“สธ.” เผยพบมีการใช้ยาทำแท้ง 3 หมื่นรายต่อปี เป็นวัยเจริญพันธ์ถึง 86% วัยรุ่นแค่ 14% วางระบบดูแลหวังเปลี่ยนใจวัยรุ่นทำแท้งให้ท้องต่อ แจงมาตรการจูงใจ สิทธิลาคลอด อยู่ในวาระชาติ รอเข้า ครม.เห็นชอบ
เมื่อวันที่ 7 มี.ค.67 นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รองนายกรัฐมนตรี กล่าวภายหลังเป็นประธานการประชุมคณะกรรมการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น ครั้งที่ 1/2567 ว่า คณะกรรมการฯ มีการหารือถึงเรื่องการเกิดของประชากร ซึ่งปัจจุบันอัตราการเจริญพันธุ์รวมของประเทศไทยอยู่ที่ 1.08 ต่อแสนประชากร แต่เราต้องการเพิ่มให้ได้ประมาณ 2.1 ต่อแสนประชากร หรือแม่ 1 คนควรมีลูก 2.1 คน และพยายามลดการเกิดที่ไม่มีคุณภาพ ที่เกิดจากแม่วัยรุ่นอายุน้อยกว่า 20 ปี ซึ่งอัตราคลอดในวัยรุ่นอายุ 10-14 ปี มีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง ลดลงจาก 0.9 ต่อพันประชากรในปี 2564 เหลือ 0.8 ต่อพันประชากร ในปี 2565 ส่วนอัตราคลอดในวัยรุ่นอายุ 15-19 ปี ลดลงจาก 24.4 ต่อพันประชากร ในปี 2564 เหลือ 21 ต่อพันประชากรในปี 2565 ซึ่งเป็นประเด็นสำคัญของคณะกรรมการฯ ชุดนี้
ส่วนที่ถามว่าจะทำอย่างไรให้เด็กเกิดมามีคุณภาพไม่มีปัญหาด้านอื่นๆ คณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (บอร์ด สปสช.) มีการกำหนดบริการเพื่อดูแลและป้องกันเด็กและเยาวชนหรือบุคคลที่ไม่ต้องการจะมีบุตรก่อนวัยอันควรโดยไม่มีค่าใช้จ่าย เช่น การคุมกำเนิด ยาคุมฉุกเฉิน การใช้ถุงยางอนามัย หรือการทำแท้งที่ไม่ผิดกฎหมาย คือ ตั้งครรภ์ไม่เกิน 12 สัปดาห์ รวมถึงมีหน่วยงานให้ความรู้ ส่วนผู้ที่มีอายุ 20 ปีขึ้นไปที่มีบุตรยาก ก็มีการให้บริการคลินิกส่งเสริมการมีบุตร หารือเรื่องการกำหนดค่าใช้จ่ายสิทธิประโยชน์การฉีดน้ำเชื้อเข้าโพรงมดลูก หรือเรื่องการทำเด็กหลอดแก้ว เป็นต้น เพื่อสนับสนุนการเพิ่มจำนวนประชากร ซึ่งที่ประชุมก็หารือกันว่า การเพิ่มอัตราเจริญพันธุ์อาจจะยังไม่ต้องถึง 2.1 ต่อแสนประชากร แต่อย่างน้อยให้ถึง 1.5 ต่อแสนประชากรก่อน นอกจากนี้ ที่ประชุมยังตั้งคณะอนุกรรมการดำเนินการดูเรื่องของกฎหมายที่มีอยู่ว่า สมควรที่จะปรับปรุงแก้ไขในประเด็นอะไร ภายในระยะเวลา 3 เดือน
ถามถึงกรณีผลสำรวจพบว่าวัยแรงงาน 69% ไม่อยากมีลูก เพราะไม่มีความพร้อม มีข้อเรียกร้องอยากให้แก้กฎหมายสิทธิลาคลอดเป็น 180 วัน และเพิ่มเงินอุดหนุนลาคลอด นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รมว.สาธารณสุข (สธ.) กล่าวว่า ที่ประชุมไม่ได้พูดประเด็นนี้ แต่เป็นเรื่องต่อเนื่องกับการส่งเสริมการเกิดดีมีคุณภาพและแก้ไขปัญหาท้องไม่พร้อมในวัยรุ่น อายุต่ำกว่า 19 ปี บนสมมติฐานว่าวัยรุ่นตั้งครรภ์บ่งถึงความไม่พร้อมไม่เหมาะสม เจตนารมณ์ของ พ.ร.บ.การป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ. 2559 คือแก้ไขปัญหาและป้องกัน ไม่ท้องเลยดีที่สุด ซึ่งการเกิดในกลุ่มอายุ 19 ปีลงมามีประมาณ 21 คนต่อคนพันประชากร ขณะที่อัตราเจริญพันธุ์ของอายุ 20 -35 ปี มีลูกแค่ 1.08 คน ทั้งสองภาพอย่างมองว่าย้อนแย้ง คนละวัตถุประสงค์ เราต้องการแก้ไขปัญหาท้องไม่พร้อม เราเลยยอมรับได้ในแผนปฏิบัติที่กรรมการเห็นชอบ ตั้งเป้าหมายมี 2570 การท้องในวัยรุ่นต้องไม่เกิน 15 คนต่อพันประชากร
นพ.ชลน่าน กล่าวว่า ส่วนเรื่องการส่งเสริมการเกิดอยู่ในวาระแห่งชาติที่ส่ง ครม.ไปแล้ว อยู่ระหว่างการพิจารณาของแต่ละหน่วยงาน ซึ่งการสร้างแรงจูงใจให้มีลูก สร้างสภาพแวดล้อม เศรษฐกิจ สังคม สถานที่ทำงาน กฎหมายที่เกี่ยวข้อง เป็นยุทธศาสตร์ที่เราเสนอไป สร้างเจตคติที่ดี สถานบริการที่มีความพร้อมช่วยเหลือมีบุตรยาก รวมถึงการลาคลอดซึ่งไม่ได้กำหนดวันเอาไว้ เพราะยุทธศาสตร์ไปกำหนดขนาดนั้นไม่ได้ แต่เราเปิดช่องเอาไว้เพื่อส่งเสริมแรงจูงใจ
เมื่อถามว่า นอกจากลดอัตราการท้องไม่พร้อมแล้ว จะเปลี่ยนอัตราทำแท้งในวัยรุ่นให้มาเป็นตั้งครรภ์คุณภาพด้วยใช่หรือไม่ นพ.ชลน่านกล่าวว่า ใช่ เฉพาะการให้ยายุติการตั้งครรภ์ 1 ปีมีประมาณ 3 หมื่นราย แต่เราพบว่า เราออกกฎหมายเพื่อให้วัยรุ่นอายุต่ำกว่า 20 ปีลงไปเป็นผู้ใช้ แต่ผู้ใช้กลุ่มวัยรถ่นใช้ประมาณ 14% ที่เหลือเป็นผู้ที่มีความพร้อมในวัยอนามัยเจริญพันธุ์ใช้ถึง 86% จึงต้องตั้งอนุกรรมการไปแก้ไขกฎหมายให้มีความเหมาะสมสมดุล การป้องกันไม่ให้ท้องในกลุ่มวัยรุ่น กับการส่งเสริมมีบุตรในวัยที่พร้อมมีบุตร
นพ.ชลน่านกล่าวด้วยว่า ทั้งนี้เรามีแอพลิเคชัน DMIND บนหมอพร้อม สามารถปรึกษาได้ทุกอย่าง เข้าถึงได้ง่าย ทำให้สามารถเข้าถึงบริการและตามไปดูแลได้ง่าย ไม่จำเป็นต้องเดินเข้าไปสถานบริการ ทำให้เรามีโอกาสโน้มน้าวชักจูงในการตัดสินใจทำแท้งเปลี่ยนมามีลูกต่อ ก็เข้ามุมของการส่งเสริมการมีบุตร.
