การลงทุนพัฒนาขยายโครงข่ายทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง (มอเตอร์เวย์) ภายใต้แผนแม่บทการพัฒนาทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง (มอเตอร์เวย์) ระยะ 20 ปี (2560-2579) นั้นเป็นอีกหนึ่งโครงสร้างพื้นฐานด้านคมนาคมที่สำคัญของกระทรวงคมนาคมที่ต้องการแก้ไขปัญหาจราจรติดขัดในเขตกรุงเทพมหานคร และปริมณฑล
นอกจากนั้นยังเป็นการเชื่อมโยงพื้นที่ กรุงเทพฯ ปริมณฑล และเมืองหลักโดยรอบ ซึ่งจะช่วยให้เกิดโครงข่ายการขนสง โลจิสติกส์ ที่เชื่อมโยงกับการขนส่งทางราง การขนส่งทางอากาศ และการขนส่งทางน้ำได้เป็นอย่างดี สู่การเป็นศูนย์กลางโลจิสติกส์ภูมิภาคอาเซียน
นายสราวุธ ทรงศิวิไล อธิบดีกรมทางหลวง (ทล.) เปิดเผยว่า แผนการลงทุนพัฒนามอเตอร์เวย์ที่อยู่ในแผนการลงทุนใหม่มีจำนวน 6 โครงการ คาดว่าจะเริ่มเห็นการทยอยประกวดราคาและดำเนินการลงทุนตั้งแต่ปี 2565–2570 วงเงินลงทุนรวม 275,903 แสนล้านบาท ประกอบด้วย
1.โครงการก่อสร้างมอเตอร์เวย์ช่วงเอกชัย-บ้านแพ้ว ระยะทาง 16.4 กม. วงเงินลงทุน 19,700 ล้านบาท ขณะนี้อยู่ในขั้นตอนการประกวดราคางานก่อสร้างโยธา โดยแบ่งออกเป็น 10 สัญญา คาดว่าจะสามารถประกาศผลผู้ชนะทั้ง 10 สัญญาได้ภายในปีนี้
อย่างไรก็ตามมอเตอร์เวย์ช่วงเอกชัย–บ้านแพ้ว นั้นอยู่ภายใต้โครงการมอเตอร์เวย์บางขุนเทียน-บ้านแพ้ว (M82) วงเงินลงทุนรวม 32,220 ล้านบาท ระยะทาง 26.9 กิโลเมตร (กม.) ซึ่งในช่วงบางขุนเทียน-เอกชัย ระยะทาง 11 กม. วงเงินลงทุน 12,520 ล้านบาท อยู่ระหว่างดำเนินการก่อสร้างงานโยธา โดยมีความคืบหน้าไปกว่า 51%
ขณะที่งานติดตั้งระบบบริการจัดเก็บค่าผ่านทางและบำรุงรักษา (O&M) คาดว่าจะเริ่มเปิดประกวดราคาได้ในปี 2565 รูปแบบ PPP Gross cost รัฐจัดเก็บรายได้ทั้งหมด และชดเชยค่าตอบแทนให้บริษัทเอกชนตามค่าใช้จ่ายสำหรับการดำเนินงาน ระยะเวลา 33 ปี (ก่อสร้าง 3 ปี บริหารและบำรุงรักษา 30 ปี) คาดเปิดใช้บริการได้ทั้ง 2 ช่วงในปี 2568
2.มอเตอร์เวย์วงแหวนรอบนอกกรุงเทพฯ ด้านตะวันตก (M9) ช่วงบางขุนเทียน-บางบัวทอง และช่วงบางบัวทอง-บางปะอิน ระยะทาง 37 กม. วงเงินลงทุนรวม 79,060 ล้านบาท อยู่ระหว่างดำเนินการจัดทำการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม (Environmental Impact Assessment : EIA) ซึ่งทั้ง 2 ช่วงมีแผนดำเนินการก่อสร้างระหว่างปี 2566–2568
อย่างไรก็ตามช่วงบางขุนเทียน-บางบัวทอง นั้นอยู่ระหว่างเสนอขออนุมัติรูปแบบร่วมทุนระหว่างภาครัฐและเอกชน (Public Private Partnership : PPP) ส่วนช่วงบางบัวทอง-บางปะอิน ดำเนินการสำรวจออกแบบรายละเอียดเสร็จแล้ว
3.ส่วนต่อขยายทางยกระดับอุตราภิมุข ช่วงรังสิต-บางปะอิน (M5) ระยะทาง 22 กม. วงเงินลงทุน 27,800 ล้านบาท อยู่ระหว่างการเตรียมสรุปผลการศึกษาเพื่อเสนอขออนุมัติรูปแบบร่วมทุนฯ หรือ PPP คาดว่าจะเสนอรูปแบบการลงทุนให้คณะกรรมการ PPP พิจารณาได้ภายในปี 2564 โดยมีแผนดำเนินการก่อสร้างในปี 2566–2569
4.มอเตอร์เวย์นครปฐม-ชะอำ (M8) ระยะทาง 119 กม. วงเงินลงทุน 79,006 ล้านบาท ขณะนี้อยู่ระหว่างการปรับปรุงรูปแบบและขอบเขตการดำเนินโครงการ ตามมติของคณะกรรมการนโยบายการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน (คณะกรรมการ PPP) คาดแล้วเสร็จกลางปี 2565 คาดเริ่มดำเนินการก่อสร้างในปี 2566 แล้วเสร็จปี 2567
5.มอเตอร์เวย์ศรีนครินทร์-สุวรรณภูมิ (M7) ระยะทาง 18.50 กม. วงเงินลงทุน 29,550 ล้านบาท ขณะนี้ผลการศึกษารูปแบบ PPP และแบบกรอบรายละเอียดเสร็จแล้ว
6.มอเตอร์เวย์หาดใหญ่-ชายแดนไทย/มาเลเซีย (M84) ระยะทาง 62.60 กม. วงเงินลงทุน 40,787 ล้านบาท ศึกษารูปแบบการร่วมลงทุน PPP ที่เหมาะสมแล้วเสร็จ โดยมีแผนดำเนินงานก่อสร้างระหว่างปี 2567–2570
