หมอเผยภาพเคสคนไข้แคลเซียมรุมเกาะตับอ่อนที่อับเสบเรื้อรัง ระบุผลมาจากดื่มสุราเรื้อรัง
เมื่อวันที่ 3 ก.พ.68 เพจเฟซบุ๊ก Tensia ซึ่งเป็นเพจของคุณหมอ ได้โพสต์ข้อความระบุว่า…
ถาม: ลุงกินเหล้าเยอะมากเลยครับ ชอบปวดท้องเหนือสะดือ ถ่ายมูกมัน ไป x-ray แล้วมีแคลเซียมเกาะท้อง เป็นผลจากการดื่มมั้ยครับ ผมเริ่มกลัวแล้วครับ
ตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง (Chronic pancreatitis)
เครื่องแอลกอฮอล์มีสาร ethanol สลายที่ตับเป็นหลัก แต่ที่ตับอ่อนก็สามารถสลายได้ด้วย แต่มักจะทำได้ช้ากว่า ตัว ethanol มักไปเกาะกับกรดไขมันในเซลล์มากกว่า กลายเป็น Fatty acid ethyl ester (FAEEs)
จากนั้นสารพิษตั้งแต่ตัว ethanol เอง, acetaldehyde จากที่ตับสลาย, FAEEs จากตับอ่อนสลายเอง จะรุมทำร้ายเซลล์ที่ผลิตน้ำย่อย ทีละเล็กทีละน้อย
บางครั้งเซลล์ผลิตน้ำย่อยโดนมากๆ เข้าน้ำย่อยก็ทำงานเอง ย่อยตัวเองจนเปิดแผล บรรดาเซลล์ที่คอยฮีล (Pancreatic stellate cell) ก็มาช่วยฟื้นฟู แต่มีการสร้างพังผืดด้วย
วันเวลาผ่านไป ในที่สุดตับอ่อนก็เต็มไปด้วยพังผืด ที่มีเซลล์เก็บย่อย ย่อยตัวเองเป็นๆ หายๆ ทำให้ปวดท้องทรมาน เป็นๆ หายๆ บรรดาน้ำย่อยที่รั่วออกมาแต่ละครั้ง ก็ไปย่อยไขมัน ที่อยู่ในเซลล์ไขมันที่ตับอ่อน จนเกิดปฏิกิริยาเกิดสบู่ (Saponification) ดึงดูดให้แคลเซียมมาตกตะกอน จนเห็นเป็นแคลเซียมเกาะทั่วตับอ่อน
สุดท้ายน้ำย่อยไม่ทำงาน ไขมันกินเข้ามาย่อยไม่ได้ ถ่ายเป็นมูกมัน ขาดสารอาหารเรื้อรัง โดยเฉพาะวิตามินที่ละลายในไขมัน (A, D, E, K)
สุดท้ายตับอ่อนที่โดยทำลายไปเรื่อยๆ จะเริ่มหลั่งอินซูลินไม่ได้ แล้วกลายเป็นเบาหวาน (รุนแรงพอๆ กับเบาหวานชนิด 1)
ภาวะนี้เป็นช้าเป็นเร็วไม่เท่ากัน คนที่เป็นมักจะมีพันธุกรรมผิดปกติไม่รู้ตัว ที่ทำให้น้ำย่อยทำงานเองได้ไวกว่าคนอื่น (ซึ่งไม่รู้จะเกิดกับใคร) ดังนั้นงดสุรากันเถอะค่ะ งดไม่ได้ก็ลดเถอะ ไม่ควรดื่มเกิน 2 หน่วยมาตรฐานในชาย และ 1 หน่วยมาตรฐานในหญิงค่ะ