ตัวอย่างเหล็ก 2 ขนาด 20 กับ 32 มม. จาก ‘ตึก สตง.’ ต่ำกว่ามาตรฐาน พบทั้ง 2 เป็นของบริษัทจีนที่ถูกสั่งปิด จ่อตรวจโรงงานดูลักลอบผลิตหรือไม่ ด้านตัวแทน วสท. เผยเหล็กที่ไม่ได้มาตรฐาน นิยมใช้ทำเสา รับมีความเสี่ยงหากนำไปใช้งาน
เมื่อวันที่ 1 เม.ย.68 นางสาวฐิติภัสร์ โชติเดชาชัยนันต์ หัวหน้าคณะทำงานรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม ให้สัมภาษณ์เพิ่มเติมภายหลังการแถลงผลการทดสอบเหล็กอาคาร สตง. ถล่ม เนื่องจากสื่อมวลชนยังมีข้อสงสัยว่าสรุปแล้วมีเหล็กประเภทใดบ้างที่ไม่ผ่านมาตรฐาน
โดยนางสาวฐิติภัสร์ ระบุว่า ตอนแถลงเจ้าหน้าที่อาจมีความกังวลเล็กน้อย แต่ข้อเท็จจริงที่เราตรวจสอบ ขออนุญาตเรียนกับสื่อมวลชนว่าค่าที่เราตรวจได้พบไซต์ 20 มิลลิเมตร ตกเกณฑ์ เรื่องมวลต่อเมตร หรือภาษาชาวบ้านเรียกให้เข้าใจง่ายว่า เหล็กเบาไม่เป็นไปตามมาตรฐาน อีกตัวอย่างที่ตกเกณฑ์มาตรฐานคือ เหล็กข้ออ้อย ขนาด 32 มิลลิเมตร ตกเกณฑ์ค่า คลาก(yield strength) หรือแรงดึง ไม่เป็นไปตามมาตรฐาน โดยตัวอย่างเหล็กเส้นทั้ง 2 ขนาดที่ไม่เป็นไปตามมาตรฐาน เป็นของบริษัทเดียวกัน ซึ่งถูกสั่งปิดไปตั้งแต่เดือนธันวาคมปีที่แล้ว
โดยกรณีที่พบเหล็กไม่เป็นไปตามมาตรฐาน สามารถใช้ พ.ร.บ.มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม ดำเนินคดีกับบริษัทที่ผลิต หรือ จำหน่ายสินค้าที่ไม่ได้มาตรฐาน โดยวันนี้หากพบในที่เกิดเหตุและมีหลักฐานมากเพียงพอ ก็สามารถดำเนินคดีได้ แต่ในระหว่างนี้ก็จะเข้าไปตรวจสอบโรงงาน ว่า ลักลอบประกอบกิจการ และผลิตเหล็กหรือไม่ รวมทั้งเข้าไปตรวจสอบของกลางที่มีการยึดอายัดไว้ว่ายังอยู่ครบหรือไม่
ส่วนตัวอย่างเหล็กที่ไม่ได้มาตรฐานมีโอกาสขายให้โครงการก่อสร้างก่อนถูกสั่งปิดกิจการหรือไม่ นางสาวฐิติภัสร์ ระบุว่า ตึก สตง.นั้นดำเนินการก่อสร้างมาแล้วเกือบ 5 ปี ซึ่งจากสภาพของเหล็ก เชื่อว่า เป็นเหล็กก่อนที่จะมีการสั่งปิดไปโรงงานราว 4 เดือน
ซึ่งสาเหตุที่โรงงานดังกล่าวถูกสั่งปิด หลังจากพบ มีปัญหาเรื่องความปลอดภัย และเรื่องสิ่งแวดล้อม เมื่อเก็บตัวอย่างเหล็กภายในโรงงานมาตรวจ ก็พบว่า เหล็กบางรายการตกค่าโบรอน จึงภภัสร์ ย้ำว่า ดำเนินการตรวจสอบอย่างตรงไปตรงมา แต่เจ้าหน้าที่ข้าราชการมีความกังวล เนื่องจากต้องเข้าไปในที่เกิดเหตุเพื่อเก็บตัวอย่าง และบางครั้งอาจไม่ได้รับความร่วมมือเท่าที่ควร โดยหลังจากนี้เตรียมเข้าไปจุดเกิดเหตุเพื่อเก็บตัวอย่างเหล็กมาตรวจสอบเพิ่มเติม
ด้านนายณัฐพล สุทธิธรรม อนุกรรมการสาขาโครงสร้างเหล็กวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย กล่าวเพิ่มเติมว่า ถึงเหล็กที่ไม่ได้คุณภาพว่า ในไซส์ 32 คือ กำลังคลาก(yield strength) ที่กำลังยืดจะไม่กลับสู่สภาพเดิม ซึ่งวิศวกรเป็นผู้ออกแบบให้กำลังคลาก หากไม่เป็นไปตามพฤติกรรมอาจจะทำให้รับแรงได้ไม่ถึงตามที่ออกแบบ ก็อาจจะทำให้พังลงได้ ซึ่งเหล็กจะยืดออกและจะไม่กลับมาที่เดิม หากเหล็กยืดและกลับมาที่เดิม ก็เป็นไปตามที่คุณสมบัติที่วิศวกรได้ออกแบบ
เมื่อถามถึงผลในการทดสอบนั้น นายณัฐพลกล่าวว่า ได้ทดสอบกำลังรับแรงดึง และทดสอบทางเคมี ซึ่งส่วนใหญ่ใช้ผลการทดสอบทางเคมี ผลการดึงที่ดูด้วยตานั้นนั้นทั้งมีสองตัวผ่านมาตรฐาน และมีหนึ่งตัวที่ไม่ถึงเกณฑ์ที่กำหนดไว้
หากใช้เหล็กที่ไม่ได้ไม่ได้มาตรฐานแล้วนำใช้งาน ก็จะทำให้เกิดความเสี่ยงที่จะมีปัญหาในอนาคต ซึ่งเรื่องนี้ขึ้นอยู่กับผู้ออกแบบด้วย หากผู้ออกแบบออกแบบเผื่อไว้มาก ก็ไม่มีปัญหา แต่หากผู้ออกแบบออกแบบเกือบพอดี ก็จะทำให้มีความเสี่ยง ที่อาจจะพังและมีความวิบัติได้
เมื่อถามว่า วิศวกรออกแบบเผื่อหมายความว่าอะไร นายณัฐพล อธิบายว่า หากวิศวกรออกแบบให้รับน้ำหนัก 100 แต่แรงที่เกิดขึ้น อยู่ที่ 80 แบบนี้เรียกเผื่อ กำลังห่างเยอะกว่าแรงที่เกิดขึ้นก็ปลอดภัย แต่หากออกแบบมาแล้วให้ปริ่ม เช่นรับแรงได้ 100 แต่แรงที่เกิดขึ้นนั้น 99 ก็จะทำให้เกิดความเสี่ยง แน่นอนว่ามีความเสี่ยง ด้วยตัววัสดุ
ส่วนส่งผลต่อตึกหรือไม่นั้น นายณัฐพล ระบุว่า ไม่สามารถตอบได้ เพราะมีหลายปัจจัย วัสดุ การก่อสร้าง เป็นหนึ่งในปัจจัยสิ่งที่ที่เกิดขึ้นในวันนี้ เหล็กเป็นเพียงส่วนหนึ่ง ขณะเดียวกันเองก็ไม่ทราบว่าเหล็กดังกล่าวนี้ใช้เป็นองค์ประกอบส่วนไหน ซึ่งคาดว่าเป็นเสา เนื่องจากขนาด 32 มิลลิเมตร เป็นเหล็กเส้นใหญ่ ส่วนใหญ่นิยมทำเสา เอาไว้ยึดคอนกรีต ซึ่งเหล็กและปูนจะทำหน้าที่รับความเสี่ยงร่วมกัน
เมื่อถามว่าคุณภาพปูนที่ใช้นั้นส่งผลหรือไม่ ณัฐพลกล่าวว่ามีผลอย่างแน่นอน จึงต้องเข้าไปตรวจสอบ ซึ่งวิธีการตรวจสอบนั้นก็จะต้องเก็บตัวอย่างปูนและส่งไปตรวจสอบ
เมื่อถามว่าต้องใช้ปริมาณปูนเท่าไร นายณัฐพลกล่าว หากเป็นของใหม่ก็ประมาณ 3% ของการผลิตทั้งหมด แต่ต้องดูเทรน ดู 2-3 รายการ หากผ่านได้เรื่อยๆ แต่หากใช้แล้วแกว่ง ต้องพิจารณาอีกครั้ง
เมื่อถามว่าการนำเหล็กที่ผ่านการก่อสร้างและเหล็กที่อยู่ในโรงงานนั้นค่ามาตรฐานต่างกันหรือไม่ นายณัฐพลกล่าวว่า หากยังไม่คลาก ก็ถือว่ายังมีคุณสมบัติเหมือนเดิม อะไรที่ไม่ตรงก็ไม่อยากที่จะเรียกตรวจสอบ เพราะเหล็กจะไม่กลับสู่สภาพเดิม
