ธนบัตรปลอม ผู้ร้ายของระบบเงินตรา ซึ่งคนทั่วไปมักเรียกกันว่า “แบงก์ปลอม” เกิดขึ้นนับตั้งแต่เริ่มออกใช้ธนบัตรแบบแรกได้เพียงหนึ่งปีเท่านั้น และในระยะเวลากว่าร้อยปีที่ผ่านมา จากธนบัตรแบบแรกจนถึงแบบปัจจุบัน (แบบ 17) มีการหลอกลวงใช้ธนบัตรปลอมเกิดขึ้นเป็นระยะ
เว็บไซต์ธนาคารแห่งประเทศไทย ได้เผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับธนบัตรปลอม โดยระบุว่า ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) โดยสายออกบัตรธนาคารในฐานะที่เป็นผู้ผลิตและบริหารจัดการธนบัตรไม่ได้นิ่งนอนใจ มีการติดตามปัญหาธนบัตรปลอมที่สร้างความเดือดร้อนให้กับประชาชนอย่างใกล้ชิด และช่วยสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ประชาชนด้วยการให้ความรู้เกี่ยวกับวิธีการตรวจสอบธนบัตรมาอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ประชาชนไม่ตกเป็นเหยื่อของมิจฉาชีพ พร้อมกับมุ่งมั่นพัฒนาคุณภาพของธนบัตรให้มีเทคโนโลยีต่อต้านการปลอมแปลงที่ทันสมัยและมีประสิทธิภาพ
ธปท. มีการติดตามสถิติธนบัตรปลอมในระบบเศรษฐกิจแต่ละปี พบว่ามีแนวโน้มลดลงเรื่อย ๆ โดยในปี 2564 พบธนบัตรปลอมน้อยกว่า 1 ฉบับต่อธนบัตรที่ออกใช้หมุนเวียน 1 ล้านฉบับ ชนิดราคาที่พบมากที่สุดคือ 1000 บาท แบบ 17 รองลงมาคือชนิดราคา 100 บาท แบบ 17 ซึ่งนับเป็นจำนวนที่น้อยมากเมื่อเทียบกับการพบธนบัตรปลอมในต่างประเทศ นอกจากนี้ ธนบัตรปลอมที่ตรวจพบส่วนใหญ่เป็นการปลอมแบบคุณภาพต่ำ หากตรวจสอบให้ดีก่อนรับจะสามารถสังเกตและแยกแยะได้ทันที เนื่องจากจุดสังเกตบนธนบัตรคือลักษณะต่อต้านการปลอมแปลงซึ่งผลิตด้วยเทคโนโลยีขั้นสูงที่ไม่สามารถลอกเลียนแบบได้และยังตรวจสอบได้โดยง่าย ข่าวการได้รับธนบัตรปลอมจึงมักเกิดจากความผิดพลาดที่ไม่ได้ตรวจสอบในทันทีที่รับเงิน
แม้ว่าโอกาสที่เราจะได้รับธนบัตรปลอมจะมีน้อยมาก แต่หากสงสัยว่าธนบัตรที่ได้รับมาเป็นธนบัตรปลอม
สิ่งที่ควรทำและจำให้ขึ้นใจคือ ไม่นำไปใช้ต่อโดยเด็ดขาด เพราะจะกลายเป็นผู้กระทำความผิดเสียเอง แนะนำให้นำธนบัตรฉบับนั้นไปติดต่อเจ้าหน้าที่ธนาคารช่วยตรวจสอบ บางทีอาจโชคดีเป็นเพียงธนบัตรชำรุดที่ทำให้เข้าใจผิดว่าเป็นธนบัตรปลอม เราก็ไม่ต้องเสียทรัพย์ แต่หากพบว่าเป็นธนบัตรปลอมก็ส่งมอบให้ธนาคารยึดไว้ เพื่อนำส่งให้ ธปท. ต่อไป
วิธีการที่ดีที่สุดที่ช่วยให้เราไม่ตกเป็นเหยื่อของมิจฉาชีพ คือการสังเกตก่อนรับธนบัตร ซึ่งสามารถตรวจสอบด้วยตนเองได้ง่าย ๆ 3 วิธี คือ การสัมผัส ยกส่อง และพลิกเอียง และควรสังเกตมากกว่า 3 จุดขึ้นไป เพื่อเพิ่มความมั่นใจ
- สัมผัสลวดลายด้านหน้าธนบัตรจะรู้สึกนูนสะดุดมือ
- ยกธนบัตรส่องกับแสง เพื่อดูลายน้ำหรือภาพเงาที่ชัดเจน หรือช่องใสที่มองเห็นทะลุทั้งสองด้าน
- พลิกเอียงธนบัตรไปมา เพื่อดูแถบสีและลายดอกประดิษฐ์ ที่เคลื่อนไหวและเปลี่ยนสลับสีได้
ข้อมูล : ธนาคารแห่งประเทศไทย
