมทรัพย์ภาคใต้ ซื้อที่ดินปลูกทุเรียนทางภาคตะวันออก มาอย่างต่อเนื่อง
กลางเดือนที่ผ่านมา มีการแจ้ง ผลการวินิจฉัยของผู้ตรวจการแผ่นดิน ไปถึง ประธานคณะกรรมาธิการการกฎหมาย และการยุติธรรม วุฒิสภา กรณีปัจจุบันคนต่างด้าวหรือชาวต่างชาติถือครองหรือครอบครองที่ดิน หรืออสังหาริมทรัพย์โดยอาศัยตัวแทนอำพรางปรากฏในจังหวัดต่างๆ ที่ส่งผลกระทบต่อความมั่นคง เศรษฐกิจและสังคมอย่างกว้างขวาง
ซึ่ง “ผู้ตรวจการแผ่นดิน” ได้มีคำวินิจฉัยและข้อเสนอแนะต่อหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้มีการปรับปรุงกฎหมาย กฎ หรือคำสั่ง หรือขั้นตอนการปฏิบัติงานใดๆ
โดยผลกระทบจากการที่ต่างด้าวใช้นอมินีทำธุรกรรม อาทิ ซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ ทำการเกษตร ล่าสุด รวมไปถึงการประมูลงานรัฐ ส่งผลกระทบต่อประเทศไทย ดังนี้
- ผลกระทบทางด้านความมั่นคง
หากบุคคลต่างด้าวเข้ามาถือครองได้อย่างไม่มีการจำกัดขอบเขต จะทำให้อำนาจอธิบไตยของประเทศไทศไทยต้องลดลง ย่อมเป็นภัยคุกคามต่อความมันคงปลอดภัยและความสงบเรียบร้อย ทำให้เกิดผลกระทบต่อการบริหารและการพัฒนาประเทศในทุกมิติและทุกระดับ
- ผลกระทบทางด้านเศรษฐกิจ
เนื่องจากทุนของคนต่างด้าวนั้นมีสูงกว่าคนไทย กิจการของคนไทยอาจถูกแทรกแซงหรือครอบงำกิจการ ทำให้การประกอบอาชีพบางประเภทซึ่งสงวนไว้ให้คนไทยต้องตกไปอยู่ในมือของคนต่างด้าว เสียเปรียบในการแข่งขันทางธุรกิจ หรือการสูญเสียรายได้ทางภาษี
- ผลกระทบทางด้านสังคม
ทำให้มีผลความเหลื่อมล้ำทางสังคม และหากบุคคลต่างชาติที่มีฐานะหรือผู้มีอิทธิพลหรืออาชญากรข้ามชาติต่าง ๆ จะเป็นการนำวัฒนธรรมที่สร้างปัญหากับคนไทยเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นเรื่องยาเสพติด เรื่องการค้าประเวณีต่าง ๆ
- ผลกระทบในด้านอื่นๆ
หากมีการกว้านซื้อที่ดินที่มีเอกสารสิทธิในที่ดิน เช่นการปลูกสวนทุเรียน ทำให้คนไทยที่ชายที่ดินต้องไปบุกรุกที่ดินของรัฐ หรือป่าไม้ หรือพื้นที่เขา หรือเขตที่ดินที่เป็นที่สงวนหวงห้ามตามกฎหมาย อันเป็นเหตุให้ป่าไม้ถูกทำลาย เมื่อฝนตกจึงเกิดดินโคลนถล่มเป็นต้น
จากสภาพปัญหาทั้งหมด ทาง “ผู้ตรวจการแผ่นดิน” ได้มีข้อเสนอที่น่าสนใจ ในการแก้ไขปัญหา “นอมินี” ดังนี้
–การแก้ไขปัญหาเร่งด่วน
ออกระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยการแก้ไขปัญหาการทำธุรกรรมอำพรางแทนคนต่างด้าว
- แต่งตั้งคณะกรรมการควบคุมการทำธุรกรรม ลักษณะตัวแทนอำพรางระดับชาติและระดับจังหวัด กำหนดให้นายกฯ เป็นประธาน
- กำหนดนิยามคำว่า “ตัวแทนอำพราง” และ “ธุรกรรมอำพราง” ให้เกิดความชัดเจน
- กำหนดการกระทำที่เข้าข่ายลักษณะการกระทำความผิด ฐานตัวแทนอำพรางให้ชัดเจน เช่น ซื้อ ขาย เช่า ครอบครองทรัพย์สินแทน
-การแก้ไขปัญหาระยะยาว
- จัดทำกฎหมายเฉพาะในระดับพระราชบัญญัติ มาใช้บังคับ เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าวทั้งระบบ
ในส่วนของกฎหมายในการเอาผิดกับนอมินี มีการเสนอแก้ไขกฎหมายให้มีบทลงโทษรุนแรงมากขึ้น
นอกจากนี้ เสนอให้ “ปปง.” มีอำนาจในการริบทรัพย์สินที่ได้จากการกระทำผิด
ส่วนในทางเทคนิคหลีกเลี่ยงการถือหุ้น เสนอให้มีการยกเลิกหุ้นบุริมสิทธิที่ต้างด้าวถือ เพราะสามารถออกเสียงได้มากกว่าหุ้นธรรมดา ที่คนไทยถือ
ชงเอาผิดทนาย-ที่ปรึกษา “นอมินี”
นอกจากนี้ มีการเสนอให้เพิ่มโทษกับบริษัทที่ปรึกษาทางกฎหมาย ที่เป็นผู้ให้คำแนะนำ บอกวิธีการอันแยบยลให้กับคนต่างด้าว
จึงควรมีมาตรการลงโทษที่ปรึกษาทางกฎหมาย ให้ได้รับโทษเสมือนตัวการ โดยเสนอไปยังสภาทนายความ ให้มีบทลงโทษกับทนายความ ที่ร่วมมือกับต่างด้าวในลักษณะนอมินี ให้พิจารณาเป็นความผิดร้ายแรง เป็นต้น
หลังจากนี้ ต้องจับตาดูว่า หน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะกรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์ จะสามารถบูรณาการหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง แก้ไขปัญหา “นอมินี” ได้อย่างเป็นรูปธรรมหรือไม่
………………
รายงานพิเศษ : ฟ้าคำราม
