”หมอยง”อธิบาย ไวรัสโควิด-19 เป็น RNA ไวรัสสามารถเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมได้ ในไทยพบสายพันธุ์อังกฤษแล้วถึง 7 ราย และต้องเฝ้าระวังผู้ที่เดินทางมาจากต่างประเทศ
เมื่อวันที่ 5 ก.พ.ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊ก เรื่องโควิด-19 การกลายพันธุ์ ว่า ไวรัสโควิด-19 เป็น RNA ไวรัส จึงมีวิวัฒนาการเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมตามกาลเวลา การกลายพันธุ์ของไวรัสโควิด-19 จึงเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ ไวรัสที่เริ่มต้นจากจีนและไปแพร่ระบาดอย่างมากในยุโรป และอเมริกา สายพันธุ์มีการเปลี่ยนแปลงมาโดยตลอด สายพันธุ์ใหม่ที่ทุกคนเฝ้าระวังเป็นสายพันธุ์อังกฤษ หรือที่เรียกว่า B.1.1.7 หรือเรียกว่า VOC 202012/01 คือ Variant of Concern ประกาศอย่างเป็นทางการในวันที่ 20 ธันวาคม ปี 2020
สายพันธุ์นี้มีการเปลี่ยนแปลงกรดอะมิโนที่สำคัญในตำแหน่ง 501 เปลี่ยนจาก Asparagine ไปเป็น Tyrosine หรือที่เรียกว่า N501Y ซึ่งอยู่ในตำแหน่งที่จะเกาะติดกับตัวรับของเซลล์ ACE2 ทำให้ไวรัสเกาะเซลล์ได้ง่ายขึ้น เป็นเหตุให้การติดเชื้อได้ง่ายและแพร่กระจายได้ง่าย แต่ไม่เกี่ยวกับความรุนแรงของโรคและระบบภูมิต้านทาน
ต่อมามีการกลายพันธุ์ที่มากกว่าสายพันธุ์อังกฤษเกิดขึ้นในแอฟริกาใต้ สายพันธุ์คล้ายสายพันธุ์อังกฤษแต่มีการกลายพันธุ์เพิ่มขึ้นในตำแหน่งกรดอะมิโนบน Spike Protene ที่ 484 โดยเปลี่ยนจาก Glutamic ไม่เป็น lysine หรือ E484K ที่เรียกว่า B.1.351 หรือ 501Y.V2 ในตำแหน่งที่ 484 จะเกี่ยวข้องกับระบบภูมิต้านทานที่อาจจะมีผลทำให้ประสิทธิภาพของวัคซีนลดลงได้ จึงจำเป็นต้องมีการศึกษาและเฝ้าระวังเป็นพิเศษสำหรับสายพันธุ์นี้
สายพันธุ์บราซิลได้พบการกลายพันธุ์ของไวรัสโควิค-19 บริเวณ Amazon ประเทศบราซิล โดยมีการกลายพันธุ์เพิ่มจากสายพันธุ์อังกฤษและแอฟริกาใต้ ในตำแหน่งที่ 417 เพิ่ม (K417N / E484K / N501Y) หรือเรียกง่ายๆว่า P.1 จึงต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมว่าสายพันธุ์นี้จะมีผลต่อระบบภูมิต้านทานมากน้อยแค่ไหนเพราะมีการกลายพันธุ์ในตำแหน่งที่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิต้านทาน เพิ่มอีก 1 ตำแหน่งในตำแหน่งที่ 417
ความจำเป็นในการศึกษารหัสพันธุกรรมเพื่อติดตามการเฝ้าระวังและเปรียบเทียบกับทางด้านระบาดวิทยา รวมทั้งระบบภูมิต้านทานและความรุนแรงของโรค มีความจำเป็นอย่างยิ่งและป้องกันไม่ให้เกิดการระบาดของสายพันธุ์ใหม่ๆเกิดขึ้น โดยเฉพาะสายพันธุ์ที่จะหลบหลีกภูมิต้านทานของวัคซีนและจะทำให้ประสิทธิภาพของวัคซีนลดลง
สำหรับในประเทศไทยได้มีการเฝ้าระวังอย่างเต็มที่โดยเฉพาะผู้ที่เดินทางมาจากต่างประเทศไม่ว่าจะจากยุโรปหรืออเมริกา ขณะนี้ทางศูนย์ที่ผมทำงานเฝ้าติดตามการกลายพันธุ์โดยการตรวจสายพันธุ์ที่อยู่ใน State Quarantine พบสายพันธุ์อังกฤษแล้วถึง 7 ราย ใน 7 รายนี้ 5 รายมาจากประเทศอังกฤษ 1 รายมาจากอเมริกา และอีก 1 รายมาจากฝรั่งเศส
สายพันธุ์ต่างประเทศที่เกิดขึ้นจะต้องคอยเฝ้าระวัง ไม่ให้เกิดการระบาดในบ้านเรา โดยเฉพาะผู้ที่เดินทางมาจากต่างประเทศและจะต้องมีการสุ่มตรวจสายพันธุ์ที่เกิดขึ้นในบ้านเราเองด้วย ว่ามีการเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมอย่างไร เพื่อไม่ให้เกิดการแพร่กระจายอย่างรวดเร็วหรือเชื้อที่ดื้อต่อวัคซีนเกิดขึ้นในประเทศไทย ความสำคัญของการเรียนวิทยาศาสตร์ของนักเรียนจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งจะทำให้เข้าใจในบทความที่เขียนมานี้
