หมอเจดเผย คนไทยจำนวนมากพบ ‘ค่าตับขึ้น–ไขมันพอกตับ’ แม้ไม่ดื่มแอลกอฮอล์ ชี้สาเหตุหลักมาจากพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน พร้อมแนะนำ 5 วิธีง่าย ๆ ช่วยให้ค่าตับดีขึ้นได้จริงภายในไม่กี่สัปดาห์
เมื่อวันที่ 27 พ.ย. นพ. เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการ โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ได้โพสต์ข้อความลงในเพจหมอเจด ให้ความรู้เรื่องสุขภาพ โดยระบุว่า
เชื่อว่าหลายคนตรวจสุขภาพแล้วเจอ “ค่าตับขึ้น” หรือ “ไขมันพอกตับ” ทั้งที่ไม่ได้กินเหล้าเลยก็ยังอักเสบได้ เพราะนิสัยที่เราทำทุกวันสะสมแบบไม่รู้ตัว แต่จริง ๆ แล้ว แค่ปรับพฤติกรรมเล็ก ๆ วันละไม่กี่อย่าง ค่าตับก็จะดีขึ้นอย่างเห็นได้จริง วันนี้ผมเลยคัด 5 วิธีที่ปลอดภัย ทำง่าย ไม่ต้องอดอาหารหนัก และช่วยลดการอักเสบของตับได้จริงครับ
1. ลดน้ำตาลเหลวทุกชนิดโดยเฉพาะน้ำหวาน–ชานม–กาแฟใส่นมข้น น้ำตาลเหลวเป็นตัวทำให้ตับอักเสบไวที่สุดครับ เพราะฟรุกโตสจะถูกส่งตรงไปที่ตับ ทำให้ตับสร้างไขมันมากขึ้นแบบไม่รู้ตัว คนไข้หลายคนตับอักเสบลดลงได้เร็วมากแค่ตัดน้ำหวานออก 80–100% ถ้าต้องการหวานจริง ๆ ใช้หญ้าหวานแทนได้ครับ เพียง 2–3 สัปดาห์ จะเริ่มรู้สึกว่าท้องไม่อืด น้ำหนักรอบเอวลดลง และค่าตับค่อย ๆ ดีขึ้นตามครับ
2. เดินหลังอาหาร 10–15 นาที ช่วยลดภาระตับทันที หลายคนคิดว่าต้องออกกำลังกายหนัก แต่จริง ๆ แค่เดินเบา ๆ หลังอาหารเย็นก็ช่วยตับได้มากแล้วครับ เพราะทำให้น้ำตาลเข้าสู่กล้ามเนื้อแทนที่ต้องไปเก็บเป็นไขมันในตับ วิธีนี้เหมาะมากสำหรับคนวัย 40–70 ปีที่เริ่มมีท้องแข็งหรือรอบเอวเพิ่ม ทำแบบนี้ทุกวันจะรู้สึกว่าอิ่มไม่แน่น และเวลาตรวจค่า ALT/AST มักลดลงชัดเจนครับ
3. เปลี่ยนของทอด–ของมัน เป็นการย่าง อบ ต้ม ทำได้ง่ายกว่าที่คิด ของทอดและไขมันเลวจากน้ำมันเก่า ๆ ทำให้ตับอักเสบต่อเนื่องโดยไม่รู้ตัว การเปลี่ยนเป็นย่าง อบ ต้ม หรือผัดน้ำแทน ช่วยลดภาระตับได้มากโดยไม่ต้องลดปริมาณอาหาร วิธีนี้เหมาะกับคนที่อยากคุมน้ำหนักไปด้วย พอทำสัก 3–4 สัปดาห์จะรู้สึกว่าอาการแน่นท้องหลังมื้อเย็นลดลงเยอะครับ
4. เพิ่มผักให้ได้อย่างน้อยครึ่งจาน ช่วยล้างการอักเสบจากตับ ผักมีไฟเบอร์และสารต้านอักเสบที่ช่วยให้ตับฟื้นเร็วมากครับ โดยเฉพาะผักใบเขียว บรอกโคลี กะหล่ำปลี และผักตามฤดูกาล ผมมักบอกคนไข้ให้ “เพิ่มผักก่อนลดอย่างอื่น” เพราะช่วยให้อิ่มไวขึ้น กินอาหารมันน้อยลงโดยไม่ต้องฝืน แถมช่วยให้อุจจาระดีขึ้น ซึ่งเป็นสัญญาณว่าตับทำงานเบาลงแล้วครับ
5. นอนให้ถึง 7 ชั่วโมงขึ้นไป เพราะตับซ่อมตัวเองช่วงกลางคืน หลายคนค่าตับขึ้นเพราะนอนไม่ถึง 6 ชั่วโมง ซึ่งทำให้ฮอร์โมนความเครียดสูงขึ้นและเรากินหวานมากขึ้นโดยไม่รู้ตัว การนอนพอเป็นปัจจัยที่คนมองข้าม แต่สำคัญมากที่สุดข้อหนึ่งเลยครับ พอเรานอนพอ ตับจะลดการอักเสบได้เองแบบธรรมชาติ ทำต่อเนื่อง 2–3 สัปดาห์จะรู้สึกว่าตื่นมาหัวโล่งขึ้นและเหนื่อยน้อยลงครับ
แค่ปรับ 5 อย่างนี้แบบค่อยเป็นค่อยไป ขอแค่ลดสิ่งที่ทำร้ายตับ เช่น น้ำตาลเหลว อาหารมันจัด และเพิ่มสิ่งที่ช่วยมันทำงานง่ายขึ้น ทั้งผัก การเดินเบา ๆ และการนอนให้พอ เพียง 4–8 สัปดาห์ค่าตับของหลายคนก็จะดีขึ้นอย่างชัดเจนเลยนะ ใครที่ค่าตับขึ้นบ่อย ๆ ลองเริ่มจากวันละ 1–2 ข้อก่อนก็ได้ครับ ทำต่อเนื่องไม่นานตับจะตอบแทนกลับมาชัดเจนจริง ๆ ครับ
