”รศ.นพ.ธีระ”ชี้ต้นตอโควิดระบาดรอบ 2 มาจากแรงงานต่างด้าวและติดเชื้ออยู่ภายในชุมชน แนะมีเวลาควบคุมโรคราว 4 สัปดาห์ ก่อนขยายวงการระบาดสูงสุดในอีก 4-6 สัปดาห์
เมื่อวันที่ 20 ธ.ค.รศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊กว่า สถานการณ์ระบาดซ้ำของไทยตอนนี้ถือว่าอยู่ในภาวะวิกฤติ เพราะเราไม่รู้ว่ากระจายไปมากน้อยเพียงใด ที่เห็นชัดๆ คือมีหลายต่อหลายจังหวัดมาก ทั้งใกล้และไกลจากมหาชัยและตามธรรมชาติของมนุษย์ เราย่อมทราบกันดีว่ามีการเดินทางไปมาหาสู่กันมากมาย การที่ตรวจพบมีคนติดเชื้อจำนวนมาก แถมหลายต่อหลายคนก็มีอาการ บางคนตรวจพบว่ามีค่า Ct น้อย แสดงว่ามีปริมาณไวรัสสูง ซึ่งจะสามารถแพร่เชื้อให้แก่คนอื่นได้ง่ายมาก
นอกจากนี้ ต้นตอในการระบาดนั้น ก็เป็นไปได้ทั้งแรงงานต่างด้าวที่ลักลอบเข้ามา หรือแรงงานต่างด้าวที่อาจอยู่มานานและมีการติดเชื้อกันอยู่ภายในชุมชน โดยอาจรวมถึงคนไทยในชุมชนที่อาจมีการติดเชื้อแฝงอยู่โดยไม่รู้ตัวก็ยังเป็นได้
สถานการณ์ระบาดซ้ำเช่นนี้ ก็พบในประเทศอื่นๆ ที่ระบาดซ้ำมาแล้วเช่นกัน ที่จู่ๆ เกิดแบบปุ๊บปั๊บ ไม่ทันตั้งตัว เจอทีก็มากมายมหาศาล จับต้นชนปลายไม่ถูก หาต้นตอไม่ได้
ทางเลือกที่ทำได้ตอนนี้จึงมีเพียง
หนึ่ง รัฐต้องระดมทรัพยากรตรวจให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ เพราะหาผู้ติดเชื้อที่ยังอยู่ในชุมชนต่างๆ และนำเข้าสู่ระบบดูแลรักษา
สอง รณรงค์ให้ประชาชนในพื้นที่เสี่ยง ทุกจังหวัดที่เกี่ยวข้อง ประเมินความเสี่ยงของตนเอง และไปตรวจคัดกรองโรค
สาม ประกาศพื้นที่เสี่ยงให้ประชาชนทั่วประเทศได้ทราบ และลดละเลี่ยงการเดินทางไปยังจังหวัดที่เสี่ยง ในขณะที่แต่ละจังหวัดที่มีเคส ก็ควรจำกัดการเดินทางเข้าออก อนุญาตเฉพาะที่จำเป็นหรือฉุกเฉิน
สี่ รณรงค์ให้ทุกคนในประเทศช่วยกันป้องกันตัวอย่างเต็มที่ ใส่หน้ากาก 100% เวลาออกจากบ้าน
จากประสบการณ์ของประเทศต่างๆ ที่มีการระบาดซ้ำ สาเหตุหลักที่มีส่วนต่อการระบาดซ้ำที่ค้นพบ ได้แก่ การนำเข้าผู้ติดเชื้อจากต่างประเทศเข้ามาในประเทศ และการแพร่เชื้อแฝงอยู่ในชุมชนในต่อเนื่องหลังจากการระบาดครั้งแรก
นอกจากนี้ปัจจัยหนุนเสริม ที่ทำให้การระบาดซ้ำขยายวงมากขึ้นอย่างรวดเร็ว ได้แก่ การติดเชื้อภายในครัวเรือน (Household transmission), การเกิดแพร่ระบาดวงกว้างจากคน กลุ่มคน หรือสถานที่จำเพาะ (Superspreading events), และจากการที่ประชาชนไม่ป้องกันตัวตามคำแนะนำของรัฐ (Personal behaviors)
ภายหลังจากเริ่มมีเหตุการณ์ระบาดซ้ำ มักกระจายในหลายพื้นที่ โดยเฉลี่ยแล้วแต่ละประเทศจะมีเวลาในการควบคุมโรคราว 4 สัปดาห์ (Golden period) หากไม่สามารถกดการระบาดลงมาได้จะเข้าสู่ระยะการขยายวงการระบาดแบบทวีคูณ และจะระบาดสูงสุดในอีก 4-6 สัปดาห์ถัดมา
ดังนั้นกลไกการจัดการปัญหาการระบาดซ้ำจึงจำเป็นต้องดำเนินการอย่างทันท่วงที มีเอกภาพ และประสิทธิภาพ
ใส่หน้ากากกันนะครับ เราต้องอยู่รอดปลอดภัยไปด้วยกัน
