“กมธ.พัฒนาการเมือง” จ่อเชิญ “กกต.” แจงระเบียบเลือกตั้ง “สว.” หวั่นฮั้ว-ไม่โปร่งใส แนะจับตาเกณฑ์ผู้สมัคร เม.ย.นี้
กังวลระเบียบไม่กำหนดกรอบเวลารับรองผล ทำสว.ชุดเดิมรักษาอำนาจไม่มีกำหนด
วันที่ 28 มี.ค.2567 เวลา 15.30 น. ที่รัฐสภา นายพริษฐ์ วัชรสินธุ สส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล ในฐานะประธานคณะกรรมาธิการ (กมธ.) การพัฒนาการเมืองฯ แถลงถึงการติดตามตรวจสอบ กระบวนการคัดเลือกสว. ชุด ที่กำลังจะเกิดขึ้นในเดือน พ.ค.นี้ ว่า เราได้เชิญคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) เข้ามาให้ข้อมูล ซึ่งทาง กมธ. มีความกังวลอยู่ 2 ประเภทคือ 1.ข้อมูลเชิงหลักการ เพราะอำนาจและที่มาของ สว. ชุดใหม่อาจจะยังไม่สอดคล้องกับหลักประชาธิปไตยสากลที่ควรจะเป็น เพราะสว.ชุดใหม่ ถึงแม้จะไม่มีอำนาจในการเลือกนายกฯ แต่ยังคงมีอำนาจในการยับยั้งการแก้ไขรัฐธรรมนูญ มีอำนาจพิจารณาหรือรับรองตัวตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ ผู้ดำรงตำแหน่งในองค์กรอิสระ ซึ่งถือว่ามีอำนาจสูง อาจมีที่มาจากกระบวนการไม่ยึดโยงกับประชาชนโดยตรงผ่านการเลือกตั้ง ส่วนข้อกังวลที่ 2. เชิงปฏิบัติ จะทำอย่างไรให้กระบวนการที่เกิดขึ้นมีประสิทธิภาพ โปร่งใส่ รวมถึงเพิ่มการมีส่วนร่วมของประชาชนมากที่สุด ในเรื่องของการรับสมัครที่อาจจะยังไม่มีความชัดเจนมากนัก รวมถึงการตีความถือหุ้นสื่อที่เป็นลักษณะต้องห้ามของผู้สมัคร จะตีความระดับไหน รวมถึงคุณสมบัติของผู้รับรอง มีหลายส่วนที่ยังไม่ชัดเจน ซึ่งทางกกต.ได้ชี้แจงว่าก่อนกลางเดือนเม.ย.จะมีประกาศเรื่องคุณสมบัติอีกครั้ง
นายพริษฐ์ กล่าวว่า เรื่องการตรวจสอบคุณสมบัติ หากมีการปฏิเสธผู้สมัครระดับอำเภอ ผู้สมัครสามารถยื่นคำโต้แย้งได้ ซึ่งเราได้ตั้งข้อสังเกตไปว่าหากตัวผู้สมัครมากในระดับหลักแสนคน เกรงว่าจำนวนคำโต้แย้งมากเช่นกัน กรอบเวลาที่วางไว้ถือว่าเป็นกรอบที่กระชั้นชิดที่ศาลฎีกาต้องพิจารณาเรื่องโต้แย้งให้เสร็จทันก่อนที่จะเลือกระดับอำเภอ ทางกมธ.จึงได้เสนอแนะว่าอยากให้ทำแผนรับรองในเรื่องนี้ให้ชัดเจนว่าจะมีบุคลากร ว่าจะมีจำนวนบุคคลพิจารณาข้อโต้แย้งให้ทันก่อนกรอบเวลา ในการคัดเลือกระดับอำเภอได้อย่างไร ส่วนเรื่องของการแนะนำตัว รณรงค์ผู้สมัคร ทางกกต.ชี้แจงว่าจะมีระเบียบมาช่วงกลางเดือนเม.ย. เช่นกัน และยืนยันว่าจะมีการทำแพลตฟอร์มที่จะเผยแพร่ข้อมูล และเอกสารแนะนำตัว 5 บรรทัดของผู้สมัคร ทุกคน ทุกอำเภอ ทุกอาชีพ ทางกมธ.จึงให้ข้อเสนอแนะว่าอยากให้เป็นระเบียบที่เปิดกว้าง เสรีภาพ กับประชาชนให้มากที่สุด รวมถึงมีสิทธิในการเข้าถึงข้อมูล
นายพริษฐ์ กล่าวต่อว่า ปัจจุบันมีข้อสังเกตว่าบัตรเลือกตั้งถูกออกแบบมามีความสุ่มเสี่ยงที่อาจจะเกิดการทุจริต การฮั้ว การส่งสัญญาณผ่านบัตรเลือกตั้ง ซึ่งเราได้รับคำยืนยันจากกกต.ว่าจะมีการอนุญาตให้ผู้สังเกตการอิสระ สื่อมวลชน เข้าไปสังเกตการนับคะแนนได้ ส่วนเรื่องการรับรองผลที่ไม่มีการระบุกรอบเวลาที่ชัดเจนว่าจะต้องรับรองผลภายในกี่วัน แต่มีการระบุว่าให้กกต.รับรองผลหากเห็นว่าการคัดเลือกตั้งกล่าวเป็นไปด้วยความสุจริต เที่ยงธรรม จึงทำให้เกิดคำถาามว่าหากมีข้อร้องเรียนเยอะ หรือกกต.สงสัย อาจทำให้เกิดความล่าช้าในการรับรองผลได้ ซึ่งจะทำให้สว.ชุดปัจจุบันสามารถรักษาการต่อไป ปฏิบัติหน้าที่ โดยไม่มีกำหนดได้ เราจึงอยากให้กกต.ให้ความเชื่อมั่นกับประชาชนว่าจะสามารถรับรองผลได้ภายในกี่วัน
“แม้กระบวนการดังกล่าว เป็นกระบวนการซับซ้อน และอาจจจะยังขาดความชอบธรรมทางประชาธิปไตย เนื่องจากไม่ได้เป็นการเปิดเลือกตั้งจากประชาชนโดยตรง แต่เราคิดว่าภายใต้กติกาที่จำกัดอยู่นี้ สิ่งที่เราทำได้คือการเพิ่มการมีส่วนร่วมของประชาชน เราจึงย้ำต่อกกต. ว่าให้เร่งทำงานในการประชาสัมพันธ์เชิงรุก ให้ประชาชนและผู้ที่สนใจรับคัดเลือกเป็นสว. ได้เข้าถึงข้อมูลอย่างครบถ้วนที่สุด และให้กระบวนการดังกล่าว โปรร่งใส และมีประสิทธิภาพ” นายพริษฐ์ กล่าว
