“อย.” ชี้ คนนำเข้าต้องได้รับอนุญาต ฝ่าฝืนมีโทษทั้งจำ ทั้งปรับ ด้าน “สบส.” แจง คลินิกต้องรู้และใช้ยา-วัคซีน ของสถานพยาบาลดูแล หากไม่ไหว ให้ส่งตอ – ขอยืมรพ.ข้างเคียง
เมื่อวันที่ 8 พ.ย. นพ.ไพศาล ดั่นคุ้ม เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวถึง กรณีมีรายงานมีผู้ได้รับวัคซีนจอห์นสัน แอนด์ จอห์นสัน ที่คลินิกเอกชนแห่งหนึ่งในจ.สระแก้ว โดยมีค่าใช้จ่าย 2,800 บาท ทำให้มีการตั้งข้อสังเกตว่ามีการนำเข้ามาอย่างถูกกฎหมายหรือไม่ ว่า แม้วัคซีนนั้นได้รับการขึ้นทะเบียนแล้ว แต่หากนำเข้าโดยผู้ที่ไม่ได้รับอนุญาตนำเข้า ก็ถือว่าเป็นการนำเข้าผลิตภัณฑ์ยาที่ไม่ได้รับการขึ้นทะเบียน ซึ่งตอนนี้มีเพียงบริษัทแจนเซ่น ซีแลค จำกัด เท่านั้นที่ได้รับอนุญาตนำเข้า หากเป็นคนอื่น ๆ บริษัทอื่นนำเข้ามา ถือว่าผิด พ.ร.บ.ยา มาตรา 12 โทษจำคุกไม่เกิน 5 ปี ปรับไม่เกิน 1 หมื่นบาทเรื่องนี้ จะประสานไปที่ สสจ.สระแก้วเพื่อให้ตรวจสอบเรื่องนี้ เนื่องจาก เราเป็นห่วงคนที่ไปฉีด ไม่รู้ว่าเป็นของจริงหรือไม่ เป็นวัคซีนอะไร วัคซีนต้องเก็บในอุณหภูมิที่เหมาะสม อย่างไรก็ตาม ที่ผ่านมายังไม่พบปัญหาการลักลอบนำเข้าวัคซีนในประเทศ
ด้าน ทพ.อาคม ประดิษฐสุวรรณ รองอธิบดี สบส. กล่าวต่อว่า วัคซีนที่จะฉีดได้ 1.ต้องเป็นวัคซีนที่ผ่านการอนุมัติจาก อย. 2.วัคซีนต้องมีกลไกในการบริหารจัดการ โดยสถานพยาบาลเป็นเจ้าของวัคซีนนั้น เพราะจะมีเรื่องความปลอดภัยในการจัดเก็บวัคซีน ต้องอยู่ในอุณหภูมิที่เหมาะสม ไม่ใช่ว่าจะเอาอะไรมาฉีดให้คนไข้ หมอต้องตรวจสอบคุณภาพวัคซีนว่าถูกต้องตามกฎหมายของไทยหรือไม่ นำเข้าถูกต้องหรือไม่ ใครเป็นคนนำเข้า เพราะการฉีดวัคซีนจะส่งผลต่อการออกใบรับรองการฉีดวัคซีนที่ต้องระบุให้ชัดว่าเป็นวัคซีนยี่ห้ออะไร ล็อตนัมเบอร์อะไร และจะนำมาสู่การออกวัคซีนพาสปอตในอนาคตด้วย
ทั้งนี้ต่อให้ไม่ใช่วัคซีนป้องกันโควิด -19 แต่ยาหรือวัคซีนใดๆ ก็ตาม ตามหลักแล้วคนไข้มาที่คลินิก จะต้องใช้ยาหรือวัคซีนของคลินิกเองในการให้บริการคนไข้ หากคลินิกไม่มีกำลังเพียงพอก็ต้องส่งต่อไปยังสถานพยาบาลที่มีศักยภาพกว่า หรือประสานสถานพยาบาลอื่นๆ เพื่อขอยืมยา หรืออะไรก็ตามเพื่อมาให้บริการผู้ป่วย นี่คือหลักที่ถูกต้อง ไม่ใช่ไปเอาอะไรก็ไม่รู้มาฉีดให้ ยิ่งคนไข้หิ้วมาเองก็ไม่ถูกต้องตามมาตรฐาน เรื่องนี้ต้องมีการตรวจสอบก่อน แต่คิดว่าคงไม่มีใครหิ้ววัคซีนข้ามชาติ ที่ห่วงคือการเก็บไม่เหมาะสม ทำให้วัคซีนที่ฉีดไม่มีประโยชน์ เผลอๆ อาจจะมีปัญหาผลแทรกซ้อนอีกเราห่วงความปลอดภัยเขามากกว่า
ขณะที่ พล.อ.ต.นพ.อิทธพร คณะเจริญ เลขาธิการแพทยสภา กล่าวว่า ตามข้อบังคับจริยธรรมวิชาชีพ ปี 2549 มีหลายมาตราที่กล่าวไว้ในเรื่องนี้ โดยมาตรา 22 ระบุว่า แพทย์จะต้องไม่ประกอบวิชาชีพโดยไม่คำนึงถึงความปลอดภัยของผู้ป่วย ดังนั้นการให้ยาใดๆ จำเป็นต้องรู้ชนิด ขนาดของยา และความเหมาะสม เพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วย ส่วนกรณีแพทย์ฉีดวัคซีนที่ผู้ป่วยนำมาเองนั้นสามารถทำได้ แต่ทำได้ในกรณีที่มีใบสั่งฉีดยา หรือมีประวัติ หรือมีข้อมูลจากรพ. เช่น รพ.จังหวัดให้ยากับผู้ป่วยไปฉีดที่รพ.สต.หรือคลินิกในยาบางรายการที่ใช้รักษา แต่ต้องมีผลการวินิจฉัย และรายละเอียดที่ติดต่อได้ของแพทย์ หรือใบรับรองแพทย์มาประกอบด้วย
ส่วนในกรณีที่สระแก้วนั้นโดยทั่วไป ถ้าไม่ได้มีหลักฐานเอกสาร ปกติ แพทย์ไม่ควรจะตัดสินใจฉีดให้โดยไม่ทราบที่มาที่ไป แต่ในกรณีดังกล่าวต้องตรวจสอบก่อนว่ามีเอกสาร หลักฐานอะไรกำกับหรือไม่ หลักฐานการฉีดมาจากต่างประเทศ และมีใบรับรองฉีดเป็นเข็มที่ 2 หรือไม่ อย่างไร หรืออื่นๆ หรือไม่ หรือเป็นเอกสารมาจากประเทศที่มีวัคซีนนี้ใช้อยู่หรือไม่ ในรายนี้ตอบไม่ได้จริงๆ ต้องสอบสวนที่มาที่ไปก่อน อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญคือวัคซีนต้องมีกระบวนการจัดเก็บที่ถูกต้อง เพราะมีผลต่อคุณภาพของวัคซีน แล้วเป็นวัคซีนชนิดที่กล่าวอ้างจริงหรือไม่ ถ้าจริงแล้วมีความปลอดภัยเพียงใดในการฉีด ถ้ามีความเสียหายเกิดขึ้น หรือมีมีผู้ร้องเรียนแพทย์ก็ต้องรับผิดชอบ เพราะนั้น แพทยสภาจะมีการทำหนังสือถึงสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเพื่อขอรายละเอียดเหล่านี้เพื่อประกอบการพิจารณาด้วย
พล.อ.ต.นพ.อิทธพร กล่าวต่อว่า ขอเตือนประชาชนว่าการฉีดยา หรือวัคซีนใดๆ ให้ตัวเองนั้นขอให้ดูที่มาที่ไปที่ถูกต้องตามกฎหมาย โดยเฉพาะวัคซีนแต่ละชนิดมีความจำเป็นต้องรักษาสภาพ คุณภาพด้วยอุณหภูมิต่างกัน หากมีผู้โฆษณาว่าสามารถนำเข้ามาเพื่อไปฉีดได้ ก็ขออย่าเพิ่งเชื่อ ให้ตรวจสอบให้แน่ใจเสียก่อน ย้ำว่าความปลอดภัยไม่สามารถรับรองข้ามประเทศได้ วัคซีนชนิดหนึ่งที่ได้รับรองความปลอดภัยในประเทศหนึ่ง แต่อาจจะไม่ได้รับการรับรองในประเทศหนึ่ง หากมีปัญหาเกิดขึ้น ท่านต้องรับผิดชอบตัวเอง.
