นพ.ชลน่าน ชี้การขู่ยุบสภาหากฝ่ายค้านซักฟอก เท่ากับเอาร่างรัฐธรรมนูญเป็นตัวประกัน ย้ำเพื่อไทยต้องการทั้งตรวจสอบรัฐบาลและผลักดันรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่ไม่ถูกครอบงำจากเสียงข้างมาก
เมื่อวันที่ 21 พ.ย.68 ที่รัฐสภา นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว ส.ส.น่าน พรรคเพื่อไทย ในฐานะกรรมาธิการพิจารณาร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติม ให้สัมภาษณ์ถึงกรณีที่นายอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรีและ รมว.มหาดไทย ระบุว่า หากฝ่ายค้านยื่นญัตติอภิปรายไม่ไว้วางใจเมื่อสภาเปิดสมัยประชุมวันที่ 12 ธันวาคม อาจนำไปสู่การยุบสภา ซึ่งจะกระทบต่อกระบวนการแก้ไขรัฐธรรมนูญด้วย ว่า ท่าทีดังกล่าวเป็นเสมือน “การท้าทายและขู่ฝ่ายค้าน” ที่เตรียมยื่นญัตติซักฟอกรัฐบาล โดยนัยยะสำคัญคือการโยนภาระของร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญให้ฝ่ายค้านรับผิดชอบเอง ทั้งที่การตรวจสอบรัฐบาลเป็นหน้าที่พื้นฐานของฝ่ายค้าน และขณะเดียวกัน พรรคเพื่อไทยก็ต้องการผลักดันการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่เกิดจากการมีส่วนร่วมของประชาชนอย่างแท้จริง ไม่ถูกครอบงำโดยฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง ดังนั้น พรรคเพื่อไทยต้องการให้เดินไปได้ทั้งสองทาง คือทั้งการซักฟอกและการแก้รัฐธรรมนูญ
นพ.ชลน่านกล่าวว่า สิ่งที่ต้องพิจารณาขณะนี้คือ เนื้อหาในการแก้ไขรัฐธรรมนูญว่าตรงตามวัตถุประสงค์นำไปสู่การจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่ โดยเฉพาะที่มาของ กมธ.ร่างรัฐธรรมนูญ ที่มีข้อกังวลว่าเสียงข้างมากจากสีใดสีหนึ่งอาจครอบงำกระบวนการได้ ซึ่งหากเป็นเช่นนั้น จะไม่สามารถได้รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่ดีกว่าฉบับปี 2560 จึงเป็นเหตุผลที่พรรคเพื่อไทยอาจต้องยื่นอภิปรายไม่ไว้วางใจหลังการพิจารณาวาระสองเสร็จสิ้น
เมื่อถามถึงความเป็นไปได้ในการเลื่อนการยื่นซักฟอกออกไปหลังวาระสาม หากเนื้อหาปรับแก้จนพอรับได้ นพ.ชลน่านตอบว่า ขณะนี้ กมธ.ได้พิจารณาเนื้อหาหลักครบแล้ว เหลือเพียง 16 มาตราซึ่งเป็นบทประกอบ แต่ยังมีข้อกังวลเรื่องที่มาของ กมธ.ร่างรัฐธรรมนูญจำนวน 35 คน แม้จะเปิดให้สมัครพร้อมการรับรองจากประชาชน 100 คน แต่ผู้สมัครส่วนใหญ่ยังมาจากกลุ่มการเมืองที่สามารถจัดตั้งกันได้ตั้งแต่ต้น
สูตร “20 หยิบ 1” ที่กำหนดสัดส่วน กมธ.ตามพรรคการเมืองเสียงข้างมาก จะทำให้เสียงข้างมากในรัฐสภาชุดหน้าเป็นผู้กำหนดทิศทางเกือบทั้งหมด เช่น หากเสียงรัฐบาลรวม ส.ส. และ ส.ว. ได้ถึง 480 เสียง ก็จะครอบครองที่นั่งใน กมธ.ร่างรัฐธรรมนูญถึง 24 จาก 35 คน ซึ่งเป็นเสียงข้างมากแบบเบ็ดเสร็จ ทำให้ยากที่จะได้รัฐธรรมนูญใหม่ตามที่ประชาชนคาดหวัง
นพ.ชลน่าน ระบุว่าในการประชุม กมธ. วันที่ 21 พฤศจิกายนนี้ เขาจะเสนอให้ทบทวนเนื้อหา เช่น ยกเลิกข้อกำหนดที่ต้องมีผู้รับรอง 100 คน เพื่อไม่ปิดกั้นผู้สมัครอิสระ และเพิ่มสัดส่วนตัวแทนตามภูมิภาคหรือความเชี่ยวชาญ เพื่อให้มีการกระจายตัวแทนที่หลากหลาย ไม่ถูกจัดตั้งจากกลุ่มการเมืองใดกลุ่มหนึ่ง
สำหรับวิธีป้องกันไม่ให้เสียงข้างมากครอบงำการเลือก กมธ.ร่างรัฐธรรมนูญ นพ.ชลน่าน เสนอให้ใช้ระบบที่ต้องได้รับความเห็นชอบร่วมกันจากฝ่ายค้านอย่างน้อย 20% และเสียง ส.ว. อีก 1 ใน 5 โดยเห็นว่าสูตรนี้จะทำให้เกิดฉันทามติจากทุกฝ่ายอย่างแท้จริง แม้สุดท้ายจะยังขึ้นอยู่กับมติของเสียงข้างมาก
เมื่อถามว่าหากมีการทบทวนเนื้อหาและแก้ไขตามข้อเสนอ เพื่อไทยจะชะลอการยื่นญัตติซักฟอกหรือไม่ นพ.ชลน่านตอบว่า เป็นไปได้และอยู่ในเกณฑ์พิจารณา เพราะพรรคเพื่อไทยต้องการทั้งสองอย่าง ไม่ได้ผูกมัด แต่ต้องให้สอดคล้องกัน
ส่วนข้อกังวลว่าโครงสร้างใหม่อาจเปิดช่องให้ “ฟอกขาว” โดยเปลี่ยนเพียงเปลือกนอกแต่เนื้อในไม่เปลี่ยน นพ.ชลน่าน ยอมรับว่าเป็นความกังวลที่ต้องติดตามใกล้ชิด เพราะแม้จะมีทิศทางเช่นนั้น แต่ก็ยังขึ้นอยู่กับเจตนาของ กมธ.ชุดที่จะถูกเลือก ว่าจะทำงานเพื่อผลประโยชน์สาธารณะหรือการเมือง
