ลุ้นศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยคำร้องยุบพรรคก้าวไกล นโยบายหาเสียงแก้ ม.112 เข้าข่ายล้มล้างการปกครองฯ คุมเข้มมาตรการความปลอดภัย หาผิดตัดสิทธิกก.บห. 10 ปี 143 สส. หาพรรคสังกัดใหม่ใน 60 วัน เลือกซ่อม สส.พิษณุโลก
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในวันที่ 7 ส.ค.67คณะตุลาการศาลรัฐธรรมนูญนัดแถลงด้วยวาจา ประชุมปรึกษาหารือ ลงมติและออกนั่งบัลลังก์อ่านคำวินิจฉัยในคดีที่คณะกรรมการการเลือกตั้ง โดยนายทะเบียนพรรคการเมือง ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยเพื่อมีคำสั่งยุบพรรคก้าวไกล และเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งของบุคคลผู้เป็นคณะกรรมการบริหารพรรค และห้ามมิให้ผู้ซึ่งดำรงตำแหน่งคณะกรรมการบริหารพรรคและถูกเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งไปจดทะเบียนพรรคการเมืองขึ้นใหม่ หรือเป็นกรรมการบริหารพรรคการเมืองหรือมีส่วนร่วมในการจัดตั้งพรรคการเมืองขึ้นใหม่ภายในกำหนด 10 ปี นับแต่วันที่ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่ง ตาม พ.ร.ป ว่าด้วยพรรคการเมือง 2560 มาตรา 92 วรรคสอง และมาตรา 94 วรรคสอง จากเหตุมีหลักฐานอันควรเชื่อได้ว่าพรรคก้าวไกลมีพฤติการณ์กระทำการล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และเข้าลักษณะกระทำการอันอาจเป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข อันเป็นเหตุแห่งการยุบพรรค ตาม พ.ร.ป.ว่าด้วยพรรคการเมืองมาตรา 92 วรรคหนึ่ง(1) และ(2)
ซึ่งข้อเท็จจริงปรากฏตามคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 3/2567 ที่ระบุว่าเสนอร่าง พ.ร.บ. แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่..) พ.ศ…. เพื่อยกเลิกประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ซึ่ง สส.พรรคก้าวไกล 44คน เข้าชื่อยื่นต่อประธานสภาผู้แทนราษฎรเมื่อ 25 มี.ค. 2564 และใช้เป็นนโยบายในการหาเสียงเลือกตั้งปี 2566 เป็นการใช้สิทธิเสรีภาพเพื่อล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 49 วรรคหนึ่ง และศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งให้หยุดการกระทำนั้น
ต่อมาในเวลา 9.30น. ศาลรัฐธรรมนูญจะเริ่มประชุมแถลงด้วยวาจา ลงมติ และจัดทำคำวินิจฉัย ก่อนออกนั่งบัลลังก์อ่านคำวินิจฉัยให้คู่กรณีฟังในเวลา 15.00 น.ตามที่นัดหมาย
คดีนี้ประเด็นที่ศาลจะวินิจฉัย คือการเสนอร่าง พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ ..) พ.ศ. … เพื่อยกเลิกประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 โดยใช้เป็นนโยบายในการหาเสียงเลือกตั้ง เป็นการกระทำล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และเข้าลักษณะกระทำการอันอาจเป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ตาม พ.ร.ป.ว่าด้วยพรรคการเมืองมาตรา 92 วรรคหนึ่ง(1)และ(2) หรือไม่
ซึ่งแนวทางการวินิจฉัยของศาลออกได้ 2 ทางคือยกคำร้อง และสั่งยุบพรรค หากมีคำสั่งยุบพรรคก็จะสั่งเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งกรรมการบริหารพรรคชุดที่มีการกระทำผิด ให้ไม่สามารถไปจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมืองขึ้นใหม่หรือเป็นกรรมการบริหารพรรค มีส่วนร่วมในการจัดตั้งพรรคการเมืองขึ้นใหม่ภายในกำหนดเป็นเวลา 10 ปี
โดยคณะกรรมการบริหารพรรคก้าวไกลช่วงปี 2563-2566 พบว่าที่เป็น สส.อยู่ในปัจจุบัน ประกอบด้วย สส.บัญชีรายชื่อ 5 คน คือ นายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ หัวหน้าพรรค ขณะนั้น นายชัยธวัช ตุลาธน เลขาธิการพรรคขณะนั้น น.ส.เบญจา แสงจันทร์ นายสุเทพ อู่อ้น นายอภิชาต ศิริสุนทร และสส.เขต 1 คน คือ นายปดิพัทธ์ สันติภาดา สส.พิษณุโลก ซึ่งถูกขับพ้นพรรคและปัจจุบันสังกัดพรรคเป็นธรรม
ส่วนกรรมการบริหารพรรค ที่ไม่ได้ เป็น สส.ในปัจจุบัน ประกอบด้วย ณธีภัสร์ กุลเศรษฐสิทธิ์ เหรัญญิกพรรค นายณกรณ์พงศ์ ศุภนิมิตตระกูล นายทะเบียนสมาชิกพรรค นายสมชาย ฝั่งชลจิตร และนางอมรัตน์ โชคปมิตต์กุล
ส่วนของสส.บัญชีรายชื่อก็จะไม่มีการเลื่อนบัญชีขึ้นมาทดแทน เนื่องจากบัญชีหายไปจากการถูกยุบพรรค ทำให้จำนวน สส.ของพรรคก้าวไกลจากที่มีเสียงในสภาปัจจุบันรวม 148 คน เหลือ 143 คนต้องหาพรรคการเมืองสังกัดใหม่ภายใน 60 วัน รวมถึงต้องมีการจัดการเลือกตั้งซ่อม สส.เขต 1 พิษณุโลก แทนนายปดิพัทธ์
ขณะเดียวกันคำวินิจฉัยยุบพรรคยังจะมีผลเป็นการเพิ่มน้ำหนักต่อการดำเนินคดีจริยธรรมของ 44 สส. ที่เข้าชื่อยื่นเสนอร่างแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่..) พ.ศ…. เพื่อยกเลิกประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ซึ่งปัจจุบันอยู่ในการพิจารณาของ ป.ป.ช แต่ในจำนวน สส. 44 คน ที่ยื่นเสนอร่างกฎหมายดังกล่าวปัจจุบันเหลือที่เป็น สส.อยู่ในสภา 30 คน
สำหรับการจัดมาตราการรักษาความปลอดภัย เพื่อรองรับการวินิจฉัยคดี ในวันนี้สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญได้คุมเข้มมาตรการความปลอดภัยโดยรอบอาคารราชบุรีดิเรกฤทธิ์ (อาคาร A) ซึ่งเป็นที่ตั้งของสำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ ตามประกาศศาลรัฐธรรมนูญเรื่องอาณาบริเวณหรือพื้นที่ที่กำหนดให้ศาลรัฐธรรมนูญ และสำนักงานศาลรัฐธรรมนูญใช้เป็นสถานที่ปฏิบัติงาน รักษาความปลอดภัยและความสงบเรียบร้อย ฉบับลงวันที่ 31 ก.ค.67 ซึ่งจะมีผลบังคับใช้ตั้งแต่ เวลา 00.01 ของคืนวันอังคารที่ 6 ส.ค.ไปจนถึงเวลา 23.59 น. ของวันที่ 7 ส.ค. โดยกำหนดห้ามผู้ใดเข้าไปในพื้นที่ควบคุม เว้นแต่ผู้ที่ได้รับอนุญาตให้มาปฏิบัติงาน หรือมาติดต่อราชการ และต้องผ่านการตรวจตัวบุคคลและสิ่งของที่นำมา ตามวิธีการของเจ้าหน้าที่ด้านการรักษาความปลอดภัยและความสงบเรียบร้อย เนื่องจากอาจมีสถานการณ์ความไม่ปลอดภัยเกิดขึ้น โดยมีการนำแผงรั้วเหล็กมากั้นโดยรอบพื้นที่ทั้งด้านในและด้านนอกอาคาร และประสานทางกองบังคับการตำรวจนครบาล 2 และสน.ทุ่งสองห้อง จัดกำลังเจ้าหน้าที่ตำรวจ เข้ามาดูแลความปลอดภัยโดยรอบอาคารสถาน เช่นเดียวกับวันอ่านคำวินิจฉัยในคดีสำคัญๆ ที่ผ่านมา
ขณะที่บุุคคลที่จะเข้ารับฟังการอ่านคำวินิจฉัย ศาลรัฐธรรมนูญอนุญาตให้เฉพาะคู่กรณีและบุคคลที่เกี่ยวข้องเท่านั้น โดยจะต้องแลกบัตร ฝากสิ่งของ อาทิ กระเป๋า โทรศัพท์มือถือ เครื่องมืออิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ รวมทั้งต้องผ่านจุดตรวจค้นอาวุธ ซึ่งจะอยู่บริเวณเชิงบันไดทางขึ้นห้องพิจารณาคดี นอกจากนี้ ทางสำนักงานฯ ยังได้อำนวยความสะดวกให้สื่อมวลชนและประชาชนที่เดินทางมารับฟังคำวินิจฉัยด้วยตัวเองด้วยการติดตั้งจอทีวีพร้อมลำโพงไว้เพื่อถ่ายทอดการอ่านคำวินิจฉัย ส่วนประชาชนทั่วไป สามารถติดตามผลการอ่านคำวินิจฉัยผ่านช่องทางยูทูบของสำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ ตั้งแต่เวลา 15.00 น. เป็นต้นไป
สำหรับคดีนี้ศาลรัฐธรรมนูญใช้เวลาในการพิจารณากว่า 5 เดือน นับแต่มีคำสั่งรับคำร้องจาก กกต.ไว้พิจารณาวินิจฉัยเมื่อวันที่ 3 เม.ย.67 โดยศาลไม่เปิดการไต่สวนตามที่พรรคก้าวไกลพยายามร้องขอ แต่ใช้วิธีรวบรวมพยานหลักฐาน โดยให้ผู้เกี่ยวข้องยื่นคำชี้แจง ซึ่งในส่วนของพรรคก้าวไกล ศาลได้มีคำสั่งให้ยื่นคำชี้แจงแก้ข้อกล่าวหา และมีคำสั่งขยายระยะเวลาการยื่นคำชี้แจงแก้ข้อกล่าวหาตามที่พรรคก้าวไกลขอจำนวน 3 ครั้ง รวมระยะเวลาจัดทำคำชี้แจงแก้ข้อกล่าวหา 60 วัน และศาลได้ให้คู่กรณีพยานหลักฐานเมื่อวันที่ 9 ก.ค. ก่อนที่ประชุมคณะตุลาการศาลรัฐธรรมนูญวันที่ 17 ก.ค. เห็นว่าคดีเป็นปัญหาข้อกฎหมายมีพยานหลักฐานเพียงพอให้วินิจฉัยได้ จึงสั่งยุติการไต่สวน แล้วให้โอกาสคู่กรณียื่นคำแถลงผิดคดีภายในวันที่ 24 ก.ค. ก่อนนัดวินิจฉัยลงมติและอ่านคำวินิจฉัยในเวลา 15.00 น.วันพรุ่งนี้
